2014 GMT+7

Mang thai hộ - chính sách nhân đạo nhưng phải thực hiện nghiêm và quản lý chặt

Thứ 6, 11/07/2014 | 09:30:00

BP - Từ ngày 1-1-2015, việc cho phép mang thai hộ trong Luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi chính thức có hiệu lực. Kể từ ngày Quốc hội thông qua luật này đã đánh dấu mốc quan trọng, tạo hy vọng lớn đối với những gia đình hiếm muộn. Nhiều gia đình đang có nguy cơ tan vỡ do áp lực không có con sẽ có lối thoát.

Đã có thời lén lút mang thai hộ

“Không phải máu mủ nhà mình vì không phải do trứng và tinh trùng của tôi và chồng tạo ra, tôi dặn bản thân mình mỗi ngày như thế trong suốt thời kỳ mang thai nhưng thật không dễ. Tôi dường như quên dần thực tế đó mà cứ ngỡ bào thai đang lớn trong bụng là con mình. Tôi xúc động trước bất kỳ cử động nào của thai nhi” - chị Lê Thị H, một người giúp việc nhà tại thị xã Đồng Xoài, kể lại câu chuyện của mình gần 5 năm trước.

Được mang thai và làm mẹ là hạnh phúc lớn nhất của người phụ nữ - Ảnh: Khám thai tại Bệnh viện Đa khoa huyện Bù Đốp (ảnh chỉ mang tính minh họa)

“Người nhà bé đến đưa cháu đi khi mới lọt lòng được 3 ngày. Tôi chỉ biết khóc và thương bé không được bú khi bầu sữa của tôi căng đầy. Họ cần có con và tôi cần tiền để cứu mạng 2 người thân cấp cứu ở bệnh viện nên chuyện đó đã xảy ra. Tôi buồn và khóc một thời gian dài vì nhớ bé. Giờ tôi không biết gia đình họ ở đâu, chỉ nghe loáng thoáng là ở miền Bắc. Thời gian tôi mang thai, họ thuê 1 người chăm sóc tôi ở phòng trọ mà không nói họ ở đâu, làm gì” - chị H chia sẻ.

Chị H là một trong số phụ nữ “nhắm mắt đưa chân” vào thế giới ngầm “đẻ thuê”. Luật pháp không cho phép, họ phải lén lút suốt quá trình an dưỡng, cấy phôi, mang thai. Khi sinh nở, bà mẹ không được đưa đến bệnh viện mà chỉ nhờ bác sĩ tư nhân. Nếu có biến chứng xảy ra, thật khó đảm bảo sức khỏe, tính mạng của người “đẻ thuê” và đứa trẻ. Chưa kể đến những tình huống dở khóc dở cười của những người tự ý phá bỏ “hợp đồng đẻ thuê” như chị Lâm Thị B. Chị kể, con gái khoảng 3 tuổi ở trọ cùng mẹ tại phường Tân Phú (TX. Đồng Xoài) là kết quả của bản hợp đồng mang thai hộ của một cặp vợ chồng hiếm muộn, bằng cách để chồng quan hệ trực tiếp với chị B. “Hiện họ ở thành phố Hồ Chí Minh. Khi tôi mang thai, họ chăm sóc chu đáo lắm. Nhưng gần tới ngày sinh tôi càng khao khát được làm mẹ và tôi đã bỏ trốn khi thai hơn 8 tháng. Giờ thấy con khổ tôi cũng thương. Mấy lần định đem trả con nhưng tôi không đủ can đảm xa con” - chị B bày tỏ.

Ràng buộc chặt chẽ để tránh hệ lụy

Chị Nguyễn Thị V ở khu phố Thanh Bình, phường Tân Bình (TX. Đồng Xoài) mừng rỡ: “Không có con, bản thân đã rầu, gia đình nhà chồng còn mặt nặng, mày nhẹ. Quá mệt mỏi, đã có lúc tôi nghĩ, hay cho anh ấy lấy vợ khác để có con nối dõi tông đường. Nay biết tin này vợ chồng tôi rất mừng và đã tìm người mang thai hộ khi luật có hiệu lực”.

Theo Luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi, việc mang thai hộ phải được thực hiện trên cơ sở tự nguyện của các bên, được lập thành văn bản có công chứng và không được trái với các quy định của pháp luật về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1-1-2015. Điều 95 sửa đổi cũng quy định chi tiết điều kiện cần có đối với tất cả những người liên quan trong việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Rơm rớm nước mắt, chị Phan Thị D ở xã Bù Nho (Bù Gia Mập) nói: “Tôi sinh con đầu không may bị bệnh bại não. Sinh lần 2 thì cháu bị ngạt rồi mất. Sau đó, tôi bị u xơ tử cung phải phẫu thuật cắt bỏ. Tôi khao khát có một đứa con khỏe mạnh. Khi biết luật sắp cho phép mang thai hộ, tôi rất mừng”. Dù vậy, chị D vẫn băn khoăn: “Nếu gia đình hòa thuận thì không sao, chứ xảy ra mâu thuẫn, người mang thai hộ là người thân đến đòi lại con thì không biết phải xử lý thế nào?”.

Cũng rơi vào hoàn cảnh hiếm muộn, từ khi cưới đến nay đã gần 10 năm, vợ chồng chị Bùi Thị S ở phường Tân Bình (TX. Đồng Xoài) vẫn kiên trì chữa vô sinh. Nghe đâu có thầy, thuốc hay liền tìm đến. Nhưng đến nay vẫn chưa có dấu hiệu khả quan. Chị cũng đã 2 lần thụ tinh trong ống nghiệm nhưng không thành. Ở tuổi gần 40, vợ chồng chị S luôn khắc khoải mong có con. Hai năm trước, chị họ đã đồng ý mang thai hộ nhưng từ đó tới nay, chị S chưa tìm được bệnh viện để thực hiện việc này. “Mình rất ủng hộ luật cho phép mang thai hộ. Ai trong hoàn cảnh “khát” con mới thấy điều đó hạnh phúc thế nào” - chị S nói.

Bác sĩ Lê Thị Phượng Mai, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh chia sẻ: “Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, được nhiều người mong đợi. Nhưng là người tiếp xúc với chị em mang thai nhiều năm, tôi nhận thấy sẽ không tránh khỏi việc phụ nữ mang thai hộ nảy sinh tình cảm qua quá trình mang thai. Vì thế, phải cân nhắc mọi tình huống để không phải xử lý những tranh chấp sau này”.

Theo quy định, mỗi người chỉ được một lần mang thai hộ và Bộ Y tế sẽ kiểm soát những người này trên hệ thống máy tính. Họ đã đăng ký mang thai hộ tại trung tâm này thì sẽ không được đăng ký tiếp ở trung tâm khác. Điều này giúp hạn chế mang thai hộ vì mục đích thương mại. Mỗi người được phép mang thai hộ một lần thì không thể lấy việc này làm nghề kiếm tiền.

Tuyết Ly - Ngọc Tú