Giáo dục 06:30, 10/03/2020 GMT+7

HIỆU ỨNG TÍCH CỰC

“Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2019-2020, trường có số lượng thí sinh dự thi đông nhất toàn tỉnh với 346 em nhưng điểm tiếng Anh của đơn vị cũng cao nhất toàn tỉnh và cao nhất trong tất cả 3 môn thi, đạt bình quân 7,9, trong đó có 10 em đậu lớp chuyên Anh, Trường THPT chuyên Quang Trung (Đồng Xoài). Thành tích đó phần lớn là từ những học sinh tham gia lớp học đề án tiếng Anh hệ 10 năm của nhà trường” - cô Đỗ Thị Mai, Hiệu phó Trường THCS Tân Phú, thành phố Đồng Xoài cho biết.

Cú hích về chất lượng

Từ đầu năm học 2015-2016, Trường THPT Đồng Xoài triển khai thí điểm dạy học chương trình tiếng Anh hệ 10 năm theo đề án ngoại ngữ quốc gia cho 1 lớp 10. Đến nay, trường có 3 lớp/3 cấp học chương trình tiếng Anh hệ 10 năm, 31 lớp còn lại học tiếng Anh hệ 7 năm. Cô Dương Thị Thảo, Hiệu phó Trường THPT Đồng Xoài cho biết: Để tổ chức lớp học theo đề án, trường khảo sát đánh giá năng lực tiếng Anh (test) đầu vào cho học sinh theo đề của Sở GD-ĐT, trừ những học sinh có chứng chỉ A2 trở lên. Việc tổ chức dạy học ngoại ngữ ở trường có nhiều thuận lợi với 7 giáo viên đạt chuẩn C1; các phòng học trang bị đầy đủ âm thanh, có đường truyền internet, bảng tương tác thông minh với những công cụ hỗ trợ phù hợp cho giảng dạy tiếng Anh. Với những hiệu ứng tích cực từ đề án ngoại ngữ, từ năm học 2018-2019, trường còn sử dụng tiếng Anh giảng dạy môn Toán và các môn khoa học Lý, Hóa, Sinh, Tin.

Huyện Bù Gia Mập chưa thực hiện dạy và học ngoại ngữ theo đề án. Trong ảnh, học sinh Trường tiểu học Đa Kia A trong giờ học

THCS Tân Phú (Đồng Xoài) là một trong những đơn vị tiên phong của tỉnh thí điểm thực hiện đề án ngoại ngữ quốc gia từ năm học 2014-2015 cho 2 lớp 6. Để tổ chức lớp học theo đề án, hằng năm trường test đầu vào theo đề chung của Sở GD-ĐT xét tuyển đối với thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh tương đương bậc 2 (A2). Năm học 2019-2020, trường có 17/48 lớp học theo đề án ngoại ngữ hệ 10 năm, số còn lại hệ 7 năm. Trường có 12 giáo viên dạy tiếng Anh đạt chuẩn trình độ B2. “Để nâng cao chất lượng các lớp đề án, những năm qua nhà trường mua sắm đầy đủ cơ sở vật chất. Đặc biệt, phụ huynh rất quan tâm đầu tư và tạo điều kiện, qua đó giúp thầy trò nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ” - cô Đỗ Thị Mai, Hiệu phó Trường THCS Tân Phú cho biết thêm.

Ngoài Trường THCS Tân Phú có điểm thi tiếng Anh vào lớp 10 cao nhất tỉnh, trên địa bàn thành phố Đồng Xoài còn có THCS Tiến Thành và THCS Tân Xuân có điểm thi tiếng Anh vào lớp 10 cao thứ nhì, ba toàn tỉnh và cao hơn hẳn 2 môn còn lại là Toán, Văn. Đây là 2 trường đã thực hiện dạy đề án ngoại ngữ từ nhiều năm trước, trung bình mỗi năm 1 trường có 2 lớp/khối.

Mầm non, tiểu học “khát” giáo viên

Là trung tâm của tỉnh lỵ, thành phố Đồng Xoài có nhiều điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, chất lượng học sinh đầu vào để tổ chức dạy học ngoại ngữ theo đề án. Tuy nhiên, ngoài bậc THCS, THPT thì bậc tiểu học và mầm non vẫn là bài toán khó.

Thành phố Đồng Xoài hiện có 18 trường mầm non với 6.125 trẻ theo học (độ tuổi từ 3-5). Năm học 2019-2020, thành phố có 11 trường mầm non cho trẻ làm quen với tiếng Anh; trong đó, 6 trường mầm non công lập với 334 trẻ tham gia và 5 trường mầm non ngoài công lập gồm 422 trẻ tham gia. Cô Nguyễn Thị Khánh Vân, Hiệu trưởng Trường mầm non Họa Mi cho biết: Nhiều năm qua, trường không có giáo viên dạy tiếng Anh. Nhưng trước nhu cầu của phụ huynh, đầu năm học 2019-2020, đơn vị được các trung tâm Anh ngữ trên địa bàn đến phối hợp tổ chức dạy cho các cháu làm quen với tiếng Anh, kinh phí do phụ huynh tự đóng góp. Hiện có 3 lớp 4-5 tuổi với gần 100 cháu theo học. Còn việc thực hiện dạy tiếng Anh theo đề án ngoại ngữ quốc gia trường chưa thực hiện được bởi chưa có giáo viên.

