Giáo dục 09:25, 29/08/2013 GMT+7

Những vấn đề nóng của ngành giáo dục từ việc lạm thu, tình trạng dạy thêm-học thêm, đến việc cho trẻ học trước lớp 1, đánh giá trẻ mà không cho điểm… đều được đề cập đến trong buổi họp báo về công tác chuẩn bị khai giảng năm học 2013-2014 do Bộ GD-ĐT tổ chức, chiều 28-8, tại Hà Nội.

Công khai để chống lạm thu

Có lẽ vấn đề luôn gây bức xúc trong dư luận mỗi dịp đầu năm học vẫn là tình trạng lạm thu trong trường học diễn ra dưới nhiều hình thức.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, Nguyễn Vinh Hiển cho rằng: Việc quản lý lạm thu, dạy thêm, dạy trước lớp 1, thi tuyển vào lớp 1… là việc trước hết của các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan quản lý giáo dục địa phương, nhiệm vụ của Bộ là ra các văn bản hướng dẫn. Trong trường hợp có vi phạm, báo chí hoặc nguồn thông tin nào cung cấp đến, Bộ luôn sẵn sàng trao đổi với địa phương để giải quyết vấn đề.

Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển chủ trì buổi họp báo

Đề cập rõ hơn về vấn đề này, ông Lê Khánh Tuấn, Phó vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ GD-ĐT cho biết có khá nhiều lý do khách quan. Hiện nay có khoảng 17/63 tỉnh thành đảm bảo được nguồn chi ngân sách, còn lại các trường, cơ sở giáo dục rất khó khăn trong vấn đề này.

Do đó, giải pháp đi kèm là các cơ sở phải tiết kiệm và sắp xếp tài khóa chi tiêu sao cho đảm bảo hoạt động, ông Lê Khánh Tuấn nêu. Đồng thời cho rằng giải pháp xây dựng cơ sở pháp lý để quản lý việc thu trong trường học rất quan trọng. Các văn bản pháp lý này hiện đã tương đối đầy đủ. Nhóm biện tiếp theo là Bộ chỉ đạo phải bảo đảm 3 công khai để có sự kiểm soát của xã hội với thu trong trường học. Biện pháp thứ tư là phối hợp quản lý, các địa phương, UBND các cấp phải có trách nhiệm chỉ đạo kiểm tra giám sát để phát hiện kịp thời và xử lý lạm thu xảy ra. Bộ cũng tăng cường kiểm tra, giám sát thanh tra để bảo đảm hành lang pháp lý được ban hành và thực hiện đúng.

Đầu năm học mới, thanh tra Bộ sẽ tăng cường giám sát lạm thu trong nhà trường và kiên quyết cùng địa phương xử lý hiện tượng không đúng quy định này, ông Lê Khánh Tuấn nhấn mạnh.

Ông Phạm Ngọc Phương, Phó Chánh văn phòng Bộ GD-ĐT cho biết năm học mới này, Bộ và các Sở GD-ĐT sẽ tăng cường các giải pháp quản lý, chấn chỉnh tình trạng lạm thu đầu năm học, tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan. Đến nay đã có 41 tỉnh, thành phố ra Quyết định ban hành quy định về quản lý dạy thêm, học thêm trên địa bàn với sự vào cuộc của các cấp chính quyền và cả hệ thống chính trị trên địa bàn, TP Hồ Chí Minh có quy định về quản lý các nguồn tài trợ tự nguyện, Hà Nội khuyến khích và sẽ bảo vệ phụ huynh tố giác trường học lạm thu.

Không dạy chữ trước cho trẻ vào lớp 1

Vụ phó Vụ Giáo dục tiểu học, Trần Thị Thắm cho biết, năm nay để chuẩn bị cho lứa tuổi sinh năm “heo vàng” vào lớp 1 có nơi để học, các địa phương đã có sự chuẩn bị thông qua các điều tra số lượng trẻ từ 0 đến 6 tuổi. Hiện nay, trên cả nước không có học sinh nào sinh năm 2007 không có chỗ học. Thực tế sĩ số có thể đông hơn bình thường một chút.

Trước tâm lý của nhiều phụ huynh muốn cho con đi học chữ trước, một lần nữa bà Trần Thị Thắm khẳng định không dạy chữ cho trẻ trước khi vào lớp 1 bởi điều đó sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển, tâm sinh lý của trẻ. Các trường mầm non và tiểu học thực hiện đúng chỉ thị thì trẻ vào lớp 1 là như nhau. Bên cạnh việc tuyên truyền để phụ huynh hiểu là điều rất quan trọng thì ngành cũng sẽ tăng cường kiểm tra và xử lý những hoạt động này.

