2021 GMT+7

Rất khó thực thi

M.H

Thứ 5, 05/08/2021 | 05:44:00

BPO - Ngày 28-9-2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 117/2020/NĐ-CP quy định về hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Tại khoản 3, Điều 30 của nghị định này có quy định phạt từ 1-3 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

…Ép buộc người khác uống rượu bia. Tuy nhiên, việc thực thi chế tài này như thế nào đang là vấn đề được nhiều người quan tâm.

Nghị định này sau khi công bố đã nhận được sự đồng tình cao của dư luận. Vì có nhiều ý kiến đồng tình cho rằng, từ nay sẽ không còn ai bị ép buộc phải uống rượu, bia. Và đây là một trong những chế tài góp phần làm giảm tai nạn giao thông mà nạn nhân chính là những người bị ép buộc phải uống rượu, bia trong khi mình không muốn hoặc đã say. Tuy nhiên, mặc dù nghị định này đã có hiệu lực thi hành nhưng đến nay chưa thấy bất kỳ cơ quan chức năng nào thực hiện việc xử phạt đối với những người có hành vi ép buộc người khác uống rượu, bia.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng chế tài nêu trên chưa được thực thi một cách nghiêm túc nên hiệu quả ngăn chặn không cao là do trong nội dung của Nghị định số 117/2020/NĐ-CP không giải thích thế nào là hành vi ép buộc người khác phải uống rượu, bia. Thứ hai là trong thực tế cuộc sống cho thấy, ranh giới giữa hành vi “mời” với hành vi “ép buộc” rất khó xác định. Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia thì ép buộc là việc buộc người khác phải hành động một cách không tự nguyện bằng cách sử dụng đe dọa hoặc dùng vũ lực. Nó liên quan đến một loạt các hành động mạnh mẽ khác nhau vi phạm ý chí tự do của một cá nhân để tạo ra một phản ứng mong muốn.

Như vậy, từ những khái niệm nêu trên cho thấy, ranh giới giữa mời và ép được xác định, phân biệt như sau: Mời là dùng lời ân cần đề nghị hoặc yêu cầu, còn ép buộc là hành vi, hành động dùng vũ lực đe dọa, dùng vũ lực từ phía người khác hoặc đối phương. Tuy nhiên, trong thực tế cuộc sống từ xưa đến nay cho thấy, chẳng có ai lại ép buộc người khác uống rượu, bia mà sử dụng vũ lực, hay đe dọa dùng vũ lực để bắt buộc người khác phải thực hiện ý muốn của mình. Vì vậy, một khi trong thực tế đời sống không diễn ra thì việc có quy định này là không thể áp dụng cho thực tế.

Về góc độ pháp lý, để xử lý được hành vi vi phạm pháp luật thì cơ quan chức năng hay người có thẩm quyền phải có chứng cứ để chứng minh hành vi vi phạm và trong trường hợp này là hành vi ép buộc. Trong khi đó, khi đã vào “bàn nhậu” việc giao tiếp, bắt chuyện bằng bia, rượu thì xưa nay dường như được xem là văn hóa thông thường. Thậm chí có không ít người mặc dù không phải là bợm rượu, nhưng khi bị ép họ vẫn vui vẻ nhận lời. Hoặc thậm chí có người thẳng thắn từ chối một cách gay gắt, nhưng lại chẳng một ai đi khai hay tố giác đối tác, đồng nghiệp, bạn bè, người thân quen đã có hành vi ép buộc mình phải uống rượu, bia.

Còn trong trường hợp nếu ai đó khi nhậu đã dùng điện thoại quay lại cảnh này để làm chứng thì lại phải xin phép những người trong bàn nhậu vì đã ghi lại hình ảnh của người khác. Như vậy, ở trường hợp này nếu cần có bằng chứng chỉ còn cách trích xuất camera thì mới mong có căn cứ để xử lý trách nhiệm. Tuy nhiên, không phải bất cứ nhà hàng, quán nhậu nào cũng có gắn camera. Vì vậy, cơ quan chức năng mà cụ thể là Bộ Công an cần có văn bản hướng dẫn cụ thể, chi tiết về vấn đề này để chế tài nêu trên dễ được thực thi.