Báo chí Sông Bé - Bình Dương - Bình Phước trong dòng chảy báo chí cách mạng Việt Nam 08:30, 16/02/2025 GMT+7

THÁNG 3 LỊCH SỬ ĐẤU TRANH TRÊN QUÊ HƯƠNG TỈNH BÌNH PHƯỚC (1968-1975)

(Báo Bình Phước, 28-3-1997)

NGUYỄN MINH ĐỨC

Ngày 5-3-1968, lực lượng vũ trang Phước Long từ nhiều hướng mở đợt tấn công vào quận lỵ Phước Long lần thứ ba. Kết quả địch bị diệt 50 tên ngụy và một số lính Mỹ, 4 xe M113 bị bắn cháy, 2 trực thăng rơi tại chỗ.

Tại Bình Long, tiểu đoàn 368 ra quân trận đầu diệt gọn đại đội 214 ngụy ở Quản Lợi. Quân ta bám trụ luôn vùng ven thị xã, hỗ trợ nhân dân, diệt ác phá ấp chiến lược.

- Ngày 25-3-1968, Tổng thống Mỹ họp cố vấn cao cấp chuyên nghiên cứu về chiến tranh VN và đi đến quyết định: tăng cường xây dựng quân ngụy đủ sức đương đầu với các cuộc tiến công mới của Việt Cộng; xuống thang chiến tranh, ngừng ném bom đánh phá VN và ngồi vào bàn hội nghị để giải quyết cuộc chiến VN.

- Tháng 3-1969, thời kỳ đầu của “VN hóa chiến tranh” tại hai tỉnh Phước Long và Bình Long do Mỹ ngụy quản lý, địch tăng cường ngụy quân và tổ chức lại bộ máy ngụy quyền, thực hiện bình định nông thôn, bao vây kinh tế ta. Chúng đã gây ra muôn vàn khó khăn cho đồng bào và lực lượng kháng chiến.

Từ trong gian khổ hiểm nguy này đã xuất hiện nhiều tấm gương tập thể và cá nhân biểu hiện phẩm chất yêu nước cao cả.

Đội nữ vận tải Bình Long có lúc phải ăn rau rừng cả tháng mà vẫn vượt qua bom đạn địch, vận chuyển hàng cho các đơn vị chiến đấu. Công nhân các đồn điền bị sụt mức ăn từ 700 gram gạo/ngày, chỉ còn 500 gram. Nhưng họ vẫn liên tục góp gạo nuôi quân như trước đây.

Đồng bào dân tộc và người Kinh dù bị sống trong sự kiềm kẹp của giặc, vẫn tìm đủ mọi cách đưa thuốc trị bệnh, thực phẩm, áo quần ra vùng giải phóng cho cán bộ, chiến sĩ ta, như ở Ngolo, Khánh Hưng, Brêlin, v.v…

- Ngày 15-3-1970, huyện ủy Lộc Ninh phát động một tháng lập công và kết quả ta phá được các ấp chiến lược Bắc Đinh, Tích Thiện, Lộc An, Lộc Tấn. Nhân dân nổi dậy diệt ác, phá tề giành quyền làm chủ. Thành tích này còn do bộ đội chủ lực và du kích mật đánh địch làm áp lực cho đồng bào đấu tranh.

- Tháng 3-1972, sau 5 tháng thực hiện nghị quyết của TWC và Bộ chỉ huy miền về công tác chuẩn bị cơ sở vật chất, khí tài cho chiến dịch Nguyễn Huệ trên đất Bình Phước, kết quả các việc lớn: hoàn thành 943km đường vận tải xuyên qua rừng, đồi, suối, núi; 14.500 tấn gạo; 18.000 tấn trang bị kỹ thuật, vũ khí; 33.000 tấn vật chất khác. Tất cả những đồ vật này đủ sức nuôi quân chiến đấu cả năm 1972.

Về phía quân khu Bình Phước đã hạ quyết tâm phục hồi các vùng giải phóng như trước năm 1969. Nhân dân trong các đoàn thể giải phóng được tổ chức lại, học tập, sinh hoạt và hăng hái tham gia “đồng khởi - đổi đời” sắp tới. Một tiểu đoàn thanh niên xung phong ra đời và xông vào tiền tuyến.

- 31-3-1972, chiến dịch Nguyễn Huệ mở màn. Hướng chủ yếu là đánh địch trên Quốc lộ 13, khu vực quyết chiến là Lộc Ninh (đợt 1), Hớn Quản - Chơn Thành (đợt 2) sau đó phát triển về hướng Lai Khê - Dầu Tiếng.

Lực lượng toàn bộ khối chủ lực miền kết hợp với lực lượng vũ trang địa phương.

Kết quả trận mở đầu, then chốt tại cứ điểm Xa Mát, ta tiêu diệt gọn địch ở đây gồm chiến đoàn 46 và chiến đoàn Cửu Long, nhiều xe tăng M48, M41 và xe bọc thép M113, pháo 105 ly. Ta đã đập tan tuyến phòng thủ biên giới trên trục lộ số 22.

- Từ ngày 3 đến ngày 7-3-1973, TWC và Tỉnh ủy Bình Phước hội nghị về việc tập trung toàn lực xây dựng căn cứ địa Bình Phước trên cơ sở 3 huyện giải phóng, trong đó Lộc Ninh làm điểm trọng tâm, xây dựng “thủ phủ” của CPCMLTCHMNVN.

Trong lúc đó đã hoàn tất căn cứ Tà Thiết ở Lộc Ninh, cơ quan quân ủy và Bộ chỉ huy Miền đã bắt đầu hoạt động tại đây.

- Cuối tháng 3-1973, thực lực cách mạng ở Phước Long đang đà phát triển thể hiện:

Thành tích 3 mũi tiến công: trên địa bàn Phước Long ta đánh 44 trận lớn, nhỏ và diệt 278 tên địch. Vận động binh lính, ngụy quyền ra gặp cán bộ để nghe nội dung chính sách mặt trận và nội dung Hiệp định Paris. Phá ấp chiến lược trở về quê cũ như đồng bào ở Sơn Hà, Hiếu Phong, An Lương v.v…

Đại hội mừng công của Đoàn thanh niên nhân dân cách mạng tỉnh Bình Phước, với 100 đại biểu ưu tú về dự. Họ là những chiến sĩ ở tiền tuyến, ở hậu phương có nhiều thành tích chiến đấu, bảo vệ căn cứ, tăng gia sản xuất, dân công v.v…

- Ngày 29-3-1973, tại sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ chỉ huy quân viễn chính Mỹ tổ chức cuốn cờ. Uây-nen, Tổng chỉ huy quân đội Mỹ ở MNVN và 2.501 binh lính Mỹ cuối cùng rút đi.