Giáo dục 10:50, 21/11/2013 GMT+7

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn luôn quan tâm đến sự nghiệp trồng người. Sự quan tâm đó thể hiện ngay từ khi Người sáng lập tổ chức “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” - 1925. Lúc đó, Bác đã lựa chọn 7 thiếu niên, trong đó có Lý Tự Trọng, để đưa đi đào tạo cùng với việc giáo dục tổ chức thanh niên truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, giác ngộ thành viên của tổ chức này trở thành tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam...

Đây là việc làm thiết thực của ngành giáo dục trong việc học và làm theo tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Và mong rằng, thông qua phong trào thi đua này, toàn ngành sẽ học tập và vận dụng sáng tạo lời dạy của Bác trong công tác quản lý, giảng dạy và học tập, tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng của mỗi nhà trường, cán bộ quản lý, giáo viên, giảng viên, học sinh, sinh viên. Đồng thời qua đó tạo khí thế thi đua sôi nổi, biến nhận thức thành hành động cụ thể thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm học 2013-2014 và những năm học tiếp theo.

Các hoạt động hướng tới kỷ niệm 45 năm ngày Bác Hồ gửi bức thư cuối cùng cho ngành giáo dục phải đảm bảo thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm, gắn với việc tiếp tục “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và các cuộc vận động lớn, phong trào của ngành.

Nhân dịp này, xin giới thiệu cùng bạn đọc 23 bức thư Bác đã viết và gửi cho ngành giáo dục từ tháng 9 năm 1945 đến ngày 15-10-1968: Thư gửi các học sinh, tháng 9-1945; Thư gửi anh chị em giáo viên bình dân học vụ, ngày 1-5-1946; Thư gửi ty giáo dục, các hiệu trưởng, giáo viên và các cháu học trò khu 10, tháng 1-1948; Thư gửi Hội nghị giáo dục toàn quốc, tháng 7-1948; Thư gửi phái đoàn diệt giặc dốt hoạt động ở Bắc Giang, tháng 7-1948; Thư gửi ông trưởng ty bình dân học vụ Hà Tĩnh, tháng 8-1948; Thư gửi Đại hội giáo dục toàn quốc, tháng 7-1951; Thư gửi giáo sư và sinh viên trường dự bị đại học ở Thanh Hóa, tháng 4-1952; Thư gửi các học sinh trường Sư phạm miền núi Trung ương nhân dịp khai giảng, ngày 19-3-1955; Thư gửi các cháu và các cán bộ các trường miền Nam, ngày 1-6-1955; Thư gửi các cháu lưu học sinh Việt Nam học ở Mát-xcơ-va, ngày 19-7-1955; Gửi các em học sinh, ngày 24-10-1955; Thư gửi giáo viên, học sinh, cán bộ thanh niên và nhi đồng, ngày 31-10-1955; Thiếp chúc mừng năm học mới, ngày 20-9-1956; Thư gửi đồng bào đã thanh toán nạn mù chữ, ngày 21-12-1956; Thư gửi các cụ “Phụ lão diệt dốt” xã Nam Liên, huyện Nam Đàn, Nghệ Tĩnh, ngày 19-12-1958; Lời căn dặn giáo viên mẫu giáo, ngày 23-9-1959; Thư gửi các đồng chí cán bộ và giáo viên bổ túc văn hóa, ngày 17-12-1959; Thư gửi các cán bộ giáo dục, học sinh, sinh viên các trường và các lớp bổ túc văn hóa, ngày 31-8-1960; Thư khen tỉnh Hòa Bình, tỉnh miền núi đầu tiên xóa xong nạn mù chữ, ngày 17-1-1961; Thư gửi thiếu niên, nhi đồng toàn quốc nhân dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập đội thiếu niên tiền phong, ngày 14-5-1961; Thư Bác Hồ và Bác Tôn gửi các cháu thiếu nhi và trường Hoàng Lệ Kha - Tây Ninh, tháng 9-1965; Thư gửi các cháu học sinh xã Nam Liên (Nghệ An), ngày 15-3-1967; Thư gửi các cán bộ, thầy giáo, công nhân viên, học sinh, sinh viên nhân dịp bắt đầu năm học mới, ngày 15-10-1968 (theo sách Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, năm 2002).

Ngoài những bức thư trên, trong nhiều bài viết, bài nói chuyện, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn luôn quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, sự nghiệp trồng người. Trong bài nói chuyện với các đại biểu thân sĩ trí thức, phú hào tỉnh Thanh Hóa ngày 20-2-1947, Bác đã nói: Đồng bào bây giờ phải biết chữ hết để trả lời cho thế giới biết nước ta là nước văn minh, ai cũng biết chữ (Sđd  t.5, tr.60). Trong tác phẩm “Đời sống mới” được xuất bản lần đầu vào năm 1947, Bác đã viết: Biết chữ, biết tính, thì làm việc gì cũng dễ dàng hơn. Một người không biết chữ, biết tính thì như nửa mù, nửa quáng. Biết rồi ta học thêm... Người có học mới có tiến bộ. Càng học càng tiến bộ (Sđd, t.5, tr.99).

Trong bài nói chuyện tại Đại hội liên hoan Thanh niên tích cực ngành đường sắt ngày 25-7-1956, Bác đã nói: Nếu không học tập văn hóa, không có trình độ văn hóa thì không học tập được kỹ thuật, không học tập được kỹ thuật thì không theo kịp được nhu cầu kinh tế nước nhà. Nhưng phải chú ý học tập chính trị vì nếu chỉ học văn hóa, kỹ thuật mà không có chính trị thì như người nhắm mắt mà đi (Sđd, t.8, tr.221). Trong bài viết “Học tập không mỏi, cải tiến không ngừng” đăng trên Báo Nhân dân, ngày 14-3-1960, Bác đã viết: Ý thức làm chủ không phải chỉ tỏ rõ ở tinh thần hăng hái lao động, mà còn phải tỏ rõ ở tinh thần say mê học tập để không ngừng nâng cao năng lực làm chủ của mình (Sđd, t.10, tr.105).

Hơn 68 năm đã qua đi kể từ ngày Bác Hồ kêu gọi toàn dân chống nạn thất học (tháng 9-1945), song những chỉ dẫn của Người, niềm mong mỏi của Người là phải “Làm cho dân tộc Việt Nam trở thành một dân tộc thông thái” đã từng bước được thực hiện. Và với việc thực hiện tốt Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, chắc chắn nền giáo dục Việt Nam sẽ đạt trình độ tiên tiến trên thế giới. 

D.V