
Tranh vẽ chân dung Thành Cát Tư Hãn trên lụa - Ảnh internet
Thành Cát Tư Hãn sinh năm 1167, trong một gia đình có thế lực ở miền Trung Mông Cổ. Ban đầu ông lấy tên là Thiết Mộc Chân và khi lên 9 tuổi ông bị kẻ thù của bộ lạc bắt đày đi sống lưu vong. Khi tròn 20 tuổi, Thiết Mộc Chân bắt đầu thực hiện sự hợp tác, thống nhất giữa các thị tộc, bộ lạc du mục để xây dựng lực lượng. Cũng trong thời gian này, ông đã đánh bại một bộ tộc hùng mạnh khác nên đã lôi kéo được đông đảo lực lượng đứng về phía mình. Nhờ vậy, năm 25 tuổi Thiết Mộc Chân đã thống nhất các bộ lạc du mục thành một quốc gia Mông Cổ và tự phong tước hiệu Thành Cát Tư Hãn.
Sau khi lên ngôi Đại Hãn, ông ra sức xây dựng quân đội hùng mạnh với mũi nhọn là những đội kỵ binh thiện chiến, trang bị cung tên, giáo dài, kiếm và áo giáp ngực để tấn công nhanh, diệt gọn đối thủ khi họ chưa kịp trở tay. Ngoài ra, ông còn thành lập các đội thám báo, sáng tạo ra những chiến lược, nghệ thuật mới trong chỉ huy tác chiến quân đội theo kiểu lối đánh thần tốc, chớp choáng gieo rắc sự kinh hoàng lên đối phương. Song song đó, Thành Cát Tư Hãn còn thực hiện chiến tranh tâm lý bằng cách thổi phòng sức mạnh thực sự cũng như sự tàn bạo của người lính quân Mông Cổ trên chiến trường. Vì vậy, lịch sử lúc này ví sức mạnh của quân Thành Cát Tư Hãn là “vó ngựa Mông Cổ đi tới đâu cỏ không mọc được tới đó”. Trong chiến trận, ông còn sáng chế ra máy bắn đá để công thành đối phương. Nếu thành trì nào lọt vào tay quân Mông Cổ qua những trận đánh thì hậu quả diễn đến rất khôn lường vì Thành Cát Tư Hãn cho đối phương lựa chọn giữa quỳ gối đầu hàng hay bị tàn sát dã man. Do vậy, hầu hết các vùng đất, các bộ lạc khi nghe quân Mông Cổ tấn công đều bỏ trốn vì sự tàn bạo trên.
Từ năm 1206, Thành Cát Tư Hãn bắt đầu xâm lược toàn bộ Trung Quốc, sát nhập bán đảo Triều Tiên vào đế chế của mình. Năm 1219, ông đưa quân tấn công Thổ Nhĩ Kỳ, xâm chiếm Iran, Iraq, biến vùng Pakistan, một phần nước Nga thành những vùng bị chiếm đóng. Nhưng Thành Cát Tư Hãn vẫn ôm mộng thống trị thế giới nên dù đã 60 tuổi ông vẫn trên lưng ngựa đi thảo phạt những vùng đất khác. Năm 1226, do sức khỏe giảm nên Thành Cát Tư Hãn quay về Mông Cổ nhưng đã chết trên đường về. Lúc lâm chung, Thành Cát Tư Hãn cũng kịp dặn dò con cháu về người kế nghiệp, về sách lược quân sự, về thao lược chỉ huy... nên các vùng lãnh thổ bị ông chiếm đóng phải chịu sự nô dịch của quân Mông Cổ thêm 150 năm mới tự giải phóng. Riêng vương triều Đại Hãn do ông thiết lập trên đất nước Mông Cổ kéo dài hơn 800 năm. Đây là giai đoạn cực thịnh, dấu son chói lọi nhất trong lịch sử của đất nước Mông Cổ thời kỳ phong kiến. Những sách lược về nghệ thuật quân đội, tài chỉ huy... của Thành Cát Tư Hãn đã trở thành cách đánh kinh điển trong suốt nhiều thế kỷ của nhân loại.
Sau khi Thành Cát Tư Hãn chết, các con cháu của ông vẫn thực hiện di huấn của Đại Hãn, mộng làm bá chủ thế giới. Tháng 1-1258, Mông Cổ tấn công Đại Việt lần thứ nhất. 27 năm sau, Mông Cổ tấn công Đại Việt lần thứ hai và năm 1288 họ lại lần thứ ba tiến quân đánh chiếm Đại Việt. Nhưng cả ba lần quân Mông Cổ đều bị quân dân Đại Việt đánh tan tác.
Tấn Phong

Câu lạc bộ thơ tỉnh Bình Phước phấn đấu có 5 tác phẩm phổ nhạc
Chủ tịch nước Lương Cường: Với bộ máy hành chính mới, Hà Nội cần tiên phong đổi mới tư duy quản lý
Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm với nhân dân TPHCM và thông điệp gửi nhân dân cả nước
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự Lễ công bố các nghị quyết, quyết định sáp nhập đơn vị hành chính
Sổ bảo hiểm xã hội điện tử được cấp chậm nhất là ngày 1-1-2026