Xã hội 15:27, 29/04/2015 GMT+7

Chiến thắng vĩ đại của dân tộc Việt Nam vừa tròn 40 năm, non sông nối liền một dải. 4 thập kỷ đã qua hẳn ông chưa quên cảm xúc của mình về ngày ấy?

Chủ tịch MTTQ Nguyễn Thiện Nhân: Cảm xúc về ngày 30-4/1975 chắc chắn là cảm xúc riêng của những người cụ thể trong hoàn cảnh cụ thể. Đối với tôi đó là một ngày hết sức đặc biệt, như một giấc mơ bởi vì tôi sinh ra ở miền Nam, năm 1 tuổi (1954) tôi được ba má đưa tập kết ra Bắc và đến năm 1964, cha mẹ lại trở vào miền Nam để chiến đấu, vì lẽ đó tôi luôn xa cách, biệt tin... Từ năm 1964, tôi luôn chỉ mong được biết cha mẹ mình có còn sống hay không. Lúc đó chúng tôi cũng nghĩ rằng đời mình, rồi đến đời con mình sẽ còn phải đánh giặc. 

Ngày 30-4-1975, nghe tin chiến thắng, chúng tôi òa khóc, phần vì hiểu rằng mình không phải cầm súng nữa, phần vì mong sớm được tin của ba má mình. Lúc đó, tôi cũng muốn nhanh được về miền Nam để biết mặt ông bà vì tôi đi tập kết từ năm 1 tuổi. Xa cách đến nỗi tôi quê ở miền Nam nhưng đến lúc đó cũng không có khái niệm gì về miền Nam mà lại nghĩ như mình quê miền Bắc, bởi tôi được đồng bào nuôi dạy, trưởng thành. Bởi vậy, ngày 30-4-1975 đó đối với tôi là ngày ngoài cả mong đợi.

“Ngày đi như trong đêm mơ”, “Vui sao nước mắt lại trào”, đó chính là cảm xúc của chúng tôi ngày đó. Ngày đó, không thể quên niềm thương, nỗi nhớ đối với Bác Hồ vì Người đã không được chứng kiến ngày thống nhất đất nước.

Trong những ngày toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đang kỷ niệm một dấu mốc lịch sử hào hùng của dân tộc, ông  đánh giá thế nào về ý nghĩa của chiến thắng 300=4 trong bối cảnh hiện nay?

Chủ tịch MTTQ Nguyễn Thiện Nhân: Chúng ta ai cũng đều thấy rằng, tồn tại trong chiến tranh không phải là quy luật của loài người. Mà quy luật chung là tồn tại trong hòa bình.

Đất nước ta đã trải dài qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ với bao đau thương, mất mát. Đến 30/4/1975 thì chúng ta chiến thắng. Đó là cuộc chiến thắng của những người mà 95% không biết chữ (và cũng chắc là hơn 95% đi chân đất) với những đế quốc sừng sỏ nhất thế giới. Chúng ta đã chiến thắng vì kết hợp được truyền thống đánh giặc của dân tộc với trí tuệ của Đảng và Bác Hồ nên cách mạng ta có sức mạnh vượt bậc. Một nước có thể yếu kém về vật chất nhưng không được để lạc hậu về trí tuệ - đó là bài học đầu tiên.

Tại sao ta đi chân đất lại có thể thắng được giặc đi giày? Tại sao gậy tầm vông lại chiến thắng được vũ khí hiện đại, đại bác, máy bay? Đó là nhờ tinh thần đại đoàn kết. Tuy nghèo khó nhưng khi tinh thần đoàn kết được phát huy sẽ thành sức mạnh lớn hơn rất nhiều. Đó là bài học thứ hai.

Nếu chúng ta chỉ bằng sức lực của riêng mình thì cũng không thể đi đến thắng lợi cuối cùng. Chúng ta đã có sự ủng hộ của nhân loại tiến bộ trên thế giới. Nếu một dân tộc có một đường lối đúng, có con đường chính nghĩa và tận dụng sức mạnh thời đại thì có thể chiến thắng mọi kẻ thù. Chúng ta chiến thắng vì đã kiên cường sức mạnh nội tại và tận dụng được sức mạnh thời đại. Đó là bài học thứ ba.

Đó chính là ba bài học lịch sử của chiến thắng 30/4 cách đây tròn 40 năm.

Vậy bài học đó phát huy trong bối cảnh hiện nay là gì?

