2017 GMT+7

Lực cản ở 12 xã về đích nông thôn mới năm 2017

Thứ 2, 24/07/2017 | 15:24:00

BPO - Mục tiêu về xây dựng nông thôn mới của tỉnh là trong năm 2017, phấn đấu đạt chỉ tiêu bình quân khoảng 13,3 tiêu chí/xã NTM. Đặc biệt, phấn đấu đưa thị xã Bình Long là đơn vị cấp huyện, thị xã đầu tiên của tỉnh hoàn thành mục tiêu đạt chuẩn về NTM. Đồng thời, đến hết năm 2017, toàn tỉnh có thêm 12 xã điểm đạt chuẩn NTM. Thuận lợi lớn nhất trong xây dựng NTM ở tỉnh hiện nay là được các cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị đã tích cực, chủ động, sáng tạo trong triển khai thực hiện. Đồng thời, các huyện, thị xã chú trọng ưu tiên nguồn lực để phấn đấu hoàn thành kế hoạch xây dựng NTM trên địa bàn.

Những vướng mắc cần được tháo gỡ từ phía tỉnh:

Khó khăn lớn nhất đối với các xã về đích năm 2017 là cần nhiều nguồn lực đầu tư, nhất là đầu tư hạ tầng cho trường học, giao thông, cơ sở văn hóa… Trong khi đó, nguồn vốn ngân sách đầu tư cho chương trình còn thấp, khả năng đóng góp của nhân dân hạn chế (việc huy động trong dân còn hạn chế do giá mủ cao su giảm). Việc huy động nguồn lực của doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp nông thôn hầu như chưa được thực hiện.

Vướng mắc thứ hai là thời gian gần đây, giá vật liêu xây dựng tăng đột biến, đặc biệt là giá cát làm ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện xây dựng đường bê tông xi măng. Bên cạnh đó, do kinh tế gặp khó khăn, nên nguồn vốn để các cơ sở sản xuất kinh doanh đầu tư xây dựng hệ thống xử lý chất thải và nước thải gặp khó khăn… Trong khi đó, tình hình sản xuất có chuyển biến nhưng vẫn còn nhỏ lẻ, chưa bền vững, chưa đồng đều. Vì vậy, thu nhập và đời sống của người dân chưa được cải thiện đáng kể. Năm 2017, sản lượng, giá cả đầu ra các mặt hàng nông sản diễn biến không thuận lợi ảnh hưởng rất lớn đến huy động nguồn lực xã hội trong xây dựng nông thôn mới.

Thứ ba là việc kêu gọi, huy động thu hút nguồn vốn đầu tư của các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức và nhân dân cùng tham gia bỏ vốn đầu tư thực hiện các dự án còn hạn chế. Một số cơ chế, chính sách và văn bản hướng dẫn thực hiện còn chậm được ban hành, sửa đổi bổ sung cho phù hợp, nhất là cơ chế, chính sách huy động sự tham gia của doanh nghiệp, chính sách tín dụng.

Những khó khăn ở từng xã

Xã Tiến Thành (Đồng Xoài): Khu tái định cư ấp 1 (do Sở Xây dựng là chủ đầu tư) hiện chưa được đầu tư đồng bộ (đường nhựa, đường điện, cấp thoát nước…) ảnh hưởng đến thẩm định các tiêu chí nông thôn mới vào cuối năm. Trong khi đó, vốn ngân sách bố trí chưa đủ, 5 tuyến đường nhựa liên xã do tỷ lệ dân cư trên các tuyến này thưa thớt, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn nên khó huy động đóng góp vốn đối ứng. Đồng thời, chưa có kinh phí đào mới 1,5km, nạo vét 500m mương thoát nước Bàu Tà Băng - ấp 1B (1,5 tỷ đồng). Việc đấu nối cống thoát nước đường Phạm Ngọc Thạch và đường Hải Thượng Lãn Ông ra QL 14 và nâng cấp cống thoát nước số 2 - QL 14 (hiện gây ngập lụt cục bộ tại xóm 4, ấp 2 giáp bệnh viện đa khoa tỉnh), vẫn chưa có nguồn vốn.

