2015 GMT+7

Để chấm dứt bất cập trong cấp thẻ BHYT

Thứ 7, 10/01/2015 | 14:30:00

BP - Những năm gần đây, không chỉ ở Bình Phước mà ở tất cả các tỉnh, thành phố trong cả nước, việc quản lý thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) đã và đang xảy ra nhiều điều bất thường. Đó là tình trạng trùng thẻ, trùng tên, chậm phát thẻ, sai thông tin trên thẻ... với con số lên đến hàng ngàn, chục ngàn ở mỗi địa phương và hàng triệu trong cả nước.

Người dân đăng ký khám, chữa bệnh ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh - Ảnh T.V

Qua tìm hiểu thực tế cho thấy, phần lớn những sai sót trên xảy ra ở ngay tuyến xã, trong những đối tượng do UBND xã quản lý. Đối với các trường hợp trùng thẻ thường xảy ra nhiều nhất đối với những người thuộc nhiều nhóm đối tượng khác nhau. Còn hiện tượng chậm thẻ phổ biến nhất đối với nhóm trẻ em dưới 6 tuổi, chậm thẻ xảy ra đối với những nhóm đối tượng khác là do sai sót (sai thông tin, ghi trùng) trong quá trình lập danh sách. Một nguyên nhân nữa là do sự tắc trách của các cơ quan chức năng. Và sự việc xảy ra ở xã Phước Minh (Bù Gia Mập) dưới đây là một minh chứng.

Cơ quan chức năng thiếu trách nhiệm, quy trình quản lý thiếu đồng bộ

Ngày 17-11-2014, xã đã tổ chức phát BHYT đợt 2 cho 705 người DTTS có hoàn cảnh khó khăn . Toàn bộ số thẻ phát đợt này có thời hạn từ ngày 1-10 đến ngày 31-12. Như vậy, 705 người dân ở xã Phước Minh nhận thẻ BHYT nhưng chỉ có giá trị sử dụng trong 43 ngày. Nếu như những người này được cấp thẻ đúng thời hạn thì không những chính sách hỗ trợ về an sinh xã hội của Nhà nước thực sự có ý nghĩa mà người dân ở đây cũng không bị thiệt thòi. Theo ông Điểu Diêm, cán bộ dân tộc - tôn giáo xã Phước Minh thì nguyên nhân của sự việc này là do: Để người dân nhận được thẻ BHYT, UBND xã nhiều lần kiến nghị Bảo hiểm xã hội huyện Bù Gia Mập, song mãi đến tháng 7-2014, UBND xã Phước Minh mới nhận được thông tin, phổ biến đến người dân và làm thủ tục. Trong khi đó, tại Quyết định số 447/QĐ-UBDT ngày 19-9-2013 của Ủy ban Dân tộc về việc công nhận thôn đặc biệt khó khăn, xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi giai đoạn 2012-2015 thì xã Phước Minh thuộc khu vực II. Và theo quyết định này, đồng bào DTTS khó khăn ở xã Phước Minh phải có bảo hiểm từ tháng 10-2013. Như vậy, chỉ vì sự tắc trách của các cơ quan chức năng đã dẫn đến sự việc đáng buồn này.

Từ phân tích ở trên cho thấy, nguyên nhân dẫn đến tình trạng cấp thẻ BHYT bị trùng thẻ, trùng tên, chậm phát thẻ, sai thông tin trên thẻ... từ việc thực thi trách nhiệm của các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương ở cơ sở. Tuy nhiên, nguyên nhân chính và sâu xa là ở cơ chế cùng với quy trình quản lý thẻ BHYT thiếu đồng bộ, không thống nhất, đồng thời không có bộ phận quản lý tổng hợp. Thực tế cho thấy, hiện có tới 6 cơ quan, đơn vị cùng có chức năng thực hiện việc lập danh sách và cấp thẻ BHYT cho 24 nhóm đối tượng. Trong khi đó, phương thức đóng BHYT với các thời điểm đóng, thời hạn cấp thẻ khác nhau; quy trình cấp thẻ cho nhóm trẻ em dưới 6 tuổi không hợp lý. Bên cạnh đó, không có sự phân định rõ ràng về trách nhiệm quản lý danh sách tổng thể các đối tượng tham gia BHYT. Từ đó, UBND cấp xã không quản lý được tình hình tham gia BHYT của người dân. Cơ quan BHXH là nơi in và cấp thẻ BHYT nhưng không quản lý trực tiếp các đối tượng, lại không có cơ chế giám sát, hỗ trợ UBND xã. Đó là chưa nói đến việc cơ quan nào chịu trách nhiệm việc này và thực hiện như thế nào?

Thiếu hướng dẫn, thiếu quy trình chuẩn

Luật BHYT sửa đổi 2014 đã được thông qua và có hiệu lực thi hành, vấn đề quản lý và lập danh sách cấp thẻ BHYT cho các đối tượng do ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng, cùng với đối tượng hộ gia đình được quy định là trách nhiệm của UBND cấp xã. Tuy nhiên, để triển khai được nhiệm vụ này và khắc phục được những tồn tại trong quản lý đòi hỏi Bảo hiểm xã hội Việt Nam cần phải nghiên cứu thực tế để có giải pháp hữu hiệu nhằm khắc phục tình trạng trên.

Bên cạnh đó, theo tìm hiểu thực tế của cá nhân tôi thì vẫn còn một nguyên nhân khác nữa là thiếu hướng dẫn, quy trình chuẩn trong công tác xác định đối tượng và cấp thẻ BHYT. Từ đó dẫn tới việc cán bộ xã lúng túng trong quá trình thực hiện. Do đó, việc tổng hợp danh sách các nhóm đối tượng do ngân sách đóng hoặc hỗ trợ mức đóng được thực hiện theo kinh nghiệm cá nhân của cán bộ UBND xã được giao kiêm nhiệm việc này.

Và nhân đây, tôi xin mạnh dạn đề xuất ý kiến sau: Bảo hiểm xã hội Việt Nam giữ nguyên hệ thống quản lý đối tượng như hiện nay, nhưng cần sớm bổ sung và phát hành mẫu biểu thống kê đối tượng chưa có BHYT theo hộ gia đình và giao chính quyền cấp xã thực hiện. Đồng thời, mỗi thôn ấp có một sổ cái do Bảo hiểm xã hội Việt Nam cấp và giao cho thôn ấp quản lý, trong đó theo dõi thông tin về BHYT và có sự tích hợp với thông tin biến động dân số, lao động thương binh xã hội. Có như vậy sẽ tránh được việc cấp trùng thẻ, bỏ sót đối tượng và việc cấp thẻ được nhanh chóng hơn.

Với cách làm này, chúng ta đặt chính quyền xã vào vị trí trung tâm quản lý đối tượng và chịu trách nhiệm hoàn toàn về tính chính xác của toàn bộ thông tin BHYT của mọi đối tượng trên địa bàn xã. Và như vậy, không những trùng thẻ, trùng tên, chậm phát thẻ, sai thông tin trên thẻ... sẽ chấm dứt mà quyền lợi của người dân cũng được bảo đảm.

Kim Ngọc