Xã hội 08:49, 14/07/2013 GMT+7

Mặc dù đang trong quá trình thi công nhưng dự án xây chợ Lộc Điền (ấp 2, xã Lộc Điền, huyện Lộc Ninh) lại bộc lộ nhiều uẩn khúc khó hiểu. Điều này không chỉ gây bức xúc và bất bình trong nhân dân mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống mưu sinh hàng ngày của những tiểu thương đã gắn bó với khu chợ nhiều năm qua.

BUÔN BÁN VẬT VỜ VÌ... CHỜ CHỢ MỚI

Qua ý kiến phản ánh của các tiểu thương chợ Lộc Điền, chúng tôi có mặt tại khu vực chợ để tìm hiểu về những bức xúc của người dân. Chúng tôi vừa đến thì có khá nhiều người tới để cung cấp thông tin về nỗi bức xúc bấy lâu. “Trước khi làm chợ, xã họp dân nói dỡ chợ cũ để nâng cấp và sẽ làm chợ tạm cho tiểu thương buôn bán, nhưng xã không làm mà đuổi tiểu thương ra đường tự tìm chỗ buôn bán”, chị Đỗ Thị Thanh Tiến, Chi hội phó phụ nữ chợ Lộc Điền, buôn bán trên 20 năm tại chợ bức xúc nói.

Ngay sau đó, chúng tôi được người dân đưa đi quan sát khu chợ. Trước mắt chúng tôi một quang cảnh khá hỗn độn, trong chợ ngổn ngang vật liệu xây dựng, ngay cạnh đó là những ki-ốt buôn bán bất chấp bụi cát, đất đá từ hoạt động xây dựng của nhóm thợ đang thi công. Khi đến ngã tư đường tiếp giáp với hai mặt của chợ, tiểu thương dùng tất cả những gì có thể để che nắng, che mưa và bày bán hàng hóa từ rau, quả, thịt, cá đến các loại nhu yếu phẩm khác... tràn ra mặt đường. Chị Tiến cho biết thêm: “Giờ là giữa trưa nên người và phương tiện qua lại ít. Còn buổi sáng số người họp chợ đông, các loại phương tiện qua lại nhiều nên thường xuyên bị ách tắc giao thông. Bởi đây là trung tâm liên kết giao thương giữa xã Lộc Điền với các xã Lộc Khánh, Lộc Thuận và trung tâm hành chính huyện”. Rất may chưa có vụ tai nạn nghiêm trọng nào xảy ra, nhưng nếu cứ tái diễn tình trạng này thì không nói trước điều gì, vì chỉ cần sơ suất là xảy ra tai nạn.

Bà Văn Thị Lưu, tiểu thương ở chợ Lộc Điền cho biết: “Từ khi thực hiện dự án đến nay, nhà đầu tư có đấu giá bán các ki-ốt cho tiểu thương. Tuy nhiên giá đưa ra quá cao nên tiểu thương ít có khả năng tiếp cận được”. Còn theo bà Võ Thị Trang: “Gia đình tôi kinh doanh gạo lâu năm tại đây, loại hàng này cần bán ở mặt tiền để khách hàng đưa xe vào chở. Tuy nhiên, khi chợ gần xây xong, nhà đầu tư lại ép tôi mua một ki-ốt phía trong, vì sợ mất chỗ nên tôi đành nhắm mắt đóng tiền trước cho chủ dự án. Tôi còn có cơ may mua được ki-ốt, chứ hàng chục tiểu thương nơi đây không biết sẽ ra sao sau khi dự án xây xong. Chắc lại phải ra lề đường buôn bán”.

BỨC XÚC NHÂN ĐÔI

Một vấn đề khác khiến người dân rất bức xúc, đó là công tác giải tỏa đền bù. Khi triển khai dự án vào đầu năm 2012, đại diện UBND xã, chủ đầu tư và một số đơn vị liên quan đã hứa với những hộ trong dự án sẽ giải quyết thỏa đáng, đền bù và ưu tiên bố trí tái định cư tương xứng cho các hộ này khi di dời phục vụ cho dự án thi công. Thế nhưng sau gần 2 năm các hộ này vẫn chưa được chính quyền và nhà thầu thực hiện lời hứa.

Hộ ông Nguyễn Minh Thành (ông bà đều là đối tượng chính sách) sinh sống tại chợ Lộc Điền từ năm 1987, bức xúc: “Nhà tôi ở ngay mặt tiền và nằm trong khu quy hoạch chợ Lộc Điền với diện tích gần 100m². Nhưng khi chính quyền giải tỏa lại áp giá chỉ hơn 700 ngàn đồng/m². Đã vậy, khi bố trí tái định cư cho gia đình tôi lại đẩy vào trong góc, còn hộ đất không có sổ đỏ thì lại được bố trí ngay mặt tiền”.

