Kinh tế 07:24, 19/06/2015 GMT+7

Lại cưa cao su trồng tiêu

Do giá mủ thấp nên từ năm 2013 đến nay, gia đình anh Hồ Văn Nghĩa ở tổ 9, ấp 4, xã Minh Hưng ngưng cạo vườn cao su 10 năm tuổi với diện tích 10 ha. Sau khi thanh lý diện tích cao su già 1,2 ha, năm 2014 anh Nghĩa chuyển sang trồng 600 nọc tiêu và đang mở rộng thêm 1.600 nọc từ vườn cao su thanh lý. Nhờ chăm sóc đảm bảo kỹ thuật nên 600 nọc tiêu hơn 1 năm tuổi của anh Nghĩa phát triển tốt. Từ chuyến tham quan, học hỏi kinh nghiệm ở tỉnh Đắk Lắk, hiện anh đã hạ xong 1.600 nọc bằng cây muồng đen, bởi loại cây này có những ưu điểm vượt trội như chắn gió tốt, rễ cọc và có chất đạm trong rễ. Đồng thời đợi mưa xuống là hạ dây tiêu.

Khác với hộ anh Nghĩa, ông Nguyễn Văn Riết ở tổ 5, khu phố Trung Lợi, thị trấn Chơn Thành lại cưa cao su đang khai thác để trồng tiêu. Vườn cao su hơn 2 ha đã cho khai thác được 5 năm là nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình ông, nhưng mấy năm nay giá mủ giảm sâu, trong khi chi phí đầu tư (phân bón, thuốc diệt nấm bệnh...) ở mức cao, dù đã lấy công làm lời (nhà có 2 người cạo mủ) nhưng mỗi năm cũng chỉ được 30-40 triệu đồng/ha sau khi trừ chi phí. Do vậy năm 2014, ông Riết đã cưa 3 sào cao su để trồng 900 nọc tiêu với tổng số tiền hơn 70 triệu đồng.

Hiện vườn tiêu của ông Riết đã được 1 năm, cây tiêu phát triển tốt, dây tiêu mập, lan xung quanh khá nhiều. Ông Riết tính toán: “Giá nông sản bấp bênh, nông dân nên thực hiện đa canh để có nguồn thu gối đầu những lúc giá biến động. Chỉ tính việc cắt dây tiêu bán, gặp giá như hiện nay cũng thu được một khoản tiền không nhỏ. Trồng tiêu quan trọng nhất là nguồn nước, vì vậy, tôi đã khoan giếng với độ sâu 20m, đảm bảo cung cấp đủ nước cho cây phát triển. Dự tính mùa cạo cao su năm nay, nếu giá mủ không tăng, tôi sẽ tiếp tục cưa 4 sào cao su đang cho khai thác để mở rộng diện tích tiêu”.

Nên trồng đa canh

Chuyện nông dân rơi vào vòng luẩn quẩn chặt - trồng đã không còn lạ ở Bình Phước. Vào khoảng năm 2010, 2011 giá mủ ở mức đỉnh điểm nên nhà vườn ồ ạt cưa điều, chặt tiêu để trồng cao su, mặc vườn điều, tiêu đang cho thu hoạch ổn định và Chơn Thành cũng không ngoại lệ. Hiện đang vào mùa cạo nhưng giá mủ cao su rớt thê thảm nên nhiều nhà vườn bỏ không chăm sóc, cỏ mọc um tùm, cây còi cọc.

Ông Nguyễn Quang Hào, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Chơn Thành đánh giá: Cao su là cây trồng chủ lực của Chơn Thành. Việc chặt cao su diễn ra khoảng 2 năm nay và xã nào cũng có. Tuy nhiên, người dân chủ yếu cưa cao su già và trồng tái canh cao su. Còn số cao su thanh lý hoặc cưa cao su khai thác chuyển sang trồng các loại cây khác (điều, tiêu, cây ăn trái) có xảy ra nhưng ở diện tích nhỏ, lẻ. Chúng tôi khuyến cáo nếu diện tích đất nhiều, nông dân nên thực hiện đa canh cây trồng để có được lợi thế trong sản xuất nông nghiệp, đảm bảo nguồn thu ổn định ở mỗi thời điểm. Nhà nông phải tính toán hợp lý, không nóng vội, ồ ạt làm theo phong trào, tránh hậu quả bất lợi xảy ra.

Theo thống kê của Trạm Trồng trọt - Bảo vệ thực vật huyện, năm 2014, toàn huyện có 854,12 ha cao su chuyển đổi (706,1 ha cao su đang ở giai đoạn thanh lý và 148,02 ha cao su đang cho khai thác). Trong đó có 326,7 ha tái canh trồng lại cao su, còn lại chuyển sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao và sử dụng vào mục đích khác. Từ đầu năm đến hết tháng 5-2015, huyện có 137,1 ha cao su bị chặt để chuyển đổi (99,5 ha diện thanh lý và 37,6 ha khai thác). Trong đó, 44 ha trồng tái canh cao su, 20,5 ha trồng mì, còn lại làm mục đích khác. Cho thấy, diện tích cao su cho khai thác bị chuyển đổi mục đích cũng không ít.

Ông Đoàn Đình Hoan, Trưởng trạm Khuyến nông huyện Chơn Thành khuyến cáo: Đất ở Chơn Thành là đất xám bạc màu, độ chua cao, nghèo dinh dưỡng, mùn thấp, hàm lượng cát lớn... không phù hợp phát triển hồ tiêu. Những năm gần đây, thời tiết có nhiều bất lợi, xảy ra lũ lụt, hạn hán thường xuyên, trong khi hồ tiêu có sức đề kháng kém, nếu nhà vườn không chủ động được nước tưới, cộng với việc không kỹ trong khâu chăm sóc, phòng trừ nấm bệnh gây hại thì thất bại là điều khó tránh.  

H.C