Xã Phú Riềng (Phú Riềng): Quỹ đất quy hoạch cho nghĩa trang, cho điểm thu gom rác thải còn khó khăn vì không còn quỹ đất. Do tình hình đặc thù nên tiêu chí 17, 19 của xã tiềm ẩn nhiều yếu tố không bền vững. Công tác đấu giá quỹ đất tạo nguồn lực xây dựng nông thôn mới chậm…

Xã Tân Lợi (Đồng Phú): Nguồn vốn ngân sách bố trí chưa đủ nhưng lại là xã được bố trí ít vốn nhất, dẫn đến chất các tiêu chí cuối năm không thực sự nổi trội, đột phá. Xã có cụm 3 trường học (mầm non, tiểu học, THCS nằm liền kề), hiện chỉ có trường THCS đang được bố trí vốn. Do vậy, để có đủ cơ sở đánh giá xã đạt tiêu chí trường học thì phải bố trí để xây dựng đạt chuẩn cho 1 trường của xã Tân Lợi. Vì Tân Lợi là xã KV III nên phải có 2/3 trường đạt chuẩn thì mới đạt tiêu chí trường học). Hiện tiêu chí giao thông của xã ở mức thấp, để có cơ sở đánh giá đạt tiêu chí này thì xã phải thực hiện xây dựng nhiều tuyến đường bê tông xi măng hoặc nhựa và phải sửa chữa các tuyến đường sản xuất. Hiện xã có 16 hộ nằm trong diện tích quy hoạch có nhà ở chưa đạt chuẩn, dân cư không tập trung do vậy việc huy động nhân dân đóng góp rất khó khăn, khối lượng công việc thực hiện lớn…

Xã Tân Phước (Đồng Phú): Trường Mẫu giáo Tân Phước (xây dựng mới đạt chuẩn quốc gia) đã được ghi kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020 tại Nghị quyết 13/2016/NQ-HĐND tỉnh ngày 6-12-2016 của Hội đồng nhân dân tỉnh và cần được triển khai xây dựng ngay để đảm bảo cơ sở đánh giá Tân Phước đạt tiêu chí trường học. Nguồn vốn ngân sách bố trí chưa đủ, xã có 1 ấp chưa có điện lưới quốc gia, chưa có hợp tác xã nhưng người dân trên địa bàn xã là thành viên của hợp tác xã đóng trên địa bàn khác. Ấp Sắc Xi và đội 3 ấp Cây Điệp hiện chưa có điện lưới quốc gia, việc kéo điện chậm sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân và việc củng cố hồ sơ đạt chuẩn vào cuối năm…

Xã Đức Liễu (Bù Đăng): Trường Mẫu giáo Tuổi Thơ xã Đức Liễu (xây dựng mới đạt chuẩn quốc gia) đã được ghi kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020 tại Nghị quyết 13/2016/NQ-HĐND tỉnh ngày 6-12-2016 của Hội đồng nhân dân tỉnh, nhưng chưa được triển khai trong đầu năm 2017 nên chưa có cơ sở đánh giá Đức Liễu đạt tiêu chí trường học. Vốn đầu tư tuyến đường 34 đi thôn 6 khoảng 7 tỷ đồng, nhưng hiện chưa có nguồn, chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư. Trong khi đó, đường thôn 3 phát sinh xây bờ kè, đường thôn 1 đi thôn 10 triển khai theo cơ chế đặc thù, nhưng việc hỗ trợ vật tư chậm. Tiêu chí an ninh quốc phòng của xã khó bền vững, do xã nằm ở trung tâm cụm xã dễ phát sinh các loại tội phạm…

Xã Phước Tín (Phước Long): Trường Mẫu giáo Phước Tín (xây dựng mới đạt chuẩn quốc gia) đã được ghi kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020 tại Nghị quyết 13/2016/NQ-HĐND tỉnh ngày 6-12-2016 của Hội đồng nhân dân tỉnh. Tuy nhiên, chưa được triển khai trong đầu năm 2017, nên chưa có cơ sở đánh giá Phước Tín đạt tiêu chí trường học. Việc nâng cấp láng nhựa đường từ ngã 3 Phước Lộc đi bến đò xã Phước Tín đã được ghi kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020 tại Nghị quyết 13/2016/NQ-HĐND tỉnh ngày 6-12-2016 của Hội đồng nhân dân tỉnh, nhưng chưa được triển khai nên tiêu chí giao thông chưa vững.

