Kinh tế 10:25, 11/06/2016 GMT+7

MÙA ĐIỀU KỲ LẠ

Nếu như trước đây, nhiều nhà phải “gánh” tết Nguyên đán vào vườn để thu hoạch điều thì năm nay mùa điều đến muộn hơn 1 tháng nhưng không chín tập trung mà rải rác. 

Trang trại điều 110 ha của ông Võ Hùng Chiến ở thôn Khắc Khoan, xã Phú Nghĩa (Bù Gia Mập) thường đạt năng suất, sản lượng ổn định, bình quân gần 3 tấn/ha nhờ chăm sóc tốt. Thế nhưng năm nay, ông Chiến cũng không khỏi băn khoăn bởi mùa điều đến muộn và bông không đồng đều, ngay trên một cây có nhánh ra bông, nhánh không có bông. Theo tính toán của ông Chiến, năng suất bình quân năm nay chỉ đạt khoảng 2,1 tấn/ha (năm trước 2,9 tấn/ha). Giải thích hiện tượng này, các khuyến nông viên cho rằng, do lượng mưa năm nay giảm và trong suốt 6 tháng mùa khô không xảy ra đợt mưa trái mùa nào nên điều không rụng lá để đâm chồi ra bông.

Chị Trần Thị Yến ở thôn Bù Rên, xã Bù Gia Mập (Bù Gia Mập) gắn bó với cây điều hơn 35 năm cho biết: Năm nay, xã Bù Gia Mập được mùa điều hơn so với các xã trong huyện (từ Đắk Ơ trở ra) nhưng sản lượng cũng chỉ bằng khoảng 80% so với năm 2015. Điều ra bông không đều mà rải rác cả 5 ha điều của gia đình, năm nay chỉ thu được 7 tấn.

Theo số liệu khảo sát của Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn), hiện diện tích cây điều cho thu hoạch là 127.077 ha, tổng sản lượng đạt 141.151 tấn, năng suất bình quân 1,1 tấn/ha. Hiện tượng El nino đã làm năng suất điều niên vụ này giảm gần 0,3 tấn/ha, mất sản lượng khoảng gần 35.000 tấn so với niên vụ trước (niên vụ 2014-2015, tổng sản lượng đạt hơn 177 ngàn tấn, năng suất bình quân gần 1,4 tấn/ha).

Tết Nguyên đán, những vườn điều lớn cũng chỉ chín vài kilôgam mỗi ngày, giá điều thô tại vườn 30-31 ngàn đồng/kg. Sau tết điều vẫn chưa vào vụ chính và khả năng thất mùa nên giá điều thô tươi đã nhảy vọt lên 33-34 ngàn đồng/kg. Cuối tháng 5, chị Ngô Thị Hạnh ở khu phố Tân Xuân, phường Tân Xuân (Đồng Xoài) - tiểu thương thu mua điều tươi tại vườn hơn 30 năm, vẫn tất bật mua bán, bởi giá điều tươi cuối vụ vẫn cao ngất ngưởng hơn 31.000 đồng/kg. Đây cũng là mùa điều kỳ lạ nhất bởi giá cuối vụ bằng đầu vụ.

Anh Võ Văn Tùng ở khu phố Tân Xuân, phường Tân Xuân có 8 ha điều ở xã Tân Hưng (Đồng Phú) cho biết, so với năm trước sản lượng điều giảm 40% nhưng nhờ giá cao nên tổng thu bằng năm trước. Chị Lý Thị Lê có vườn điều ở Tân Hưng phấn khởi vì chỉ có 2,5 ha điều, năm 2015 thu 7 tấn, năm nay thu 6 tấn nhưng nhờ giá cao nên tổng thu nhiều hơn 20 triệu đồng so với năm trước. Mùa điều đến muộn, không chín tập trung mà rải rác nên giá nhân công tăng khoảng 1.000 đồng/kg. Do đó, chỉ có những trang trại lớn mới thuê công hái điều, còn đa số nhà vườn tự thu hoạch, lấy công làm lãi.

Giá cao nên đầu tháng 6, mùa điều đã kết thúc nhưng nhà vườn đều tranh thủ mót những trái còn sót để bán vớt vát bù năng suất thất thu do El nino. Nắng hạn suốt cả mùa thu hoạch nên chất lượng hạt điều bóng, căng tròn, đẹp. Mùa điều muộn, không tập trung nhưng giá cao trong suốt vụ nên nông dân phấn khởi và tin tưởng bởi so với các loại cây công nghiệp khác điều đầu tư ít, sản lượng chỉ mới đáp ứng 1/3 công suất chế biến của các nhà máy trong nước và khoảng cách cung - cầu còn lớn. Diện tích điều những năm hoàng kim của cao su đã giảm khoảng 1/3 và nay tuy năng suất được cải thiện nhưng vẫn không chạy kịp với công suất chế biến của doanh nghiệp.

Mùa mưa, mùa xuống giống đã đến,  hạt điều, cây công nghiệp duy nhất đang có dự báo giá tốt trong nhiều năm tới, khi doanh nghiệp đang phải nỗ lực nâng cao chất lượng chế biến đáp ứng các thị trường khó tính chiếm tỷ trọng lớn là Mỹ, EU cần nguyên liệu trong nước. Mong muốn của người trồng điều là ngành nông nghiệp có giải pháp quản lý thị trường cây giống và có địa chỉ uy tín để nông dân tin tưởng chọn giống tái canh, trồng mới cây điều...

Phương Hà