Trường THPT Đồng Xoài có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên để thực hiện đề án ngoại ngữ quốc gia. Ảnh: Học sinh lớp 11 của trường trong giờ học tiếng Anh thuộc đề án

Cuối học kỳ I năm học 2019-2020, Đồng Xoài có 13/13 trường tiểu học tổ chức dạy môn tiếng Anh theo một trong 2 chương trình: Hệ 10 năm cho học sinh các lớp 3, 4, 5 với 4 tiết/tuần ở các trường có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên tiếng Anh đạt chuẩn về năng lực ngoại ngữ từ bậc 4 (B2) trở lên; chương trình tiếng Anh tự chọn dành cho các lớp 3, 4, 5 thực hiện ở một số trường chưa đáp ứng về cơ sở vật chất, chưa đủ đội ngũ giáo viên tiếng Anh trong biên chế chính thức, phải hợp đồng giáo viên theo năm học.

Cô Lương Thị Bình, chuyên viên phụ trách khối tiểu học, Phòng GD-ĐT thành phố Đồng Xoài cho biết: Hiện toàn thành phố chỉ duy nhất Trường tiểu học Tân Thành đủ điều kiện dạy ngoại ngữ theo đề án với 2 giáo viên tiếng Anh đạt chuẩn về năng lực. Các trường còn lại dạy học tiếng Anh theo hình thức tự chọn do không đủ giáo viên. Bởi dạy theo đề án 4 tiết/tuần/lớp, còn dạy tự chọn chỉ 2-3 tiết/tuần/lớp.

Đối với các địa bàn vùng sâu, xa, việc thực hiện đề án ngoại ngữ quốc gia còn khó khăn hơn nhiều. Huyện Phú Riềng có 14 trường mầm non thì tất cả đều chưa có giáo viên dạy tiếng Anh. Năm học 2018-2019, Trường mầm non Phú Riềng và Trường mầm non Bù Nho phối hợp với Trung tâm Ngoại ngữ Việt Úc cho trẻ làm quen với tiếng Anh. Việc dạy học tiếng Anh do phụ huynh thỏa thuận và đóng góp 100%. Tuy nhiên, từ đầu năm học 2019-2020, vì nhiều lý do khác nhau nên đã ngưng. Đối với bậc tiểu học, trên địa bàn huyện chỉ có Trường tiểu học Phú Riềng A thực hiện dạy học tiếng Anh 4 tiết/tuần theo đề án ngoại ngữ quốc gia từ năm học 2017-2018. Các trường còn lại dạy học ngoại ngữ theo hình thức tự chọn từ 2-3 tiết/tuần.

Thầy Nguyễn Văn Thắng, chuyên viên phụ trách khối tiểu học, Phòng GD-ĐT huyện Phú Riềng chia sẻ: Nguyên nhân chủ yếu là thiếu giáo viên tiếng Anh trong biên chế và giáo viên đạt chuẩn B2. Bậc tiểu học toàn huyện hiện có 19 giáo viên dạy tiếng Anh, trong đó 5 giáo viên biên chế, 14 giáo viên hợp đồng; 8 giáo viên đạt chuẩn B2, 11 giáo viên chưa đạt chuẩn. Ngoài ra, một số trường dù có giáo viên đạt chuẩn, nhưng phụ huynh không muốn cho các em học lớp đề án mà học tiếng Anh theo hình thức tự chọn 2 tiết/tuần để dành thời gian bồi dưỡng môn Toán và tiếng Việt. Về cơ sở vật chất, các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia như: Phú Riềng A, Long Hà A, Nguyễn Bá Ngọc (Long Bình), Long Phú (Bù Nho) đã có phòng học tiếng Anh riêng (phòng lap). Các trường còn lại dạy học tiếng Anh chung với phòng học lớp chủ nhiệm.

Khó đầu vào

So với bậc mầm non, tiểu học thì các trường THCS, THPT trên địa bàn tỉnh phần lớn đều có đủ giáo viên tiếng Anh theo quy định. Tuy nhiên, khó nhất là vấn đề đầu vào của học sinh đầu cấp. Cô Dương Thị Thảo, Hiệu phó Trường THPT Đồng Xoài chia sẻ: Mặc dù trường có đủ giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất đảm bảo nhưng khó nhất để tổ chức các lớp học đề án ngoại ngữ là đầu vào. Đầu năm học hằng năm, trường tổ chức test và xét tuyển nhưng chỉ có khoảng trên dưới 30 em đạt, tương đương trình độ A2. Vì thế, sau 5 năm thực hiện thí điểm, mỗi năm trường cũng chỉ tuyển đầu vào (lớp 10) được 1 lớp.

Thành phố Đồng Xoài hiện có 8 trường THCS với 46/50 giáo viên tiếng Anh đạt chuẩn trình độ B2. Với số lượng giáo viên hiện có, các trường đều tổ chức 100% học sinh học tiếng Anh hệ 10 năm và 7 năm. Lớp đề án hệ 10 năm dành cho học sinh đã học tiếng Anh liên tục từ năm lớp 3 đến lớp 5 hoặc những học sinh đạt yêu cầu sau test năng lực đầu cấp (lớp 6) hằng năm. Ngoài các trường THCS: Tân Phú, Tân Xuân, Tiến Thành, các trường còn lại mỗi năm chỉ thực hiện được 1 lớp/khối đề án hệ 10 năm, do test đầu vào không đạt. Đến nay, hệ 10 năm thành phố có 49 lớp/1.904 học sinh, chiếm 23,7% số học sinh THCS toàn thành phố. Số còn lại (76,3%) là chương trình tiếng Anh hệ 7 năm dành cho học sinh bắt đầu học tiếng Anh hoặc đã học tiếng Anh từ tiểu học nhưng không đủ điều kiện tham gia hệ 10 năm.