Kinh tế 09:42, 31/07/2019 GMT+7

Đất nông nghiệp biến dạng

Trưa 5-7-2019, theo chỉ dẫn của người dân, phóng viên Báo Bình Phước có mặt tại điểm khai thác sỏi phún ở xóm Bình Minh, ấp 8, xã Tân Thành. Tại hiện trường, diện tích khoảng hơn 3 ha, cách khu công nghệ cao chừng 800m và cách QL14 khoảng 2km, bị đào sâu hơn 5m, đất sỏi trên mặt đã bị lấy đi, còn lại những tảng đá ong chất cao như núi. 1 chiếc xe máy múc bánh xích hiệu Cobelco ngưng hoạt động, chống gầu; bên cạnh là xe ben tải nặng hiệu Hyundai, biển số 61H-8228 tắt máy, cảnh tượng yên lặng.

Anh H.V.S, người dân xóm Bình Minh, cho biết: “Hầm” đất này của bà Lâm Thị Luyện khai thác đã nhiều năm. Bên dưới là vườn quýt, lớp sỏi phún trên mặt cũng đã bị múc hết. Từ “hầm” này, hàng ngàn mét khối đất sỏi phún bị chở đi. Ai khai thác sỏi phún ở đây, phép tắc thế nào thì tôi không được rõ.

Ở xóm Bình Minh đang xuất hiện gần 10 “hầm” cũ, mới, tập trung ven bờ hồ Phước Hòa, diện tích điểm khai thác ít nhất cũng khoảng 2.500m². “Hôm nay vào “hầm” bà Luyện, trên đường không thấy xe chở đất là bởi nghe nói có đoàn tới kiểm tra. Những ngày trước, tôi cứ ra khỏi nhà là gặp xe chở đất chạy, đường quá nhỏ hẹp nên hư hại nhanh, tai nạn giao thông luôn rình rập” - người dân Bình Minh nói.

“Hầm” mới mở bên đường vào xóm Bàu Cam, ấp 8, xã Tân Thành tháng 6-2019 vẫn  đang khai thác

Rời xóm Bình Minh, chúng tôi qua xóm Bàu Cam - một trong những điểm “nóng” diễn ra tình trạng khai thác sỏi phún ở ấp 8. Trên con đường cấp phối khoảng 700m dẫn từ QL14 vào Bàu Cam hằn vết bánh xe ôtô tải nặng, nước bùn đọng, trơn trượt. Cầu Bàu Cam tải trọng 13 tấn đã bị võng xuống. Đứng trên cầu, nhìn về hướng đông bắc chúng tôi thấy rõ những vạt đồi bị đào khoét. Một barie mới được Công an xã Tân Thành dựng lên tại ngã ba vào xóm Bàu Cam để ngăn xe tải nặng, bảo vệ đường.

Theo ghi nhận của phóng viên, có khoảng 6-7 “hầm” khai thác sỏi phún dọc đường xóm Bàu Cam - tuyến đường mới được Nhà nước đầu tư láng nhựa. Diện tích khai thác nhỏ trên 1.000m², lớn tới gần 10.000m², có chỗ đào sâu khoảng 7-8m.

Bí thư Chi bộ ấp 8 Hoàng Văn Núi cho biết: 2 điểm khai thác trước khi đường Bàu Cam được trải nhựa, khoảng 4 điểm mở năm 2018 và đầu năm 2019. Thậm chí khi xã đã cắm cọc barie nhưng chưa kịp lắp thanh chắn, xe vẫn lén lút vào chở đất. Tháng 6-2019, xuất hiện thêm 1 “hầm” khai thác tại xóm Bình Minh. Việc khai thác là tự phát, do người có nhu cầu về mặt bằng, hạ độ cao kết hợp với người mua có xe tự khai thác trên diện tích vườn của họ. Trong các buổi tiếp xúc cử tri, chúng tôi đều phản ánh, nhưng tình trạng này chỉ ngưng vài ngày, sau đó việc khai thác sỏi phún lại đâu vào đấy.

Máy múc, xe ben ở “hầm” khai thác đất của bà Lâm Thị Luyện

Ông N.V.Q ở xóm Bàu Cam, cho biết: Khi mở “hầm”, 2 xe múc vào trước “cạp” đất, hơn chục xe ben tải trọng nặng lần lượt xuất hiện sau đó tấp nập chở đất sỏi đi. Người dân rất bức xúc vì không chỉ phá vỡ cảnh quan, xe ben chở đất còn cản trở giao thông, làm lún, nứt đường. Trời nắng thì bụi, mưa lầy lội, bùn bẩn, trơn trượt, tiềm ẩn tai nạn cho người tham gia giao thông.

Cần giải pháp LÂU DÀI

Ông Bùi Viết Hồng, Phó chủ tịch UBND xã Tân Thành, Tổ trưởng trật tự - xây dựng, cho biết: Thời gian qua, xã đã phối hợp với đơn vị chức năng cấp thành phố, tỉnh thành lập đoàn kiểm tra. Cụ thể, năm 2018, đoàn kiểm tra lập biên bản, giữ phương tiện chở đất tại điểm khai thác của bà Lâm Thị Luyện. Tháng 1-2019, kiểm tra hiện trạng khai thác, san lấp mặt bằng đất suối Cang, ấp 6. Ngày 12-4, kiểm tra, lập 3 biên bản hiện trạng địa bàn ấp 8 và gần đây, ngày 29-5 lập biên bản múc, san lấp đất đối với 2 hộ dân.

Chủ tịch UBND xã Tân Thành Vương Đức Tặng cho biết: Do nhu cầu sỏi phún của các dự án, công trình xây dựng nên địa bàn xã xuất hiện nhiều điểm khai thác trái phép. Tình trạng này diễn ra nhiều năm, thành phố, xã chỉ đạo, kiểm tra, xử lý quyết liệt nhưng do địa bàn rộng (5.600 ha), lực lượng “mỏng” nên ngăn chặn được chỗ này thì lại phát sinh khai thác nơi khác. Hiện chúng tôi đã cắm barie, gắn camera tại đầu các con đường dẫn vào điểm nóng; giao ban điều hành ấp kiểm soát, theo dõi, báo cáo tình hình. Mặt khác, giải pháp lâu dài là xem xét việc lập quy hoạch khai thác sát với thực tế, chứ không quy hoạch rơi vào nhà dân nên không thể tiến hành cấp phép. 

Sỹ Hòa