Giáo dục 09:45, 07/05/2015 GMT+7

BP - Chỉ trong một thời gian ngắn, nhiều người phải sửng sốt khi 2 clip học sinh đánh nhau ở Trà Vinh và Hà Nội. “Đau lòng” và “nhức nhối” chính là những từ ngữ xuất hiện tràn ngập trên báo khi mọi người nhìn thấy những nữ sinh, nam sinh lao vào đánh bạn như xã hội đen”. Đó cũng mới chỉ là “phần nổi” của “tảng băng chìm”. Thẳng thắn mà nói: bạo lực học đường thời nào cũng có, ở bất cứ nền giáo dục tiên tiến nào cũng không tránh khỏi. Nước Mỹ là một ví dụ, lâu lâu vẫn có vụ một vài học sinh, sinh viên xả súng ở trường gây án mạng hàng loạt. Đáng nói là ngày càng xuất hiện nhiều vụ “đánh bạn hội đồng” được quay phim và đưa lên mạng. Dư luận xã hội lại như một làn sóng “săm soi giáo dục và “quả bóng trách nhiệm” với bộ ba: gia đình - nhà trường - xã hội lại được “đá” cho nhau. Phải thừa nhận trách nhiệm của ngành giáo dục là rất lớn. Bởi vì, chúng ta có cả một hệ thống được bố trí bài bản khoa học từ cơ sở vật chất, đội ngũ nhà giáo, các em học sinh đã mất 15 năm học trước khi trưởng thành nhưng kết quả giáo dục về nhân cách chưa như xã hội mong muốn.

Cái gốc của vấn đề chưa được giải quyết. Giáo dục kỹ năng sống cho người học chủ yếu dựa trên kinh nghiệm của thầy cô nhiều hơn là áp dụng các phương pháp bắt nhịp với sự phát triển của xã hội. Bằng chứng là đến nay vẫn chưa có một bộ sách giáo khoa nào chính thức dạy kỹ năng sống cho học sinh. Chúng ta vẫn “làm phần đuôi” là loay hoay tích hợp giáo dục những kỹ năng ứng xử từ các tiết sinh hoạt ngoại khóa và vài môn xã hội. Ai công tác trong ngành giáo dục cũng đều phải thừa nhận cách dạy “kỹ năng” cho học sinh hiện quá sơ sài và đơn điệu. Chương trình dạy các môn văn hóa chiếm quá nhiều thời lượng, kiến thức hàn lâm nặng nề. Học sinh phải chịu áp lực rất lớn từ học tập và thi cử. Những vấn đề xuất hiện theo tuổi như sự thay đổi tâm sinh lý ở tuổi dậy thì, khát vọng chứng tỏ bản thân (cả tích cực lẫn tiêu cực) thì chúng ta gần như bỏ ngỏ.

Khi nạn bạo lực hay những hình ảnh phản cảm như khoe thân, phát ngôn gây sốc của lứa tuổi teen bị phanh phui trên các trang mạng xã hội, chúng ta mới cuống lên “tập huấn”, “tích hợp” các kỹ năng lồng ghép vào các môn học khác. Vài ngày thì làm sao có chất lượng, kiểu “đẽo cày giữa đường” này rõ ràng không khoa học. Không khéo tích hợp kiểu “đầu Ngô mình Sở”, “dở dơi dở chuột” lại phản tác dụng. Vì vậy, Bộ Giáo dục - đào tạo cần xem xét đào tạo đội ngũ giáo viên ở các trường đại học, cao đẳng, xem kỹ năng sống là môn học bắt buộc chính thống. Về thời lượng, cần mạnh dạn đưa vào chương trình chính khóa ít nhất mỗi tuần 1 tiết, chưa kể các hoạt động ngoại khóa và chương trình rèn luyện theo hoạt động của đoàn thanh niên và đội thiếu niên. Hơn 3 năm nữa sẽ đổi sách thì nên có sự chuẩn bị thật chu đáo từ bây giờ.

 Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh chẳng những hạn chế bạo lực học đường, đẩy lùi hiện tượng lệch lạc trong giới trẻ mà còn là bước đi sớm cho một xã hội văn minh. Hành xử có văn hóa giữa con người với con người là cái đích mà giáo dục đang hướng tới.              

TH.S Vũ Văn Tuấn
Giáo viên Trường THPT Đắk Ơ, Bù Gia Mập