Xã Đức Hạnh (Bù Gia Mập): Trường Mầm non Đức Hạnh phát sinh cần kinh phí xây dựng mái che, vì trường bị nắng nóng chiếu trực tiếp vào lớp học, ảnh hưởng đến dạy và học của trường. Nguồn vốn ngân sách bố trí chưa đủ, xã chưa có hợp tác xã (khó khăn trong việc hoàn thành tiêu chí số 13 theo bộ tiêu chí mới. Xã có 2 thôn với nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo cao kéo theo tiêu chí thu nhập và hộ nghèo khó đạt, huy động sức dân khó.

Xã Thiện Hưng (Bù Đốp): Xã còn gặp khó khăn trong việc hoàn tất các thủ tục liên quan tới việc bán đấu giá quyền sử dụng đất. Hiện nợ đọng XDCB của xã phát sinh từ năm 2015 trở về trước vẫn còn (ngân sách và đối ứng nhân dân), đề nghị hỗ trợ thanh toán nợ là 5 tỷ đồng.

Xã Lộc Hiệp (Lộc Ninh): Xã có 2 nhà văn hóa thôn (Hiệp Tâm, Hiệp Tâm A) quá xuống cấp, không thể nâng cấp cải tạo, buộc phải xây dựng mới nhưng xã chưa được bố trí kinh phí (khoảng 1,5 tỷ đồng/2NVH). Tuyến đường liên ấp Hiệp Hoàn - Hiệp Hoàn A (có vai trò như đường trục xã), nhưng hiện chưa được cân đối vốn và cần khoảng 7 tỷ đồng đầu tư để đảm bảo chất tiêu chí giao thông bền vững. Các tuyến đường liên xã (Lộc Hiệp - Lộc An, Lộc Hiệp - Lộc Thuận) hiện đã được bố trí nhưng chưa đủ vốn.

Xã Lộc Thái (Lộc Ninh): Trường Tiểu học Lộc Thái B hiện chưa được bố trí đủ vốn. Trong khi đó, xã còn cần xây dựng mới NVH các ấp 2, 3, 4 và sửa chữa nâng cấp NVH ấp 1, 5, 6, 7 mới đạt tiêu chí số 6 về cơ sở văn hóa. Xã có diện tích tự nhiên nhỏ, quỹ đất công rất ít, không có đất để mở rộng các thiết chế văn hóa, công trình công cộng.

Xã Thành Tâm (Chơn Thành): Tiêu chí chợ ở xã hiện đang rất bức xúc về chợ được xây dựng bằng nguồn xã hội hóa rất khang trang, hiện đại nhưng lại không có người mua - người bán do giải phân cách phía trước chợ không thuận lợi với người dân), nên người dân lại buôn bán tại một vị trí tự phát khác. Xã khó đạt tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế, do một số đại lý bán bảo hiểm y tế thực hiện không đúng quy định hiện hành (bán bảo hiểm phải bán cho cả hộ) gây khó cho công tác quản lý. Là xã có nhiều khu công nghiệp nên công tác thực hiện tiêu chí 17 (Môi trường & VSATTP) và tiêu chí 19 (An ninh - Quốc phòng) gặp nhiều yếu tố tiềm ẩn chưa thực sự bền vững.

Xã Tân Lợi (Hớn Quản): Nguồn vốn ngân sách bố trí chưa đủ dẫn đến chất lượng các tiêu chí cuối năm không thực sự nổi trội, đột phá. Một số địa bàn là đồng bào dân tộc S’Tiêng, đời sống còn nhiều khó khăn, dân cư thưa thớt nên rất khó trong việc huy động đóng góp vốn đối ứng. Do địa hình xã không bằng phẳng nên cần xây kè, mương, cống thoát nước trên các tuyến đường (nếu không xây kè, mương, cống sẽ ảnh hưởng đến chất của các tuyến đường đặc thù).

Từ những khó khăn vướng mắc nêu trên, để về đích NTM vào cuối năm 2017, rất cần sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến các huyện, thị xã và các xã, cũng sự lỗ lực của người dân.