Xã hội 10:52, 20/04/2013 GMT+7

Ông Vũ Xuân Hinh, Chủ tịch Hội nông dân xã Lộc Hòa (Lộc Ninh) cho biết: Thời hoàng kim của hồ tiêu (1995-1998) ở ấp 8A, 8B, xã Lộc Hòa nhà nhà trồng tiêu. Nhờ cây tiêu mà ông Điểu De, người Xêtiêng đầu tiên ở Lộc Ninh được bình chọn là nông dân sản xuất  - kinh doanh giỏi cấp trung ương. Sau 10 năm rớt giá (2000-2009), những vườn tiêu ở đây đã được thay thế bằng cao su hoặc các cây trồng khác, duy chỉ còn anh Điểu Ngân - con rể của ông Điểu De vẫn “thủy chung” với hồ tiêu.

Như quên đi cái nắng gay gắt, oi ả ngột ngạt của những ngày cao điểm hạn hán cuối tháng Ba, anh Điểu Ngân, Chi hội trưởng nông dân ấp 8B say sưa kể về “duyên nợ” của mình với cây tiêu. Năm 1995, Điểu Ngân con nhà nghèo về ở rể nhà ông Điểu De, nông dân sản xuất - kinh doanh giỏi cấp trung ương. Nhà ông De có đến 5.000 nọc tiêu xanh tốt. Những năm 1995-1998, giá hồ tiêu cao ngất ngưởng. Đỉnh điểm là năm xảy ra hiện tượng Elnino 1998, chỉ bán 4-5kg tiêu mua được 1 chỉ vàng. Lợi nhuận của hồ tiêu như chắp thêm niềm đam mê của Điểu Ngân với cây tiêu và đã giúp anh giữ được vườn tiêu vượt qua 10 năm rớt giá.

Đối diện với vườn tiêu 2.800 nọc của Điểu Ngân là vườn cao su non của bố anh, thi thoảng vẫn còn sót lại nhiều trụ tiêu cằn cỗi do không tranh được ánh nắng với cao su. Anh Ngân chân chất: Ngày đầu làm rể đứng bên này nhìn qua vườn tiêu của bố vợ đã mê mẩn nhưng ông không đủ kiên nhẫn giữ lại vì giá tiêu có lúc không đủ trả công người hái. Sau đó hạn hán năm 2003-2004, nếu giữ lại thì phải mua nước xe bồn 250 ngàn đồng/m3 để tưới. Vậy là, vườn tiêu của ông Điểu De cũng như nhiều hộ ở ấp 8A, 8B được thay thế dần bằng cao su hoặc cây trồng khác.

Năm 1995, anh Ngân bắt đầu trồng tiêu với 300 nọc giống Ấn Độ và nay vẫn còn. 3 năm hồ tiêu được giá, vợ chồng anh đã phủ hết diện tích với 2.800 nọc, trong đó 1.000 nọc giống Vĩnh Linh, còn lại giống tiêu Trung và giữ nguyên cho đến nay.

Anh Ngân lý giải, mình trồng 3 giống tiêu là để thu hoạch rải đều trong 4-5 tháng. Như vậy, sẽ thuận lợi trong bố trí lao động, chủ động nguồn nước tưới. Tiêu Ấn Độ thu hoạch trước tết Nguyên đán, kế đến là giống Vĩnh Linh và tiêu Trung. Để giữ cho tuổi thọ lâu bền của vườn tiêu, tăng cường bón phân hữu cơ bằng phân bò hoai, giảm sử dụng phân hóa học, anh Ngân luôn tham quan học hỏi những người trồng tiêu giỏi ở Lộc Hòa, Lộc An...

Năm 2011, anh Điểu Ngân được bầu Chi hội trưởng nông dân ấp 8B, với 80 hội viên đều là người Xêtiêng. Ngoài vận động phong trào nông dân giúp cho 20 hội viên khó khăn, anh còn tuyên truyền người dân không theo phong trào chặt cây này trồng cây khác. Bởi nông sản nào cũng có năm mất giá rồi lại tăng. Với đặc điểm vùng đất chuyên canh cây công nghiệp, đầu tư cho trồng mới tốn kém và phải có thời gian ít nhất 2 đến 6 năm, nên khi trồng có giá nhưng thu hoạch mất giá là chuyện bình thường. 

P.Thảo