2014 GMT+7

Từ xóm chài đến... xóm làm mướn

Thứ 6, 14/03/2014 | 16:12:00

Sống ven lòng hồ Thác Mơ thuộc đội 3, thôn Bình Đức 1, xã Đức Hạnh (huyện Bù Gia Mập) có 72 hộ dân. Tuy đã được chính quyền địa phương tạo điều kiện để “lên bờ”, có hộ khẩu... nhưng niềm vui ấy chưa trọn vẹn. Dù lên bờ hay trên sông nước, họ luôn thấy bất an.

Niềm vui lên bờ

Chị Lê Thị Hoài, một ngư dân đã giã từ cuộc sống sông nước nhiều năm nay. 38 tuổi, người phụ nữ này đã có 5 con. Cuộc đời sông nước bấp bênh, cơ cực đã khiến hai đứa con của chị phát triển không bình thường. Sống nay đây mai đó nên chị không biết đến kế hoạch hóa gia đình, việc sinh nở diễn ra cũng trên ghe, dưới bàn tay của những bà mụ vườn. Chị nói: Giờ được lên bờ, tôi thấy yên tâm hơn. Ban ngày làm việc cực nhọc nhưng ban đêm đặt lưng xuống, ngủ ngon hơn bởi thấy đời mình không chòng chành, bất trắc như hồi còn sống trên sông nước.

Cá tôm đã cạn, xóm chài chỉ còn vài bè trơ trọi trên lòng hồ mênh mông

Không nhớ rõ từ năm nào, nhưng chị Hoài kể lúc 4-5 tuổi chị đã theo cha mẹ lên ghe cùng dòng nước sang Campuchia làm ăn. Cuộc sống nơi xứ người cơ cực khiến gia đình chị nhiều năm không thoát khỏi cái nghèo. Đến đời chị cũng vậy. Ba con gái không được đi học nên lên bờ chỉ có thể làm công việc chẻ điều mướn kiếm sống qua ngày. Nhớ về những ngày tháng cũ, chị Hoài trầm ngâm: Cuộc đời tôi trôi dạt sông nước nhiều năm nhưng đến giờ vẫn không sống được với nghề. Có lẽ vì quá thiếu thốn nên chị Hoài cho rằng mơ ước của chị là được sống ổn định trên bờ. Theo đó, việc làm mướn của vợ chồng, con cái chị được thường xuyên để đảm bảo cái ăn, cái mặc của cả gia đình.

Ước mơ chỉ là mơ ước

Ngôi nhà nhỏ của gia đình chị Hoài chỉ cách bờ nước hồ Thác Mơ chưa đến 100m. Mảnh đất này năm 2006 vợ chồng chị mua của một người khác với giá vài triệu đồng và không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Anh Nguyễn Thanh Tuấn, Phó chủ tịch UBND xã Đức Hạnh cho biết: Hơn một nửa hộ dân ở xóm chài sống trên đất của thủy điện Thác Mơ. Điều này ai cũng biết vì đã được chính quyền địa phương tuyên truyền rộng rãi. Nhưng vì điều kiện kinh tế khó khăn, khao khát lên bờ quá lớn nên họ lờ đi. Niềm vui lên bờ có thật, nhưng nỗi lo lắng về chỗ ở cũng thường xuyên trong suy nghĩ của họ.

Xóm chài hiện còn 5 hộ nghèo, 4 hộ cận nghèo. Và trong số đó vẫn còn 12 hộ chưa có hộ khẩu. Thời gian gần đây do lượng tôm cá ở hồ giảm sút nên hầu hết các hộ dân đều lần lượt lên bờ tìm kế sinh nhai, chỉ còn 5-6 hộ ở trên bè. Ông Huỳnh Văn Thiện, Phó thôn Bình Đức 1 cho biết: Nếu trước kia một ngày tôi thu mua được 3-4 tạ cá, thì hiện chỉ vài chục ký là nhiều. Bên cạnh đó, các loại như cá chình, chạch lấu, cá lăng ngày càng hiếm. Việc buôn bán rất khó khăn. Còn các hộ dân lên bờ đều đi làm mướn cho các xưởng điều, nên đời sống vẫn bấp bênh.

Chia sẻ về giải pháp thoát nghèo cho các hộ dân ở xóm chài, anh Nguyễn Thanh Tuấn nói: Hiện quỹ đất của xã không còn để giải quyết đất ở, đất sản xuất cho các hộ, nên hướng khả quan nhất bây giờ là giải quyết việc làm giúp bà con ổn định cuộc sống trước mắt. Về lâu dài, xã rất cần sự hỗ trợ của các cấp về cơ chế, chính sách để các hộ dân xóm chài yên tâm sinh sống, lao động trên bờ.

Sau nhiều năm thấy sống được trên bờ, nên mẹ và em trai của chị Hoài cũng từ Campuchia về đây sinh sống. Mẹ chị Hoài mở quầy tạp hóa nhỏ, cách nhà chị không xa. Gia đình người em trai sống bằng nghề làm mướn. Xóm chài không có hộ giàu, chỉ có gia đình ông Nam Thiện - thôn phó, do nhiều năm buôn bán, tích lũy được vốn đã mua rẫy, xe máy cày... dần chuyển sang phát triển kinh tế bằng cách khác. Xòm chài dần vắng bóng những chiếc ghe, chiếc bè... Và có thể không lâu sau sẽ bắt đầu có tên mới: Xóm làm mướn.

Phương Dung