Thứ nhất, nếu trong chiến tranh, nhân dân tiến bộ trên thế giới giúp chúng ta giành lại độc lập, hòa bình thì ngày nay là khả năng đồng thuận với các quốc gia. Mỗi quốc gia đều phải lo lợi ích của chính mình, lo độc lập, chủ quyền, lo hạnh phúc của người dân nhưng không được xâm phạm lợi ích, quyền lợi của người khác. Như vậy thì mới có thể kết hợp được với nhau về mặt chính trị, tư tưởng. Thứ hai, trong thời đại hiện nay, chúng ta phải biết tận dụng thời cơ của toàn cầu hóa về thị trường, công nghệ, vốn, nhân lực cũng như gắn kết khu vực. Đây là thời cơ rất đặc biệt, mở ra cơ hội cho một nước dù xuất phát có thể thấp hơn nhiều nước khác thì vẫn có thể vươn lên nhanh chóng. Và cuối cùng là phát huy được khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Ngay cả bây giờ, dù GDP đầu người đã đạt hơn 2.000 USD thì bài học này vẫn hết sức quan trọng và rất cần nhân rộng trong điều kiện hiện nay.

Suốt 40 năm sau qua, vấn đề hòa giải, hòa hợp dân tộc đã được thực hiện như một tiếng gọi của lương tâm. Nhưng không phải là không còn những tiếng nói định kiến. Vậy Mặt trận sẽ làm gì để góp phần xóa bỏ những định kiến đó, xây dựng vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc?

Chủ tịch MTTQ Nguyễn Thiện Nhân: Một đất nước có chiến tranh, chia thành 2 phe là điều không ai mong muốn. Điều đó gây khổ đau rất nhiều. Nhưng đó là thực tế lịch sử. Từ năm 1946, Bác Hồ đã nói rất hay khi chúng ta vừa giành chính quyền từ cuộc khởi nghĩa cách mạng Tháng 8, có những người đứng ở bên phía Pháp. Bác nói: "Tôi khuyên đồng bào đoàn kết chặt chẽ và rộng rãi, 5 ngón tay cũng có ngón ngắn ngón dài, nhưng ngắn dài đều hợp ở nơi bàn tay. Trong mấy triệu người cũng có người thế này thế khác. Nhưng thế này hay thế khác đều dòng dõi của tổ tiên ta. Vậy nên ta phải khoan hồng, đại độ, ta phải nhận ra rằng đã là con Lạc cháu Hồng thì ai cũng có ít hay nhiều lòng ái quốc. Đối với những đồng bào lạc lối lầm đường ta phải lấy tình thân ái mà cảm hóa họ, có như thế mới thành đoàn kết. Có đại đoàn kết thì tương lai chắc chắn vẻ vang".

Tôi nghĩ rằng cách nhìn của Bác, lời dạy quý báu của Người từ đó đến nay đã thấm trong lãnh đạo Việt Nam qua các thời kỳ cũng như nhân dân cả nước. Có lúc đứng đối diện với nhau, cho dù có những khi chúng ta đã chĩa súng vào nhau, cho dù mỗi bên đều đã thiệt thòi về người và của nhưng chúng ta đều từ một gốc cả, đều là con cháu vua Hùng, đều có lòng yêu nước. Lời dạy của Bác rất hay: "Ai cũng có ít hay nhiều lòng ái quốc", đó chính là điểm tựa của chúng ta để cùng hướng về quê hương.

Con dân đất Việt ngày xưa và 90 triệu người con đất Việt ngày hôm nay không phải ai cũng có điều kiện về dự lễ giỗ vua Hùng ở vùng đất Tổ - Phú Thọ. Nhất là với đồng bào Việt Nam ta đang ở xa Tổ quốc 40 năm qua chưa từng một lần về giỗ Tổ Hùng Vương thì điều đó càng trở thành mong muốn cháy bỏng.

Hai tiếng "Quê hương" đối với đồng bào ta đang làm việc và sinh sống lâu năm ở nước ngoài đã thấm vào máu thịt, trong mọi thế hệ và lứa tuổi. Vì thế chúng tôi mong tất cả bà con ta ở nước ngoài, nếu trong 40 năm qua chưa có dịp về nước thì bây giờ hãy về với quê hương, với đất mẹ linh thiêng. Xưa nay đồng bào miền Nam chưa được biết các di tích lịch sử nguồn cội của chúng ta như đền thờ Vua Hùng, đền thờ Trần Hưng Đạo thì bây giờ bà con hãy trở về với đất Tổ. Tổ quốc, đất mẹ  luôn chờ đón những người con đi xa trở về. Về để nhìn lại làng quê của mình đã thay đổi thế nào, gặp lại họ hàng của mình để thấy hôm nay họ đã phát triển ra sao. Thực tế cho thấy rất nhiều người khi trở về được chứng kiến những điều đó vì thực tế ở trước mắt họ, không cần nói gì nhiều, từ đó trong sâu thẳm trái tim của họ đều cố gắng làm gì đó tốt đẹp nhất cho quê hương. Hãy cùng xây thêm một viên gạch, hãy cùng trồng thêm một cây xanh, đồng lòng chụm lại để góp thêm nhiều sáng kiến góp phần đưa đất nước chúng ta ngày càng giàu, mạnh thêm.

