Khoa học - Công nghệ 14:32, 19/08/2020 GMT+7

Những năm gần đây, môi trường đầu tư của Việt Nam ngày càng được cải thiện kết hợp với sự sẵn có nhân công giá rẻ, rất nhiều nhà đầu tư sản xuất công nghiệp từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Đài Loan đã tìm đến nước ta. Vì vậy, lượng thiết bị bức xạ trong công nghiệp sản xuất ngày càng gia tăng với số lượng lớn. Với đóng góp đáng kể cho công cuộc phát triển bền vững, năng lượng hạt nhân được coi là động lực thúc đẩy sự phát triển khoa học và công nghệ. Tại Bình Phước đã có 8 công ty sử dụng nguồn phóng xạ kín trong công nghiệp chế biến.

ÐẨY MẠNH ỨNG DỤNG THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN KINH TẾ

Công ty TNHH HCM VINA là doanh nghiệp Hàn Quốc có trụ sở hoạt động tại Khu công nghiệp Becamex - Bình Phước thuộc xã Minh Thành, huyện Chơn Thành, chuyên sản xuất và gia công các sản phẩm từ sợi các-bon, tấm sợi các-bon và sợi thủy tinh quy mô 2.000 tấn/năm. Tổng giám đốc công ty Lee Sung Won cho biết, sau thời gian đầu tư kinh doanh và phát triển hạ tầng tại Chơn Thành, ông nhận thấy Bình Phước có tiềm năng phát triển kinh tế hạ tầng, phát triển ngành công nghiệp. Bởi Bình Phước chỉ cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 100km nên việc vận chuyển, đi lại cũng thuận lợi. Ngoài chính sách ưu đãi đầu tư, doanh nghiệp hoạt động tại Bình Phước còn nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình từ các cơ quan quản lý nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ đo độ an toàn hạt nhân tại Công ty TNHH HCM VINA, xã Minh Thành, huyện Chơn Thành

Vì hoạt động trên dây chuyền hiện đại, tiếp thu và ứng dụng thiết bị công nghệ tiên tiến trên thế giới, công ty đã ứng dụng lĩnh vực năng lượng nguyên tử vào phục vụ sản xuất. Đó là sử dụng 2 nguồn phóng xạ kín Kr-85 do Cộng hòa Liên bang Đức sản xuất để đo độ dày tấm sợi thủy tinh các-bon đã qua tráng phủ. Các nguồn phóng xạ này được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ vào ngày 14-8-2019 và có thời hạn trong vòng 3 năm. Nguồn phóng xạ này được đặt trong 1 thiết bị QCS có hộp thép chứa nguồn phóng xạ đóng vai trò là bộ phát tia, 1 hộp thép chứa đầu thu làm nhiệm vụ thu các tín hiệu từ đầu phát và các hệ thống điện tử điều khiển, hiển thị. Các tia bức xạ beta sẽ phát ra từ đầu phát, đi vào tấm sợi thủy tinh. Lượng tia bức xạ đến đầu thu mang thông tin về độ dày của tấm sợi thủy tinh, các-bon đã qua tráng phủ, giúp người vận hành nhận biết được các lỗi nhỏ của tấm sợi thủy tinh. Trong thời gian các thiết bị QCS hoạt động, không được ai tiếp xúc khu vực gần nguồn phóng xạ. Tất cả công nhân vận hành chỉ được tiếp xúc tại một đầu của hệ thiết bị QCS, tại vị trí này có khoảng cách hộp chứa nguồn Kr-85 khoảng 1,5m. Khi không có tín hiệu tấm sợi thủy tinh đi qua, hệ QCS sẽ tự động thu vào góc trong của khung và nguồn sẽ được đóng lại. Lúc này, nhân viên có thể vào khung để xử lý sự cố.

