2014 GMT+7

Với Thông tư 26/2013/TT-BLĐ-TB&XH:

Sẽ có nhiều phụ nữ mất việc!

Thứ 2, 06/01/2014 | 07:01:00

Thông tư số 26/2013/TT - BLĐ-TB&XH (TT26) có hiệu lực thi hành từ ngày 15-12-2013 quy định rõ 77 công việc mà phụ nữ không được làm. Trong đó có 38 công việc lao động nữ nói chung không được làm và 39 công việc quy định cấm đối với phụ nữ mang thai hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Mục tiêu của TT26 là nhằm hạn chế rủi ro, đảm bảo sức khỏe trong lao động cho phụ nữ. Nhưng thực tế, văn bản này lại tạo áp lực rất lớn đối với những phụ nữ đang làm các nghề bị cấm theo TT26, bởi đó là công việc ổn định hoặc duy nhất để họ mưu sinh.

TRÚT GÁNH NẶNG CHO CHỒNG!

Đó là công việc cấm phụ nữ làm từ ngày 15-12-2013, khi TT26 có hiệu lực. Tuy nhiên, chị Nguyễn Thị Thủy, 37 tuổi, tạm trú ấp 1B, xã Tiến Thành (TX. Đồng Xoài) vẫn hằng ngày cùng chồng đi đào giếng thuê và không biết mình đang bị cấm làm nghề vẫn nuôi sống chị lâu nay.

Phụ nữ mang thai và nuôi con nhỏ dưới 12 tháng không được trực tiếp tiếp xúc với hóa chất trừ sâu, trừ cỏ - Ảnh: A.H

Vợ chồng chị Thủy từ tỉnh Thanh Hóa vào định cư ở Bình Phước. Không có nghề ổn định nên họ đã chọn đào giếng thuê để sinh sống gần 15 năm qua. Chỉ cần 1 cái xà beng, 1 xẻng và thùng đựng đất là họ đã có thể hành nghề. Suốt 15 năm theo nghề anh chị chưa thoát khỏi cảnh ở trọ bởi phải lo cho 2 đứa con nhỏ. Dù vậy, họ vẫn sống được nhờ nghề này, nhất là vào mùa khô. “Nghề đào giếng vất vả nhưng làm nhiều cũng quen, tôi không có ý định đổi nghề. Mà người không nghề nghiệp như tôi thì bắt đầu một nghề mới đâu phải dễ” - chị Thủy chia sẻ.

Chị D rất lo lắng việc quy định cấm chị mang vác nặng không quá 20kg khi nuôi con nhỏ

Đã hơn 10 năm, anh chị chỉ đào giếng bằng phương pháp thủ công. Vài năm trở lại đây họ mới sắm được bộ đồ nghề hỗ trợ tời đất bằng điện nên công việc có phần nhẹ hơn. Chị Thủy cho rằng, đào giếng là nghề nặng nhọc với phụ nữ nhưng làm mãi cũng quen. Mỗi khi đi đào giếng, việc nặng hầu hết anh Tuấn làm. Chị chỉ đứng trên miệng giếng chờ tời kéo thùng lên thì đổ đất. Tuy vậy, mỗi ngày đào giếng, chị Thủy cũng phải xuống giếng xúc đất vài lần khi chồng thấm mệt. Lâu dần, chị cũng thuần thục các công đoạn đào, múc đất. Chị Thủy thắc mắc: Tôi đã quen và thấy gắn bó với công việc này. Tôi tự nguyện làm chứ có ai ép buộc đâu mà giờ lại cấm?

PHỤ NỮ KHÔNG LÀM... THÌ AI LÀM?!

Bình Phước là một tỉnh phát triển kinh tế chủ yếu từ nông - lâm nghiệp. Vì thế, Thông tư 26 cấm phụ nữ làm những việc như: “Trực tiếp tiếp xúc với các hóa chất trừ sâu, trừ cỏ, diệt mối mọt, diệt chuột, trừ muỗi có chứa clo hữu cơ và một số hóa chất có khả năng gây biến đổi gen và ung thư...” thì chẳng khác nào cấm phụ nữ làm kinh tế.

Ở những nơi gần sông, suối trong tỉnh, phụ nữ gắn bó với nghề đánh bắt hải sản thì việc cấm họ ngâm mình thường xuyên dưới nước bẩn hôi thối liệu có khả thi? Ai sẽ là người đứng ra giám sát những việc phụ nữ không được làm hay lại như “Cấm hút thuốc lá nơi công cộng”?