Chưa bao giờ thuận lợi như bây giờ để chúng ta tạo được sự đồng thuận cao nhất với đồng bào ta ở nước ngoài trong việc dựng xây đất nước. Thực tế, mấy chục năm qua đồng bào ta trở về rất nhiều. Chúng ta có hơn 4 triệu kiều bào, mỗi năm  khoảng nửa lượt triệu người đi về. Đã có 4.500 dự án của kiều bào đầu tư về Việt Nam, mỗi năm có từ 10-11 tỷ USD kiều hối  gửi về. Đó là nguồn lực rất lớn, đồng thời là tình cảm, là ý chí, là niềm tin của bà con kiều bào với quê hương. Ở nhiều nước, hội sinh viên con em gốc Việt dù không biết tiếng Việt nhưng họ vẫn luôn tự hào giới thiệu mình là người Việt Nam. Điều đó cho thấy nguồn cội thiêng liêng đến thế nào.

Với tư cách là Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, ông muốn nhắn nhủ đến người dân Việt Nam ở trong và ngoài nước nhân dịp kỷ niệm 30 năm thống nhất đất nước điều gì?

Chủ tịch MTTQ Nguyễn Thiện Nhân: 30-4-2015, sau 40 năm đất thống nhất, chúng ta hãy cùng cầu chúc cho linh hồn những người đã ngã xuống vì độc lập dân tộc trở về để thấy được sự phát triển của đất nước, thấy sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ đã được đền đáp xứng đáng. Thắp những nén hương thơm để cùng cầu chúc cho các Bà mẹ Việt Nam anh hùng đã đi xa. Chúng ta cũng đừng quên còn hơn 300.000 liệt sĩ vẫn chưa tìm được hài cốt, chưa xác định được danh tính. Hãy thắp một nén hương ở các nghĩa trang liệt sĩ, ở các đài tưởng niệm, kể cả ở bàn thờ gia tiên chúng ta để mong các liệt sĩ thông cảm cho chúng ta khi mà 40 năm đã qua, Chính phủ, lực lượng vũ trang của ta và các bạn Lào, Campuchia dù đã nỗ lực đưa được hàng vạn người con liệt sĩ trở về nhưng vẫn còn hơn 300.000 liệt sĩ chưa được về nhà. Với các mẹ Việt Nam anh hùng còn sống thì chúng ta hãy cố gắng chăm sóc các mẹ, để các mẹ đều được sống vui, sống khỏe.

Chúng ta không bao giờ quên sự giúp đỡ to lớn về vật chất và tinh thần của bạn bè tiến bộ quốc tế đã góp phần giúp Việt Nam tạo nên chiến thắng 30/4.

Cuối cùng, trong bối cảnh hiện nay tôi cho rằng cần tăng cường tuyên truyền, quảng bá có hiệu quả hơn nữa về những thành tựu vô cùng to lớn trong 40 năm qua của đất nước ta. Trước đây ở miền Tây Nam bộ, muốn thăm gặp ai thì phải đợi phà, đi cầu khỉ, còn bây giờ khắp nơi đã hiện diện những cây cầu thế kỷ, hiện thực hóa giấc mơ hàng trăm năm của đồng bào vùng sông nước Tây Nam Bộ. Trước đây ai nào nghĩ rằng Cà Mau, Bạc Liêu sẽ có đủ điện để dùng thì nay chúng ta đã có cả điện gió, nhiều dự án điện gió mới sẽ tiếp tục triển khai... Như vậy, một đất nước ra khỏi chiến tranh thu nhập chỉ 78 USD, sau 40 năm tất cả đã thay đổi. Nhiệm vụ của Mặt trận hiện nay là phải phải huy động được sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, sức mạnh của trí tuệ, tiềm lực của đồng bào ta ở trong và ngoài nước để góp phần làm cho đất nước phát triển nhanh hơn, bền vững hơn.

Xin trân trọng cảm ơn ông!