2014 GMT+7

Trải nghiệm với ghe ủi cá đèn

Thứ 5, 09/10/2014 | 16:17:00

BP - Trời sập tối, chúng tôi lên đường. Chiếc ghe ủi chạy dọc theo bờ các doi đất ngập nước quanh co. Mặt nước lóe sáng ánh đèn câu. Sau khi thả đèn, nhìn lại phía sau là cả một không gian lung linh, huyền ảo.

Rong ruổi trong đêm

Ngồi trên ghe, chúng tôi lần lượt thả 80 chiếc đèn được làm bằng vỏ lon bia có gắn tim đổ đầy dầu, đặt trên phao gỗ xuống ven các doi đất, mỗi chiếc cách nhau 80-100m. Ước tính quãng đường từ làng bè thôn 10, xã Đức Liễu (Bù Đăng) đến phía chiếc đèn cuối cùng khoảng trên 10km. Hơn 8 giờ tối, chúng tôi neo ghe và ngồi đợi trong không gian tĩnh mịch.

Cá sơn - sản phẩm chính của ghe ủi cá đèn

Anh Đặng Văn Liên, chủ ghe cho biết: Tôi quê ở Châu Đốc (An Giang), nghề sông nước gắn với tôi lâu lắm rồi. Riêng ở lòng hồ Thác Mơ cũng đã trên 15 năm. Trước đây, nơi chúng ta ngồi là một con suối, có cây cầu 38 cũ chìm dưới mặt nước. Người dân truyền miệng là có cả cá sấu. Nhưng từ ngày đánh cá đến giờ, chưa ai gặp. Cá lòng hồ giờ ít hẳn, chỉ còn 256 hộ dân sống lênh đênh bám hồ, ngày ngày giăng câu, lợp tép, ủi cá, đặt vó...

Sau gần 3 giờ ngồi đợi, chúng tôi bắt đầu ủi. Chiếc ghe cỡ lớn gắn hai càng, giữa hai càng là tấm lưới có túi. Chúng tôi chúc túi sâu vào mặt nước, tăng ga hết cỡ chạy qua ngọn đèn, cất càng lên là cá vào túi. Hai người chạy một ghe, cách đèn chừng 20m thì một người hạ càng và tăng ga. Người còn lại vớt đèn, thu dây neo đèn, sắp gọn vào khay, rồi cùng nhau đè cho càng nổi lên. Sau 70 lần hạ càng rồi cất lên, chúng tôi thu được trên 250kg, chủ yếu là cá sơn, nhỏ chỉ bằng móng tay. Ngoài ra còn có cá trèn bầu, lìm kìm, mè vinh, lăng vàng, thác lát, mè hoa...

Niềm vui cá nặng đầy khoang

Chúng tôi về đến làng bè đã hơn 3 giờ sáng. Anh Liên bán 170kg cá cho các nhà bè, còn lại để dành cho gia đình, vậy mà vẫn thiếu. Bởi cá lăng nuôi của anh hiện có trên 7.000 con lớn nhỏ, mỗi ngày ngốn khoảng 1 tạ cá mồi. Hiện cá mồi có giá 7.000 đồng/kg, chi phí cho dầu máy, đèn đêm nay là 300 ngàn đồng, tính ra lãi nhưng không nhiều và... mệt phờ.

“Mùa này, cứ vào chiều là từng đàn chim nhạn lượn trên mặt nước. Theo kinh nghiệm, ở đâu có chim nhạn là ở đó có cá. Tôi sống trên đất Bình Phước đã 16 năm nhưng đây là lần đầu thấy chim nhạn bay từng đàn như vậy. Mùa cá về, mùa nước nổi đến cũng chính là thời điểm nghề đánh cá của làng bè xôn xao vào vụ. Đánh bắt được nhưng đa số bán thiếu, dân nghèo như nhau mà. Đến lúc xuất bán cá lăng thương phẩm họ mới trả nợ cá mồi” - ông Trần Văn Nô ở làng bè thôn 10 chia sẻ.

Đêm sau, 6 giờ tối chúng tôi lại lên đường. Rất mệt vì thức gần trắng đêm trước, nhưng ham vui nên tôi lại đi. Tôi không quen thức đêm làm nặng, lại ăn không đủ bữa nên đói. Thủ sẵn 10 gói mì nên cũng đủ sức “đeo bám” để trải nghiệm. Đêm nay, chúng tôi quyết tâm ủi 2 mẻ, tức sau ủi lần đầu là thả đèn lại ngay. Thả xong 80 ngọn đèn, thời gian rỗi chúng tôi vào cồn cỏ bắt chim. Được một lúc thì trời nổi giông gió, sấm chớp đùng đùng. “Xong” - lời nói phát ra từ phía anh Liên. Theo kinh nghiệm của anh thì đèn tắt hết, cá không đến, coi như mất trắng 300 ngàn tiền dầu. Ngủ chừng 1 tiếng, chúng tôi đi thu đèn. Rất may vẫn còn trên chục ngọn đèn không tắt nên ủi được chừng 50kg cá, xem như vớt vát tiền dầu. Châm dầu đầy đèn và thả lại lần hai. Chiếc đèn thứ 80 vừa thả xong, mưa to ập đến, lại mất toi công, lại phải đi vớt đèn và ủi vài cây đèn còn sót lại. Tổng mẻ cá đêm nay được 62kg, coi như huề vốn.

Có đi ủi cá đèn mới thấy cuộc sống sông nước của những ngư dân trên lòng hồ thủy điện Thác Mơ thật khó khăn, gian khổ. Họ dập dềnh theo con nước và trăm ngàn mối nguy rình rập. Mong sao mưa thuận, gió hòa, không ai xả chất thải độc hại xuống hồ, không ai chắn eo ngách ngăn dòng chảy để con cá, con tép lòng hồ Thác Mơ sinh sôi nảy nở thì người dân nơi đây sẽ vẫn ổn định sinh sống.

Nguyễn Tấn Phước