Thời sự 08:11, 04/12/2022 GMT+7

(Tiếp theo kỳ trước)

*NGUYỄN HỒNG TRÀ, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy

BPO - Bình Phước thuộc khu vực miền Đông Nam Bộ, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Bằng sự đoàn kết, quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, sau hơn 25 năm tái lập, Bình Phước đã có nhiều khởi sắc. Nền kinh tế của tỉnh có tốc độ tăng trưởng luôn duy trì ở mức khá cao, cơ cấu kinh tế dần chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng khu vực nông - lâm nghiệp, tăng tỷ trọng khu vực công nghiệp - xây dựng, thương mại - dịch vụ, kết cấu hạ tầng được đầu tư xây dựng và ngày càng hoàn thiện.

Phát triển kinh tế phù hợp với điều kiện cụ thể

Lịch sử phát triển nền sản xuất trên địa bàn tỉnh cho thấy, sản xuất và trao đổi hàng hóa đã có tiền đề quan trọng cho sự ra đời và phát triển của kinh tế thị trường (KTTT). Trong quá trình sản xuất và trao đổi, các yếu tố thị trường như cung, cầu, giá cả từng giai đoạn đã có tác động điều tiết quá trình sản xuất hàng hóa, phân bổ các nguồn lực kinh tế và tài nguyên thiên nhiên như vốn, tư liệu sản xuất, sức lao động trên từng lĩnh vực, từng địa phương, phục vụ tốt cho sản xuất và lưu thông hàng hóa. Kinh tế hàng hóa và KTTT trên địa bàn tỉnh hiện nay chủ yếu dựa trên cơ sở phân công lao động xã hội một cách ngẫu nhiên và các hình thức sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất theo đặc thù thế mạnh của từng địa phương, như hồ tiêu Lộc Ninh, điều Phước Long… làm cho những chủ doanh nghiệp (DN) hay người sản xuất vừa độc lập vừa phụ thuộc vào nhau.

Tuy nhiên, kinh tế hàng hóa và KTTT ở các địa phương trong tỉnh có sự khác nhau về trình độ phát triển, từ đó việc sản xuất hàng hóa ra đời từ kinh tế tự nhiên, đối lập với kinh tế tự nhiên, nhưng nhìn chung còn ở trình độ thấp, chủ yếu là sơ chế và sản xuất hàng hóa tư nhân, quy mô nhỏ, kỹ thuật thủ công, năng suất thấp. Còn KTTT là kinh tế hàng hóa phát triển cao. KTTT lấy khoa học, công nghệ hiện đại làm cơ sở và nền sản xuất xã hội hóa cao…

Những năm vừa qua, Tỉnh ủy có chủ trương mở rộng thu hút đầu tư trong và ngoài nước đã giúp Bình Phước đạt tỷ trọng vốn đầu tư/GDP tương đương với tỷ trọng chung của cả nước và khu vực Đông Nam Bộ, tăng thu nhập bình quân đầu người hằng năm. Xây dựng và hoàn thiện nền KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, Tỉnh ủy đã có chủ trương vận dụng linh hoạt kết quả của quá trình tổng kết thực tiễn, đổi mới tư duy nhằm tiếp thu những giá trị tích cực của cả nước trong phát triển kinh tế để phù hợp với điều kiện cụ thể của Bình Phước. Vai trò lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh trong phát triển nền KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa được thể hiện xuyên suốt qua các kỳ đại hội của Đảng bộ tỉnh từ năm 1997 đến nay, với việc đề ra phương hướng, định hướng, mục tiêu và các giải pháp phát triển nền KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa trong từng giai đoạn phát triển của tỉnh và cho từng địa phương trong tỉnh. Tuy nhiên, thời gian qua cũng không tránh được những khuyết điểm, yếu kém. Đó là công tác quản lý và phân phối trong DN nhà nước chưa giải quyết tốt, gây khó khăn cho sự phát triển và làm thất thoát tài sản nhà nước, nhất là khi cổ phần hóa; DN thuộc các thành phần kinh tế khác còn bị phân biệt đối xử; việc xử lý các vấn đề liên quan đến đất đai còn nhiều vướng mắc. Bên cạnh đó, thị trường tài chính, bất động sản, khoa học và công nghệ phát triển chậm, quản lý nhà nước đối với các loại thị trường còn nhiều bất cập; vẫn còn tồn tại cơ chế xin - cho; cơ chế vận hành của bộ máy chính quyền các cấp có nơi còn nhiều bất cập, hiệu quả, hiệu lực quản lý chưa đáp ứng kịp với quá trình đổi mới, dẫn tới hệ lụy tham nhũng, lãng phí, quan liêu vẫn tồn tại.

Hiện nay, nền kinh tế của các địa phương trong tỉnh đã và đang vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước và sự tham gia của các tổ chức xã hội. Vì vậy, thị trường đóng vai trò quyết định trong việc xác định giá cả hàng hóa, dịch vụ; tạo động lực huy động, phân bổ hiệu quả các nguồn lực; điều tiết sản xuất và lưu thông, điều tiết hoạt động của DN, thanh lọc những DN yếu kém. Đảng bộ các cấp lãnh đạo chính quyền quản lý nền kinh tế bằng luật pháp, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, xây dựng và hoàn thiện cơ chế ưu đãi, khuyến khích đầu tư... Gắn kết kinh tế với xã hội, thống nhất chính sách kinh tế với chính sách xã hội, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội ngay trong từng bước, từng chính sách và trong suốt quá trình phát triển. Mỗi chính sách kinh tế đều hướng tới mục tiêu xã hội, mỗi chính sách xã hội đều nhằm tạo ra động lực cho phát triển kinh tế. Qua đó để huy động, sử dụng có hiệu quả và tận dụng triệt để các nguồn nguyên liệu, những thế mạnh của tỉnh nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, đưa nền kinh tế của tỉnh phát triển nhanh, bền vững cả kinh tế, xã hội và môi trường; phát huy cao nhất nội lực, đồng thời thu hút, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực bên ngoài, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Chủ động, tích cực, nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế, khuyến khích người dân làm giàu hợp pháp đi đôi với thực hiện xóa đói, giảm nghèo bền vững, chăm sóc người có công, những hoàn cảnh khó khăn, không để mở rộng khoảng cách giàu - nghèo giữa các tầng lớp, đối tượng xã hội.

