Xã hội 10:29, 09/07/2015 GMT+7

BP - Dự thảo Luật Tố tụng hành chính sửa đổi do Tòa án nhân dân tối cao soạn thảo đã được trình Quốc hội tại kỳ họp lần thứ 9 vừa qua. Tại Khoản 1, Điều 33 quy định về thẩm quyền của tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương (sửa đổi, bổ sung Điều 29 Luật Tố tụng hành chính năm 2010) có quy định tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những khiếu kiện sau đây: 1. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước từ cấp huyện trở xuống trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước đó, trừ quyết định hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện;...

Và tại Khoản 4, Điều 34 quy định về thẩm quyền của tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sửa đổi, bổ sung Điều 30 Luật Tố tụng hành chính năm 2010) có quy định tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những khiếu kiện sau đây: 4. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện;...

Với nội dung như trên, dự thảo Luật Tố tụng hành chính đã sửa đổi theo hướng giao quyền này cho tòa án nhân dân cấp tỉnh giải quyết. Theo ý kiến của cá nhân tôi thì đây không phải là sự đổi mới mà ngược lại đã tạo ra sự bất cập. Vì theo quy định của pháp luật hiện hành, các khiếu kiện đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của UBND, chủ tịch UBND cấp huyện do tòa án nhân dân cấp huyện giải quyết. Tôi đề nghị trong dự luật cần giữ nguyên thẩm quyền xét xử án hành chính của tòa án nhân dân cấp huyện như hiện nay. Vì có như thế mới tạo điều kiện thuận lợi, giảm thời gian đi lại cho nhân dân trong quá trình giải quyết vụ án, đồng thời tránh được những phiền hà, phức tạp cho người khởi kiện.

Hơn nữa, từ thực tiễn sau 4 năm thực thi Luật Tố tụng hành chính cho thấy đã từng bước bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân trước pháp luật, thể hiện rõ sự bình đẳng của công dân với các cơ quan hành chính nhà nước. Tuy nhiên, nếu cho rằng, năng lực của các thẩm phán cấp huyện còn hạn chế, dẫn đến tỷ lệ án bị hủy cao hơn nên cần sửa đổi là không có tính thuyết phục, đi ngược lại lộ trình cải cách tư pháp đã được định hướng. Chính vì vậy, theo tôi thì việc sửa đổi như trên là xây dựng luật theo hướng thụt lùi, không dựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn. Bên cạnh đó, theo quy định của pháp luật thì các thẩm phán cũng như hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân thủ theo pháp luật nên không phải e ngại việc xét xử các vụ án hành chính của UBND, chủ tịch UBND cùng cấp khi có vi phạm.

Quy định về người đại diện trong tố tụng hành chính, Điều 60 trong dự thảo Luật Tố tụng hành chính có quy định như sau: 1. Người đại diện trong tố tụng hành chính bao gồm người đại diện theo pháp luật và người đại diện theo ủy quyền. 3. Người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng hành chính phải là người từ đủ 18 tuổi trở lên, không bị mất năng lực hành vi dân sự, được đương sự hoặc người đại diện theo pháp luật của đương sự ủy quyền bằng văn bản. Trường hợp người bị kiện là người đứng đầu cơ quan, tổ chức hoặc cơ quan, tổ chức thì người được ủy quyền phải là người có chức danh quản lý, thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong lĩnh vực có liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu kiện.

Theo ý kiến của cá nhân tôi thì quy định như trên là chưa chặt chẽ, chưa cụ thể nên dễ dẫn tới tình trạng phải hoãn phiên tòa, vì người ủy quyền không đúng đối tượng hoặc không nắm được vụ việc. Vì vậy, tôi đề nghị trong trường hợp UBND huyện hoặc chủ tịch UBND huyện bị khởi kiện, nếu người đại diện đi vắng, đi công tác thì phải ủy quyền cho người có trách nhiệm. Điều này để tránh tình trạng ủy quyền xong thì người được ủy quyền lại phải đi xin phép người ủy quyền. Cụ thể là nếu cấp trưởng đi vắng thì phải ủy quyền cho cấp phó. Bởi cấp phó mà không biết nữa thì làm phó làm gì, hay giúp việc cho ai? Do đó, cấp phó cũng phải là người nắm chắc được sự việc để giải quyết vấn đề tạo phiên tòa thay cho cấp trưởng. Tức là, người được ủy quyền phải đưa ra những bằng chứng công khai tại phiên tòa và tham gia tranh tụng với người dân trực tiếp. Có như vậy thì quy định của luật mới đi vào cuộc sống, đồng thời bảo đảm được quyền lợi chính đáng của công dân. 

N.V