Khi được biết TT26 bảo vệ quyền lợi cho mình nhưng chị Lê Thị P ở phường Tân Phú bán vật liệu xây dựng, có con nhỏ 6 tháng tuổi lại không mảy may vui mừng. Chị nói: “Quy định cấm phụ nữ nuôi con nhỏ dưới 12 tháng không được mang vác vật nặng trên 20kg thì tôi phải đóng cửa hàng à? Khách hàng là thượng đế, họ chọn hàng rồi mình đem ra để lên xe cho họ là việc đương nhiên. Để khách tự khuân vác thì họ chẳng đến cửa hàng của mình lần thứ hai đâu. Thuê thêm nhân công thì sẽ đội giá lên, không còn lời. Với tôi, khuân vác vài chục ký đâu có nặng nhọc gì. Thời buổi khó khăn thì phải ráng làm mới có thu nhập”.

Chị Phạm Thị D hiện là công nhân khai thác đá tại một mỏ đá ở Đồng Phú cũng bất an vì nỗi lo mất việc. Đang nuôi con nhỏ nên chị D rất lo lắng. Chị cho biết: “Tôi ký hợp đồng lao động với công ty khai thác đá, công việc chính là bốc vác đá. Biết rằng quy định nhằm bảo vệ quyền lợi và sức khỏe cho phụ nữ nhưng như thế thì tôi mất đường kiếm sống”.

Nghe chuyện, chị H quê ở vùng biển miền Trung kể: “Những phụ nữ quê tôi mỗi ngày phải khiêng bè (mảng) và lưới cùng chồng đi biển nặng không dưới 2 tạ, ì ạch mãi rồi cũng quen. Vác 50kg với họ là bình thường, có người còn gánh được trên 1 tạ. Quy định như vậy là không thực tế”.

NHÂN VĂN HAY TRIỆT ĐƯỜNG MƯU SINH?

Một số công việc không được sử dụng lao động nữ: Cậy bẩy đá trên núi; bảo dưỡng, lắp dựng, sửa chữa cột cao qua sông, cột ăngten; trực tiếp đào giếng, thi công hoàn thiện giếng bằng phương pháp thủ công; trực tiếp đào gốc cây lớn, chặt hạ cây lớn; lái ôtô có trọng tải trên 2,5 tấn (trừ các ôtô trọng tải dưới 10 tấn có hệ thống trợ lực); các công việc phải mang vác trên 50kg; lái máy kéo nông nghiệp có công suất từ 50 mã lực trở lên; mổ tử thi, liệm, mai táng người chết (trừ điện táng), bốc mồ mả; các công việc trong sản xuất cao su: phôi liệu, cân đong, sàng sẩy hóa chất làm việc trong lò xông mủ cao su; chế biến lông vũ trong điều kiện hở; xúc, sẩy, vận chuyển cá thối hoặc làm trong dây chuyền sản xuất bột các gia súc...

Với một tỉnh nghèo như Bình Phước, số phụ nữ làm việc thuộc danh mục cấm còn nhiều. Hầu hết là những người có thu nhập thấp, không có bằng cấp, khó có khả năng tìm được việc làm phù hợp. Chưa kể những nghề nhiều người cho rằng cấm là vô lý, không phù hợp thực tế.

Chị Nguyễn Thị Thuận (40 tuổi) gắn bó với nghề bốc dỡ hàng ở chợ Đồng Xoài hơn 10 năm qua, kể: “Đêm nào cũng vậy, công việc bắt đầu từ 23 giờ hôm trước và kết thúc khoảng 3 giờ sáng hôm sau. Mỗi đêm phải kéo 30 chuyến hàng, mỗi chuyến 40-50kg. Kết thúc một đêm lao động được 150-200 ngàn đồng”.

Chị Lê Thị Lan, quê ở miền Tây cùng gia đình đến Bình Phước lập nghiệp từ năm 2002. Hàng ngày cùng chồng đi phụ hồ ở các công trình, chị đã quen với việc chuyển vữa (hồ). Chị Lan tâm sự: “Những ngày đầu đi làm tôi không xách nổi xô hồ vì quá nặng, nhưng làm mãi cũng quen. Giờ hai tay hai xô 40-50kg thấy bình thường. Phụ hồ một ngày cũng được 150-170 ngàn đồng. Vợ chồng làm cũng đủ trang trải và cho hai con ăn học”.

Nghe nói về quy định 77 nghề phụ nữ không được làm, chị Thuận và chị Lan cùng lo lắng: Công việc hiện tại là nguồn thu nhập chính của gia đình. Tôi đã lớn tuổi và biết là ảnh hưởng tới sức khỏe nhưng không có trình độ, nay không được làm việc nữa thì tôi biết làm gì kiếm tiền để lo cho gia đình!?

Ngọc Tú - Ngân Hà