Tạo điều kiện cho DN mở rộng phát triển thị trường 

Những năm qua, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh và các cấp, ngành, đảng bộ và chính quyền các cấp tuy đã phát huy, nâng cao năng lực quản lý nhưng trong công tác tổ chức thực hiện các quy định về ưu tiên, thu hút đầu tư DN, khu kinh tế, khu công nghiệp còn chậm, nhất là trong việc giải quyết các vấn đề xã hội bức xúc, công tác tham gia hoạch định chính sách thực hiện và giám sát của các cơ quan dân cử, MTTQ, các đoàn thể, tổ chức xã hội nghề nghiệp còn chưa đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ đổi mới. Công tác hỗ trợ quảng bá, giới thiệu sản phẩm, bán hàng, xúc tiến và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm đặc sản của tỉnh, ưu tiên hỗ trợ hộ sản xuất, cơ sở, hợp tác xã, DN sản xuất các sản phẩm đạt chứng nhận OCOP, sản phẩm chủ lực của tỉnh chưa đạt kỳ vọng của Tỉnh ủy và các tầng lớp nhân dân. Chủ trương phát triển sản phẩm đặc sản ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị, những sản phẩm có chất lượng tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao để trở thành sản phẩm chủ lực của tỉnh, trên cơ sở khai thác lợi thế so sánh về điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng, nguồn giống, nguồn lực có sẵn về tài nguyên, nguyên liệu, mang tính độc đáo riêng biệt; sản phẩm có khả năng thành hàng hóa, có tiềm năng phát triển sản xuất, mở rộng thị trường, đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng trong và ngoài nước vẫn chưa đạt nhiều kỳ vọng…

Để tạo điều kiện cho DN mở rộng phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm giai đoạn KTTT thời kỳ đổi mới trong thời gian tới, yêu cầu đảng bộ các cấp cần tập trung lãnh đạo thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:

Khẩn trương triển khai chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, sản phẩm nông - lâm sản phù hợp với lợi thế của từng địa phương, nhu cầu thị trường và thích ứng với biến đổi khí hậu; phát triển các nhóm cây trồng chủ lực ưu tiên. Phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị. Tập trung phát triển mạnh các sản phẩm nông - lâm nghiệp hàng hóa chủ lực của tỉnh. Rà soát quy hoạch vùng trồng nguyên liệu dựa trên điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng phù hợp với đặc tính tự nhiên của cây đặc sản.

Hướng dẫn, hỗ trợ các DN xây dựng, quản lý, duy trì và phát triển nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận cho các sản phẩm đặc sản của tỉnh. Hỗ trợ xây dựng thương hiệu, đăng ký nhãn hiệu, áp dụng các quy chuẩn địa phương để nâng cao giá trị gia tăng cho các sản phẩm đặc sản; tạo nên một thương hiệu có tính tập thể, tính hệ thống, nổi bật. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ tất cả các khâu sản xuất, bảo quản, vận chuyển, tiêu thụ… gắn với sản xuất theo chuỗi giá trị nhằm bảo vệ sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng, nâng cao giá trị sản phẩm, hàng hóa, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường nội địa và xuất khẩu…

Chính quyền các cấp tạo mọi điều kiện tốt nhất cho các cơ sở sản xuất xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật để phổ biến công nghệ mới, sản xuất sản phẩm mới, xử lý môi trường; ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất, chế biến các sản phẩm đặc sản của tỉnh nhằm nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm. Phối hợp tổ chức các khóa tập huấn nâng cao nhận thức của DN về vai trò của thiết kế trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN; kết nối DN; tư vấn, hỗ trợ DN nâng cao năng lực thiết kế, phát triển sản phẩm, xây dựng thương hiệu, ứng dụng máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học - kỹ thuật để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thiết kế bao bì, nhãn hiệu sản phẩm.

Vận động các DN xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm và tham gia hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển các hình thức hợp tác, liên kết sản xuất tiêu thụ nông - lâm sản theo chuỗi giá trị, kết nối với hệ thống tiêu thụ toàn cầu. Đồng thời xây dựng các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ nông - lâm sản cho nông dân giúp tăng năng suất, chất lượng cây trồng, vật nuôi, tăng giá trị sản phẩm và từng bước nâng cao thu nhập cho nông dân. Tập trung triển khai các chương trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ các hộ sản xuất, cơ sở, hợp tác xã, DN sản xuất trên địa bàn của tỉnh, nhất là các chương trình liên kết, hỗ trợ kết nối cung - cầu tiêu thụ sản phẩm nông - lâm sản giữa các tỉnh, thành phố trong cả nước để đẩy mạnh quảng bá thương hiệu, xúc tiến tiêu thụ các sản phẩm đặc sản của địa phương.