Xã hội 10:38, 11/09/2015 GMT+7

>> Bài 2: Hướng đi mới nhiều triển vọng
>> Bài 1: Bài toán chưa có lời giải

Bài cuối: Đâu là giải pháp?

Xin ông cho biết, việc thu gom và xử lý rác thải y tế tại các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn tỉnh hiện đang gặp những khó khăn gì?

Bác sĩ Nguyễn Đồng Thông:  Theo số liệu thống kê của ngành, năm qua, tổng lượng chất thải rắn y tế phát sinh toàn tỉnh khoảng 2.655kg/ngày. Hầu hết các cơ sở y tế đều phân loại rác thải y tế ngay tại điểm phát sinh từ các khoa, phòng theo đúng quy định. Tuy nhiên, việc phân loại vẫn chưa được thực hiện tốt nhất do dụng cụ phân loại rác thải y tế chưa được trang bị đầy đủ theo đúng tiêu chuẩn. Số lượng vật tư như túi ni-lon, thùng đựng chất thải còn thiếu, chưa đáp ứng nhu cầu sử dụng...

Ngoài ra, hộ lý của khoa, phòng trong các cơ sở y tế chịu trách nhiệm vận chuyển chất thải về khu vực lưu giữ tạm thời bằng xe inox chuyên dụng, có quy định về thời gian và lộ trình cụ thể. Nhưng trong quá trình thực hiện, số lượng xe vận chuyển chuyên dụng thiếu nhiều dẫn đến tình trạng sử dụng chung xe để vận chuyển tất cả các loại chất thải, tạo điều kiện cho vi sinh vật gây bệnh phát sinh.

Các bệnh viện đều bố trí khu vực lưu giữ rác thải y tế, có mái che và được cấp nước; có khu vực dành riêng cho các loại chất thải khác nhau; có cửa, khóa và biểu tượng cảnh báo nguy hại. Tuy nhiên, diện tích nhỏ, lại không có phương tiện bảo hộ cho nhân viên đã tác động tiêu cực đến môi trường khám, chữa bệnh.

Xin ông cho biết, toàn tỉnh hiện có bao nhiêu cơ sở khám chữa bệnh có lò đốt rác y tế và chất lượng hoạt động ra sao?

Bác sĩ Nguyễn Đồng Thông:  Hiện toàn tỉnh có 18 cơ sở khám chữa bệnh (chưa kể 111 trạm y tế xã, phường, thị trấn cùng các trạm y tế nông trường và lực lượng công an, quân đội) sử dụng lò đốt để xử lý rác thải y tế, gồm: Bệnh viện đa khoa tỉnh, Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh, 7 bệnh viện đa khoa huyện, 3 trung tâm y tế có giường bệnh, 4 bệnh viện đa khoa công ty cao su, Bệnh viện Quân dân y 16 (Binh đoàn 16) và Bệnh viện đa khoa tư nhân Thánh Tâm. Tuy nhiên, chất lượng và công suất sử dụng của các lò đốt chưa đảm bảo và hiệu quả hoạt động còn hạn chế. Bởi chỉ sau một thời gian ngắn đưa vào sử dụng, lò đã hư hỏng, phải sửa chữa, khắc phục liên tục nên mới đảm bảo cho hoạt động xử lý rác thải y tế của đơn vị.

Ở những cơ sở khám, chữa bệnh chưa có lò đốt rác, việc xử lý rác thải được thực hiện như thế nào và các cơ sở này đã được quy hoạch hệ thống xử lý rác thải chưa, thưa ông?

Bác sĩ Nguyễn Đồng Thông: Đối với các cơ sở khám, chữa bệnh chưa có lò đốt thì việc xử lý rác thải được thực hiện thông qua hợp đồng với các công ty môi trường đô thị hoặc đội quản lý công trình đô thị của huyện, thị xã vận chuyển và xử lý tập trung theo quy định. Do những cơ sở này chưa có quy hoạch cụ thể về hệ thống xử lý rác thải y tế nên việc đầu tư chủ yếu là lò đốt thường, được cơ sở đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét. Tuy nhiên, do khó khăn về kinh phí nên chưa được đầu tư để đáp ứng nhu cầu hoạt động của đơn vị.

Hằng năm, sở đều tiến hành thanh - kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thu gom và xử lý rác thải tại các cơ sở khám, chữa bệnh nhưng những khó khăn, tồn tại vẫn chưa có hướng giải quyết dứt điểm. Vậy đâu là nguyên nhân?

Bác sĩ Nguyễn Đồng Thông: Thực tế, kinh phí để đầu tư hệ thống xử lý chất thải rắn và hệ thống xử lý nước thải cho các bệnh viện rất lớn, trong khi ngân sách tỉnh không thể đảm bảo thực hiện. Để đầu tư một lò đốt rác y tế đạt tiêu chuẩn phải mất khoảng 3-5 tỷ đồng, chưa kể việc đầu tư hệ thống thu gom, vận chuyển, lưu giữ tạm thời rác thải y tế từ các khoa, phòng của cơ sở khám, chữa bệnh. Còn việc đầu tư hệ thống xử lý nước thải cho một cơ sở khám, chữa bệnh phải mất tối thiểu hàng chục tỷ đồng, bên cạnh đó còn phải đảm bảo kinh phí phục vụ công tác kiểm tra, quan trắc các tiêu chí chất lượng đầu ra của nước thải có đảm bảo môi trường hay không, cùng chi phí nâng cấp, sửa chữa, khắc phục sự cố. Do đó, muốn cải thiện tình trạng về các hệ thống xử lý chất thải y tế không thể thực hiện được ngay trong thời gian ngắn.   

Xin ông cho biết, ngành sẽ có những giải pháp gì để quản lý hiệu quả việc thu gom, xử lý rác thải y tế, tránh làm ảnh hưởng đến môi trường?

Bác sĩ Nguyễn Đồng Thông: Sở đã phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường xây dựng kế hoạch liên tịch đầu tư lò đốt rác cho một số cơ sở khám, chữa bệnh nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức pháp luật về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực y tế; phòng ngừa ô nhiễm môi trường trong lĩnh vực y tế... và hướng đến mục tiêu năm 2020 sẽ thu gom, xử lý triệt để 100% chất thải y tế trên địa bàn tỉnh.

Sở cũng đã xây dựng kế hoạch quản lý chất thải y tế giai đoạn 2015-2020, định hướng đến năm 2025, được UBND tỉnh phê duyệt và báo cáo Bộ Y tế xem xét, đưa vào dự án đầu tư từ nguồn ngân sách do bộ bố trí. Bên cạnh đó, sở tiếp tục tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra nhằm nâng cao hiệu quả, chất lượng quản lý chất thải y tế trên địa bàn tỉnh.

Xin cảm ơn ông!

L.Phương - H.Châu
(thực hiện)