Nhưng trước phản ánh nhiều phụ huynh cho rằng nều không học chữ trước, con cái của họ sẽ không thể vượt qua kỳ “tuyển sinh” của nhiều trường. Lý giải cho việc “sát hạch” này, bà Trần Thị Thắm cho rằng Bộ đã chỉ đạo không được tổ chức thi vào lớp 1 trên cả nước. Một số trường ở Hà Nội có tổ chức tuyển chọn đầu bằng việc kiểm tra các chỉ số nào đó vào chứ không phải thi chữ, không kiểm tra kiến thức.

Vấn đề bỏ cho điểm mà chỉ đưa ra nhận xét đối với học sinh lớp 1 không chỉ khiến phụ huynh băn khoăn mà cả giáo viên cũng bối rối bởi chưa có một quy định cụ thể nào việc đánh giá thế nào cho phù hợp.

Bà Trần Thị Thắm cho rằng: Tiềm thức giáo viên và học sinh vẫn đánh giá chất lượng dựa trên thang điểm, do đó tạo áp lực cho học sinh phải được điểm cao. Khi vào lớp 1, trẻ sẽ được dạy những việc đầu tiên như tư thế ngồi, cách cầm bút, học từng chữ cái, vần, âm… vì vậy phải đổi mới đánh giá nhằm khuyến khích việc yêu thích đi học của các em. Tuy nhiên, việc theo dõi vẫn phải thực hiện thường xuyên, đánh giá ở nhiều mặt năng lực, phẩm chất. Có nhiều nước trên thế giới không cho điểm tận lớp 9. Về chuẩn đánh giá, Bộ sẽ hướng dẫn rõ hơn cho các trường.

Trẻ vào lớp 1 không phải học chữ trước

Liệu học sinh có bị mang ra “thử nghiệm”

Từ năm 2008, việc áp dụng dạy tiếng Việt công nghệ giáo dục được thực hiện ban đầu có 19 tỉnh, sau đó, Bộ chủ trương áp dụng toàn quốc trên cơ sở địa phương tự nguyện. Hiện có 36 tỉnh với 200.000 học sinh tham gia mô hình trường học mới khiến nhiều người băn khoăn và đã có gia đình đã cho con chuyển trường bởi lo lắng liệu học sinh có bị mang ra làm “thí điểm”?.

Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển nhận xét: Nói việc thí điểm là thử nghiệm là không đúng bởi một nguyên tắc căn bản của giáo dục là không được thất bại, nhất là thất bại trên một con người. Những giải pháp được gọi là “thí điểm” đều được phân tích rất kỹ ở những khía cạnh khác nhau trước khi đưa ra dạy cho học sinh và có một quá trình quản lý chặt chẽ từ lúc triển khai đến suốt quá trình thực hiện, nếu thấy trục trặc sẽ có điều chỉnh ngay.

“Đây là chương trình tự nguyện, mô hình trường học mới, Bộ đã triển khai ở 1.447 trường, chưa có trường nào phản ứng. Các chương trình lớp 1, Tiếng Việt, Công nghệ nếu nơi nào không tự nguyện, phụ huynh không chấp nhận thì cũng không bắt làm”, Thứ trưởng Hiển nhấn mạnh.

Bộ đã có hướng dẫn, khuyến cáo các địa phương, mô hình này có nhiều nội dung khác nhau, nếu chưa thể áp dụng được ngay tất cả nội dung của mô hình thì có thể áp dụng từng phần. Thậm chí, trong dạy học nếu chưa dạy được toàn bộ theo sách của chương trình trường học mới có thể áp dụng từng phần, điều kiện này rất mở, không có gì băn khoăn cả.

Thông tin về chương trình trường học mới này, bà Trần Thị Thắm nói: Khi địa phương tự nguyện thực hiện song song 2 chương trình, hiện hành và công nghệ giáo dục. Chuẩn cuối cùng vẫn đánh giá khả năng đọc viết của học sinh. Áp dụng tiếng Việt công nghệ giáo dục có nhiều ưu thế. Học sinh học mô hình trường tiểu học mới rất tự tin. Triển khai chủ yếu ở vùng khó khăn, kết quả các em học nắm chắc chính tả, cấu tạo tiếng, qua một mùa hè vẫn nhớ, không bị quên chữ.

(Theo QĐND)