2014 GMT+7

Vì sao năm 2013 Bình Phước không đạt chỉ tiêu giảm nghèo?

Thứ 7, 15/03/2014 | 13:15:00

Năm 2013, công tác giảm nghèo tỉnh Bình Phước không đạt chỉ tiêu đề ra (chỉ có 6/10 huyện, thị xã đạt). Theo rà soát đến cuối năm 2013 toàn tỉnh còn 10.624 hộ nghèo (giảm 2.343 hộ), tỷ lệ hộ nghèo trong năm giảm 1,09%, đạt 72,6% kế hoạch; tỷ lệ hộ nghèo từ 5,59% đầu năm giảm còn 4,5% cuối năm. Phóng viên Báo Bình Phước đã có cuộc trao đổi với ông Lê Trường Sơn, Phó giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội về nội dung này.

P.V: Thưa ông, tại sao năm 2013 Bình Phước không đạt các chỉ tiêu giảm nghèo theo kế hoạch đề ra?

Ông Lê Trường Sơn: Theo Nghị quyết số 06/2011/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh, chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân chung cho giai đoạn 2011-2015 là 1,3% mỗi năm, Chính phủ giao chỉ tiêu giảm nghèo năm 2013 cho tỉnh Bình Phước là 1,5%. Kết quả cuối năm 2013, toàn tỉnh giảm được 1,09%, không đạt chỉ tiêu kế hoạch năm. Tuy nhiên, kết quả giảm nghèo chung giai đoạn 2011-2013 đạt 4,79%, vượt kế hoạch đề ra theo Nghị quyết số 06/2011/NQ-HĐND (giảm 3,9%). Các huyện, thị xã không đạt chỉ tiêu được giao trong năm là: Lộc Ninh, Bù Đốp, Bù Đăng và Bù Gia Mập. Kết quả giảm nghèo năm 2013 không đạt chỉ tiêu theo kế hoạch đề ra do các nguyên nhân chủ yếu sau:

Khó có cơ hội thoát nghèo đối với những hộ đồng bào DTTS thuộc diện bảo trợ xã hội - Trong ảnh: Một hộ nghèo ở thôn Sơn Trung, xã Đức Hạnh (Bù Gia Mập)

Tốc độ giảm nghèo hàng năm đang có xu hướng chậm lại so những năm trước. Hộ nghèo có người bị bệnh hiểm nghèo, hộ có đối tượng bảo trợ xã hội, thiếu kiến thức làm ăn, thiếu đất sản xuất chiếm tỷ lệ cao. Hiện nay, toàn tỉnh có 1.374 hộ nghèo có thành viên trong gia đình thuộc diện bảo trợ xã hội. Những hộ này khó thoát nghèo do không có sức lao động. Hộ cận nghèo và mới thoát nghèo rất dễ rơi xuống hộ nghèo khi gặp biến cố như thiên tai, bệnh hiểm nghèo hoặc gặp tai nạn rủi ro. Thực tế hộ nghèo dân tộc thiểu số (DTTS) giảm nghèo rất chậm so với người Kinh dẫn đến số hộ nghèo DTTS ngày càng chiếm tỷ lệ cao trong tổng số hộ nghèo. Theo kết quả tổng điều tra cuối năm 2010, số hộ nghèo của tỉnh là 20.498 hộ, trong đó hộ nghèo DTTS là 8.519 hộ, chiếm 41,56%. Đến cuối năm 2013, số hộ nghèo của tỉnh là 10.624 hộ, trong đó hộ nghèo DTTS là 4.956 hộ, chiếm 46,65%. Do hộ DTTS chủ yếu tập trung ở vùng sâu, vùng xa với cơ sở hạ tầng và các điều kiện kinh tế - xã hội còn nghèo nàn và lạc hậu, mặt bằng dân trí thấp và chi tiêu chưa hợp lý, mặc dù Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế trong vùng đồng bào DTTS nhưng vẫn chưa đạt được kết quả mong muốn. Trong năm 2013, giá các mặt hàng nông sản chủ lực của tỉnh như cao su, điều, cà phê, mì đều giảm, giá các mặt hàng thiết yếu tăng, khiến cuộc sống hộ nghèo ở vùng nông thôn ngày càng khó...

P.V: Xin ông cho biết những khó khăn khiến cho công tác giảm nghèo và giảm nghèo bền vững của tỉnh thời gian qua không đạt những kết quả theo kế hoạch?