Nhận thức được tầm quan trọng trong công tác đảm bảo an toàn bức xạ và hạt nhân nên Công ty TNHH HCM VINA đã bố trí khu vực làm việc riêng, kho chứa nguồn riêng được bảo vệ nhiều lớp. Nguồn phóng xạ trước khi đưa ra hiện trường đã được thực hiện theo đúng quy trình vận hành, có ghi sổ nhật ký sử dụng, kiểm kê nguồn, trang bị bảo hộ lao động, liều kế cá nhân cho nhân viên bức xạ cũng như vật tư, thiết bị cần thiết phục vụ ứng phó sự cố. Tại khu vực có nguồn phóng xạ hạt nhân, công ty dán nội quy an toàn bức xạ, quy trình vận hành thiết bị chiếu xạ, kẻ vạch cảnh báo và gắn biển cảnh báo nguy hiểm để người lao động hạn chế qua lại khu vực này.

ÐẢM BẢO NGUỒN AN TOÀN PHÓNG XẠ

Công ty cổ phần giấy Minh Hưng, trụ sở tại Khu công nghiệp Minh Hưng III, xã Minh Hưng, huyện Chơn Thành có 100% vốn của Đài Loan, thành lập và hoạt động từ năm 2015. Trung bình mỗi năm công ty sản xuất 39.000 tấn giấy cuộn từ giấy tái chế, chủ yếu xuất nội địa, đảm bảo việc làm cho 130 lao động địa phương.

Công ty cổ phần giấy Minh Hưng (Chơn Thành) ứng dụng hạt nhân trong công nghiệp tạo ra các cuộn giấy đạt chất lượng 

Công ty cũng là một trong 8 doanh nghiệp của Bình Phước được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân cho phép sử dụng một nguồn phóng Kr-85 có đặc trưng dạng nguồn kín, nhập khẩu từ Đức vào ngày 12-6-2017 để đo độ dày của giấy tại công ty. Trong quá trình tiến hành công việc bức xạ, công ty đã nghiêm chỉnh thực hiện các quy định pháp luật về bảo đảm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ và các điều kiện của giấy phép. Công ty đã cử công nhân đi đào tạo các khóa huấn luyện cơ bản về an toàn bức xạ, sử dụng thiết bị điều khiển hạt nhân trong công nghiệp, thiết bị soi chiếu và thiết bị phân tích nguồn bức xạ. Nhờ làm tốt công việc này nên việc bảo quản cũng như sử dụng nguồn bức xạ, hạt nhân của công ty luôn đảm bảo.

KIỂM SOÁT BỨC XẠ, HẠT NHÂN

Bức xạ, hạt nhân có nhiều ứng dụng trong khoa học và đời sống nhưng đồng thời cũng có những tác hại đối với những người tiếp xúc gần với tia phóng xạ. Do vậy, với mục tiêu bảo vệ người lao động khỏi các nguy cơ bức xạ, bảo vệ công chúng và môi trường, phát hiện và ngăn chặn kịp thời các nguy cơ bức xạ tiềm ẩn, công tác đảm bảo an toàn bức xạ tại các công ty có sử dụng nguồn phóng xạ kín phải được thực hiện một cách nghiêm túc trên nhiều khía cạnh.

Phó chánh Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ Đào Đức Thanh cho biết: Trong đợt thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật về an toàn bức xạ, hạt nhân đối với các đơn vị sử dụng nguồn phóng xạ kín của Sở Khoa học và Công nghệ, đoàn công tác nhận thấy hầu hết các doanh nghiệp đã chấp hành nghiêm quy định pháp luật về an toàn bức xạ, hạt nhân, chưa có dấu hiệu, nguy cơ mất an toàn, an ninh nguồn phóng xạ. Hoạt động thanh tra đã giúp các cơ quan quản lý nhà nước về an toàn bức xạ, hạt nhân tại địa phương nắm bắt được thực trạng hoạt động, tình hình thực hiện các quy định bảo đảm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ của các cơ sở quản lý, sử dụng nguồn phóng xạ, kịp thời chấn chỉnh và nâng cao ý thức chấp hành quy định pháp luật của các tổ chức, cá nhân quản lý nguồn phóng xạ. Đoàn thanh tra của sở đã nhắc nhở các đơn vị bảo quản nguồn phóng xạ thật tốt, đồng thời tổ chức triển khai diễn tập kế hoạch ứng phó sự cố 1 năm 1 lần theo các tình huống giả định để sẵn sàng ứng phó kịp thời khi có sự cố xảy ra.