Xã hội 09:56, 20/12/2013 GMT+7

Là những cựu quân nhân từng đi qua chiến tranh, chứng kiến nhiều đồng đội mình khi ngã xuống, người có địa chỉ, có tên, có nơi mai táng nhưng cũng không ít liệt sĩ vô danh, nên 16 cựu chiến binh ở Bù Đăng đã tập hợp nhau đi tìm kiếm, cất bốc và quy tập hài cốt liệt sĩ. Đó là nghĩa cử cao đẹp, thể hiện chất lính với đồng đội đầy nghĩa nặng tình sâu của các cựu chiến binh trong đoàn cựu chiến binh tình nguyện Thọ Sơn.      

TIẾNG GỌI TỪ TRÁI TIM NGƯỜI LÍNH

Nghe tin đoàn cựu chiến binh tình nguyện (CCBTN) Phú Thọ - Bình Phước (gọi tắt là đoàn CCBTN Thọ Sơn) cất bốc thành công 74 bộ hài cốt liệt sĩ ở huyện Tây Sơn (Bình Định) được các cấp, ngành khen ngợi, chúng tôi tìm đến Thọ Sơn (Bù Đăng) một ngày cuối năm để nghe câu chuyện cảm động, nghĩa nặng tình sâu của các thành viên trong đội.

Ông Vũ Đình Luật, Trưởng đoàn CCBTN Thọ Sơn cho hay: “Chúng tôi là những cựu chiến binh đã từng vào sinh ra tử trong chiến tranh, có tâm huyết với đồng đội đã ngã xuống nên xác định nhiệm vụ của đoàn là tình nguyện kinh phí lẫn tổ chức hoạt động. Nguyên tắc hoạt động của chúng tôi là tìm kiếm thông tin từ nhân dân, đơn vị cũ, giấy báo tử của gia đình và máy dò tìm địa bức xạ. Đoàn tuyệt đối không tin vào những nhà ngoại cảm, bói toán. Đặc biệt, chúng tôi hành động trên 10 lời thề danh dự và 12 điều kỷ luật của người chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam”.

Đoàn CCBTN Thọ Sơn được đông đảo nhân dân, các tổ chức đoàn thể, các địa phương nhiệt tình ủng hộ. Từ trong tư liệu đánh trận của các đơn vị, thông tin từ người dân, đoàn đã tập trung khảo sát các khu vực nghi vấn như đồi Quân y (Đắk Ơ);  ấp 8, xã Tân Lập;  thôn 3, xã Nghĩa Trung;  Bệnh viện E7 (Phú Giáo); suối Ngô ở Tây Ninh; núi Mây Tàu ở Bà Rịa - Vũng Tàu... Kết quả, đoàn đã cất bốc được 99 bộ hài cốt liệt sĩ, trong đó có 3 liệt sĩ hy sinh thời kỳ chống Pháp. Trong quá trình tìm kiếm, đoàn CCBTN Thọ Sơn đã khai quật 238 điểm ở 6 tỉnh, với 463 ngày, cung cấp được thông tin 700 liệt sĩ cho gia đình và các địa phương, giúp đỡ 53 gia đình tìm kiếm thân nhân; tổ chức truy điệu và an táng 81 hài cốt liệt sĩ.

NỖI LÒNG VỚI NGƯỜI ĐÃ KHUẤT

Nói về việc tìm kiếm và cất bốc 74 hài cốt liệt sĩ tại huyện Tây Sơn (Bình Định), ông Luật cho biết: “Tôi nhận được thông tin từ ông Phạm Vĩnh Liên về “một số ngôi mộ lính Bắc bị lính Đại Hàn chôn ở khu vực gò Vườn Xoài, xã Bình Nghi, Tây Sơn từ năm 1969 đến 1972. Tôi cùng 3 người trong đoàn thu thập tài liệu, làm việc với Ban chỉ huy Quân sự huyện Tây Sơn. Qua tìm hiểu, biết ông Liên là lính chế độ cũ tại địa phương nên chúng tôi triển khai thực hiện nhiệm vụ ngay”. Tại đây, hồ sơ chiến trận thể hiện đơn vị C5- D14- E4- F968 đã chiến đấu với Sư đoàn Mãnh Hổ (Nam Triều Tiên) trong thời gian 1969-1972. Sau khi thu dọn chiến trường, những người lính Nam Triều Tiên đã lập nên “Nghĩa địa cộng đồng địch quân”. Ngoài ra, lính Nam Triều Tiên chôn bộ đội, dân quân, cán bộ... bị chúng giết lúc phục kích hoặc cướp được xác trong những trận đánh với 50 ngôi mộ cá nhân lẫn tập thể tại nghĩa trang này. Sau ngày giải phóng, gò Vườn Xoài được người dân trong vùng sử dụng làm 3 lò gạch, chỉ chừa lại khoảng 2.500m2 làm sân phơi.  

Kiểm tra tất cả nguồn thông tin, bản thân ông Liên là lính chế độ cũ cũng đã từng chôn cất bộ đội tại địa điểm nói trên nên đoàn CCBTN Thọ Sơn đã phối hợp với Ban chỉ huy Quân sự huyện Tây Sơn tổ chức khai quật. Sau 10 ngày tìm kiếm, đoàn đã tìm được 74 bộ hài cốt với nhiều di vật chôn theo như bi đông, thắt lưng, dép cao su, nút áo quân phục, tiền xu do miền Bắc phát hành, võng dù hoa, dây buộc dù... Tất cả các bộ hài cốt điều chưa xác định được tên tuổi, quê quán.

Cuối tháng 8-2013, đoàn cùng với Ban chỉ huy quân sự, chính quyền và đông đảo học sinh, nhân dân huyện Tây Sơn đã tổ chức truy điệu và an táng 74 hài cốt liệt sĩ nói trên vào nghĩa trang liệt sĩ huyện. Theo kế hoạch, năm 2014, đoàn CCBTN Thọ Sơn tiếp tục tìm kiếm tại địa chỉ nói trên. Ông Luật kể: “Tất cả các hài cốt đều còn xương sọ, xương ống tay, chân, răng, tóc... và có cả kẹp tóc của phụ nữ”.

Ông Luật cho hay, việc tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ của đoàn xuất phát từ trái tim tình nguyện. Đã có sự ủng hộ vật chất từ các đơn vị, doanh nghiệp cho đoàn hoạt động nhưng chúng tôi từ chối, chỉ mong được cung cấp thông tin về các liệt sĩ đã khuất để đoàn tri ân những đồng chí, đồng đội đã hy sinh. Do vậy, ông Luật cùng thành viên trong đoàn rất bức xúc trước hành vi lợi dụng việc tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ để trục lợi như nhà ngoại cảm dỏm Nguyễn Văn Thúy, tức cậu Thủy và nhiều kẻ táng tận lương tâm khác.  

Tấn Phong