Không riêng hộ ông Thành, một số hộ khác cũng bức xúc về giá đền bù quá thấp. Đã vậy, khi bố trí tái định cư, người dân cho rằng có sự “mờ ám”, sắp xếp từ trước.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, dự án xây chợ Lộc Điền được thực hiện từ đầu năm 2012 do UBND xã Lộc Điền làm chủ dự án, Công ty TNHH Hương Thịnh Nghi Sơn là chủ đầu tư. Chợ được thiết kế xây dựng trên diện tích hơn 10.000m² với hai hạng mục chính: Ki-ốt dành cho kinh doanh, buôn bán và dãy nhà phố chợ. Chính quyền chưa giải tỏa xong mặt bằng đã cho nhà đầu tư vào thi công nên dự án phải thực hiện cầm chừng, xây dựng chắp nối, đến nay cũng chỉ giải phóng mặt bằng được khoảng ²/3 diện tích đất toàn dự án. Tiếng là dự án do chính quyền địa phương quản lý nhưng từ khi khởi công đến nay, chủ đầu tư quyết định tất cả. Từ việc xây dựng không đúng với bản thiết kế đến thu tiền bán ki-ốt và nhà phố chợ khống của dân khi họ muốn vào chợ mới kinh doanh.

Anh Phạm Văn Tuấn, tiểu thương chợ Lộc Điền bức xúc: “Tôi đã nộp cho nhà đầu tư hơn 100 triệu đồng để mua lại ki-ốt mặt tiền tại khu chợ mới này. Tuy nhiên, khi vào buôn bán được vài ngày lại có người nơi khác đến yêu cầu tôi dọn ra để họ buôn bán, với lý do họ bỏ ra hơn 100 triệu đồng để mua ki-ốt này. Tôi không đồng ý thì bị số người này thuê giang hồ đến truy sát. Rất may là người dân địa phương đã can ngăn và báo công an kịp thời”.

CHÍNH QUYỀN LÚNG TÚNG

Trao đổi với chúng tôi về những bức xúc của người dân và tiểu thương trong việc thực hiện dự án xây dựng chợ Lộc Điền, ông Nguyễn Đức Cương, Chủ tịch UBND xã (chủ dự án) thừa nhận những phản ánh của người dân là đúng sự thật, nhưng đến thời điểm này chính quyền xã vẫn “chưa giải quyết được” ngoài việc mời các bên lên hòa giải.

Theo ông Cương, khi dự án được duyệt có bản thiết kế đầy đủ. Tuy nhiên, sau khi đưa vào thực hiện, chủ đầu tư nhiều lần không tôn trọng chính quyền địa phương, tự ý xây không đúng thiết kế. Xã cũng nhiều lần thông báo chưa nhận tiền mua ki-ốt, nhưng nhà thầu vẫn o ép bán khống nhà phố và ki-ốt để lấy tiền của các tiểu thương, thậm chí bán 1 ki-ốt nhưng thu tiền của hai hộ khiến các bên xảy ra xô xát. Toàn bộ những sự việc trên chúng tôi đã mời các bên lên để làm việc và báo cáo UBND huyện. Ông Cương nhấn mạnh: “Chợ Lộc Điền xây dựng để phục vụ các tiểu thương và nhân dân xã Lộc Điền. Vì vậy, trước khi dự án được đưa ra, chúng tôi cũng đề ra 3 ưu tiên chính khi hoàn thành chợ: Những hộ dân đang buôn bán sẽ được bố trí vào chợ, sau đó mới đến người dân xã Lộc Điền có nhu cầu. Song song đó là những hộ dân bị giải tỏa sẽ được bố trí tái định cư ngay tại khu nhà phố của chợ”.

Ông Hoàng Nhật Tân, Phó chủ tịch UBND huyện Lộc Ninh, Chủ tịch Hội đồng giải tỏa đền bù dự án xây dựng chợ Lộc Điền cũng thừa nhận những khó khăn của nhà đầu tư và UBND xã, nhất là các hộ tiểu thương tại chợ. Ông Tân cho biết: “Đến nay, dự án xây dựng chợ đã hoàn thành một số hạng mục. UBND huyện đã chỉ đạo UBND xã và nhà đầu tư giải quyết những khó khăn nhưng phải đảm bảo quyền lợi của những hộ tiểu thương sau này sẽ được vào kinh doanh trong chợ mới. Những phát sinh tranh chấp sẽ giải quyết có tình có lý nhằm đảm bảo không thiệt hại quyền lợi của bên nào”.

Thời điểm hiện tại, một số ki-ốt và căn nhà phố chợ sắp hoàn thiện, tuy nhiên việc bố trí tái định cư cho người dân có nhà, đất bị giải tỏa còn nhiều vấn đề chưa minh bạch, rõ ràng, một số hộ dân đã gửi đơn thư khiếu kiện lên các cấp chính quyền. Nỗi bức xúc của người dân trong dự án vẫn âm ỉ. Nhưng điều đáng lo ngại hơn là sự bất đồng của các hộ dân bị giải tỏa mà nhà thầu tự ý sắp xếp mua bán trao tay theo kiểu hộ nào nộp nhiều tiền thì được ưu tiên mua vị trí đẹp, ít tiền thì bị đưa vào vị trí không thuận lợi hoặc không có chỗ tái định cư sẽ là nguy cơ tiềm ẩn lớn nhất xảy ra tranh chấp gay gắt. Đây cũng là nguyên nhân sâu xa ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình an ninh, trật tự của khu trung tâm xã Lộc Điền thời gian tới.

V.TH