Xã hội 20:50, 27/04/2013 GMT+7

“Quý 1/2013, tình hình sốt rét trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, nhất là huyện Bù Gia Mập đang có chiều hướng gia tăng kể từ sau tết Nguyên đán. Sắp đến mùa mưa, bệnh sốt rét đang tăng và sẽ tiếp tục tăng trong vài tháng tới”, ông Lại Kỳ Nam, Giám đốc Trung tâm y tế huyện Bù Gia Mập nói.

Những con số

Năm 2012, Bình Phước là một trong hai tỉnh dẫn đầu cả nước về bệnh sốt rét với 2.983 ca bệnh.

Trong quý 1, huyện Bù Gia Mập có 499 ca mắc bệnh sốt rét, trong đó 490 ca mang ký sinh trùng sốt rét, tăng 22 ca so với năm 2012. Trong 490 ca sốt rét, hai xã Đắk Ơ và Bù Gia Mập chiếm 422 ca và 70% số đó là người ngoài địa phương.

Quý 1/2013, toàn tỉnh đã cấp phát 2.380 liều thuốc và mùng, màn cho người dân đi rừng ngủ lại rẫy. Trung tâm phòng chống sốt rét tỉnh đã mở 23 lớp tập huấn về phòng chống sốt rét cho đội ngũ y tế thôn, ấp và cán bộ quản lý cấp huyện, xã.

Từ đầu năm đến nay, Bình Phước đã có 1 ca tử vong do bị sốt rét thể não. Trong tổng số 872 bệnh nhân bị sốt rét của cả tỉnh từ đầu năm đến nay thì có đến 866 người có ký sinh trùng sốt rét và 6 bệnh nhân sốt rét ác tính, đe dọa tính mạng.

Xu hướng gia tăng

Ngày 18-4 chúng tôi đến Trạm y tế xã Đắk Ơ. Vừa đến cửa phòng khám của trạm, tiếng bệnh nhân vọng ra: “Bác sĩ ơi cho em về. Nhà em còn nhiều việc phải làm lắm”. “Anh bị sốt rét, phải ở lại để cắt cơn sốt ít nhất ba ngày”, một giọng nam khác đáp lại. Bước vào phòng khám, chúng tôi mới biết đó là bác sĩ Trần Văn Nhân đang khám bệnh và tư vấn cho Điểu Khia. Vợ chồng Điểu Khia ở thôn Phu Mang, xã Long Hà (Bù Gia Mập). Từ tết Nguyên đán Quý Tỵ đến nay, vợ chồng Điểu Khia đến Tiểu khu 62 thuộc Ban quản lý rừng phòng hộ Đắk Ơ làm thuê. “10 giờ đêm qua, chồng sốt. Tui phải thức để đốt lửa và đắp khăn cho chồng. Sáng nay nóng quá mới chạy ra đây khám bệnh”, Thị Hung - vợ Điểu Khia cho biết. Trước đó một ngày, vợ chồng Điểu Tôn - Thị Bình ở ấp Sóc Trầu, huyện Hớn Quản cũng đến Trạm y tế xã Đắk Ơ để cắt cơn sốt. Sau khi hạ được sốt vợ chồng Điểu Tôn trốn trạm về.

Tại Tiểu khu 62 có 40 nhân công đang làm thuê. Trong đó có 17 lao động đến từ tỉnh Sóc Trăng, còn lại là các tỉnh Đồng Nai, Tiền Giang và Bình Phước. 17 lao động đến từ tỉnh Sóc Trăng có 7 lao động bị sốt rét phải về quê điều trị. Những trường hợp trốn bệnh như thế đã khiến bệnh sốt rét ở Đắk Ơ tăng nhanh và rất khó kiểm soát.

Bình Phước là địa phương duy nhất trong cả nước xảy ra tình trạng bệnh sốt rét kháng thuốc Artemisinin. Từ lý do này, Viện sốt rét Trung ương và đích thân Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến về tận huyện Bù Gia Mập để điều tra, tuyên truyền phòng chống sốt rét. Nhưng tình hình bệnh vẫn có xu hướng tăng.

Theo lãnh đạo Trung tâm y tế huyện Bù Gia Mập và Trung tâm phòng chống bệnh sốt rét tỉnh, khi các cơ quan, đoàn thể và chính quyền địa phương chưa vào cuộc, chưa quản lý được tình hình dân di cư tự do vào rừng thì bệnh sốt rét sẽ còn gia tăng. Đặc biệt mùa mưa đang tới, bệnh sốt rét sẽ tiếp tục tăng là điều đã được dự báo trước.

Thay lời kết

Thuốc sốt rét được cấp miễn phí. Mùng màn được cấp miễn phí. Việc điều trị sốt rét cũng miễn phí. Thế nhưng trên thực tế người dân vẫn chưa biết hết điều này. Do vậy, công tác tuyên truyền phòng chống sốt rét là điều kiện tiên quyết nhằm giảm thiểu tối đa bệnh.

Đội ngũ y tế thôn ấp, nhất là các y, bác sĩ tuyến xã, huyện đã đến từng hộ gia đình để phun thuốc, vào từng nhà tận bìa rừng để lấy lam xét nghiệm và cấp thuốc miễn phí. Tuy nhiên vẫn có bệnh nhân tự đi mua thuốc uống, khi bệnh nặng mới tìm đến trạm y tế hoặc bệnh viện. Hầu hết những trường hợp như trên khi đưa đến bệnh viện thì bệnh đã nặng, khiến cho việc điều trị khó khăn hơn. Đặc biệt, số bệnh nhân là dân di cư tự do đi làm thuê trong các tiểu khu, khi bị bệnh thường bỏ về địa bàn cư trú rồi lây lan ra cộng đồng dân cư làm cho tình trạng bệnh sốt rét không thể kiểm soát. Nếu chỉ có đội ngũ cán bộ y tế làm công tác này thì vẫn chưa đủ. Giám đốc Trung tâm phòng chống sốt rét tỉnh Trần Văn Chung đã lo lắng khi nói về vấn đề này.

Đông Kiểm