Ông Lê Trường Sơn: Công tác giảm nghèo của tỉnh chưa bền vững, hàng năm còn số lượng lớn các hộ tái nghèo, nghèo mới phát sinh (năm 2013 có 1.369 hộ nghèo mới phát sinh, 92 hộ tái nghèo). Có 4 nguyên nhân:

Thứ nhất, các cấp ủy đảng đã quan tâm sát sao trong chỉ đạo, triển khai thực hiện chương trình, song còn một vài đơn vị (chủ yếu là cấp xã) chưa thực sự quan tâm.

Thứ hai, trước tình hình suy thoái kinh tế, các doanh nghiệp cắt giảm nhân lực dẫn đến một bộ phận người dân không có việc làm ổn định, thu nhập bấp bênh nên dễ rơi xuống hộ nghèo và tái nghèo.

Thứ ba, một vài chính sách hỗ trợ người nghèo của chương trình trong thời gian qua mang tính chất hỗ trợ cho không, phát sinh tư tưởng ỷ lại của người nghèo. Hiện nay, chưa có nhiều chính sách, dự án hỗ trợ để trực tiếp tạo việc làm cho các hộ cận nghèo và mới thoát nghèo. Sự biến đổi khí hậu, tình hình dịch bệnh gia tăng cũng tác động đưa nhóm hộ này rơi xuống hộ nghèo.

Một số chính sách thủ tục thực hiện phức tạp, phiền hà, chậm hướng dẫn, sửa đổi gây khó khăn cho cơ sở trong việc tổ chức thực hiện như: Chính sách hỗ trợ về giáo dục cho hộ nghèo, Nghị định số 74/2013/NĐ-CP, ngày 15-7-2013 của Chính phủ có hiệu lực từ tháng 9-2013 nhưng đến nay vẫn chưa có thông tư hướng dẫn; Chương trình 167 đã kết thúc nhưng đến nay vẫn chưa ban hành chính sách mới.

Thứ tư, công tác hướng dẫn, chỉ đạo, cũng như nguồn kinh phí phân bổ cho chương trình hàng năm từ trung ương xuống chậm, việc bố trí kinh phí cho các chính sách, dự án giảm nghèo còn ít. Do đó khi triển khai ở các cấp địa phương còn bị động...

P.V: Với chỉ tiêu giảm 1% tỷ lệ hộ nghèo, phấn đấu giảm 1,4% theo chỉ tiêu trung ương giao năm 2014, tỉnh đã có những giải pháp nào để hoàn thành kế hoạch đề ra, thưa ông?

Ông Lê Trường Sơn: Để hoàn thành chỉ tiêu giảm nghèo theo kế hoạch đề ra cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các văn bản của Đảng và Nhà nước nhằm thúc đẩy, khuyến khích ý chí quyết tâm vươn lên thoát nghèo trong nhân dân, nhất là đồng bào DTTS. Xây dựng các nội dung và hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng, phù hợp với tâm lý, tập quán nhân dân, đồng bào DTTS.

Đẩy mạnh xã hội hóa công tác giảm nghèo, xem việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và nhân dân. Từ đó xác định rõ trách nhiệm của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp; nhiệm vụ của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể; phát huy tinh thần tương thân, tương ái của cộng đồng.

Trên cơ sở các chính sách, dự án giảm nghèo của trung ương cần điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với tình hình của địa phương, có giải pháp thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách, dự án dành cho người nghèo.

Tiếp tục thực hiện phân cấp trao quyền cho cơ sở đảm bảo thực hiện các chính sách, dự án hiệu quả; tăng cường năng lực, trách nhiệm của cơ sở, đặc biệt là cấp xã.

Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào các vùng nghèo, xã nghèo và nhận người nghèo vào làm việc, khuyến khích dạy nghề gắn với tạo việc làm trong nước hoặc xuất khẩu lao động; lồng ghép mục tiêu giảm nghèo bền vững vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương, chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới... hạn chế mức thấp nhất hộ tái nghèo.

Đẩy nhanh tốc độ giảm nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao bằng các giải pháp như: Tăng cường tổ chức dạy nghề, hướng dẫn cách làm ăn, nhân rộng mô hình điểm giảm nghèo, hỗ trợ sản xuất thông qua chuyển giao khoa học, hướng dẫn cách làm ăn và khuyến nông - lâm - ngư, hỗ trợ xây dựng nhà tình thương...

P.V: Xin cảm ơn ông!

Phương Dung (thực hiện)