Phòng chống tham nhũng, lãng phí 08:57, 05/04/2023 GMT+7

*NGUYỄN HỒNG TRÀ
Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy

BPO - Tham nhũng, lãng phí ngày nay được coi là một căn bệnh, hiện tượng của xã hội vì tham nhũng luôn gắn với quyền lực nhà nước. Tham nhũng không chỉ gây thiệt hại đến nền kinh tế của địa phương, xã hội mà còn là nguyên nhân chính làm suy thoái đạo đức, lối sống của không ít cán bộ, công chức trong bộ máy công quyền. Vì vậy, phòng, chống tham nhũng (PCTN) là thực sự cấp thiết, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị phải quyết liệt để phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý những hành vi tham nhũng, góp phần quan trọng giữ vững an ninh chính trị - xã hội, bảo vệ chế độ và bảo đảm kinh tế - xã hội địa phương phát triển bền vững.

Đảng bộ cấp xã, phường, thị trấn (đảng bộ cấp xã) là nơi trực tiếp gắn bó với nhân dân, vì vậy chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến được với nhân dân như thế nào phụ thuộc trực tiếp và quyết định bởi năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của đảng bộ cấp xã.

Yêu cầu tất yếu từ thực tiễn

Những năm qua, tiềm năng, thế mạnh của tỉnh được khai thác và phát huy có hiệu quả, nhiều mô hình kinh tế năng động, sáng tạo ra đời. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân từng bước được cải thiện. Thu nhập đầu người của người dân tỉnh Bình Phước gần bằng bình quân thu nhập đầu người của cả nước. Quốc phòng, an ninh được giữ vững, an ninh biên giới được bảo đảm, mối quan hệ hợp tác, hữu nghị giữa tỉnh Bình Phước với các tỉnh biên giới của nước láng giềng Campuchia phát triển tốt đẹp. Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân ngày càng được củng cố…

Tuy nhiên, đến nay Bình Phước vẫn còn nhiều khó khăn, công nghiệp, dịch vụ phát triển chưa tương xứng, nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội tuy đã được quan tâm đầu tư nhưng chưa đáp ứng yêu cầu của sự phát triển. Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị có cố gắng, nhưng chuyển biến chậm, còn một số mặt hạn chế. An ninh trật tự trên địa bàn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Đặc biệt, thời gian qua, không ít cán bộ, đảng viên, nhất là những người có chức, có quyền làm việc ở những ngành, lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước bị xử lý kỷ luật.

Những kết quả đạt được trong PCTN, tiêu cực trên địa bàn tỉnh thời gian qua là rất đáng ghi nhận, bước đầu khẳng định tham nhũng được kiềm chế, góp phần giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của đảng bộ các cấp từ tỉnh đến cơ sở. Tuy nhiên, với những diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường của thế giới, trong nước và khu vực, thời gian tới, Bình Phước phải đối mặt với rất nhiều thách thức trong PCTN, tiêu cực, đòi hỏi những giải pháp căn cơ, đột phá. Vì hiện nay, dưới tác động của nền kinh tế thị trường, một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa thực sự là tấm gương tiên phong, gương mẫu; tình trạng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ còn diễn biến phức tạp.

Chưa phát huy hết vai trò của toàn xã hội trong PCTN

Hiện nay, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, toàn diện của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, công tác PCTN, tiêu cực trên địa bàn tỉnh đã được đẩy mạnh, có nhiều điểm đột phá. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị đạt nhiều kết quả tích cực, có sự thay đổi rõ rệt. Công tác đấu tranh PCTN được lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện quyết liệt, toàn diện, đi vào chiều sâu, với quyết tâm chính trị rất cao, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân về công tác PCTN, lãng phí được chú trọng đẩy mạnh. Cấp ủy các cấp, đặc biệt là ở cấp xã thường xuyên quan tâm chỉ đạo chính quyền, đoàn thể, các tổ chức xã hội tăng cường tuyên truyền, phổ biến những nội dung cơ bản các nghị quyết của Trung ương, của tỉnh và các quy định của Chính phủ về PCTN, lãng phí; thực hiện tốt quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp; định kỳ chuyển đổi vị trí công tác của công chức, viên chức; minh bạch tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức có chức danh; xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý, phụ trách.

Hiện nay, tình hình tham nhũng vẫn diễn ra phức tạp với biểu hiện ngày càng tinh vi, xảy ra ở nhiều ngành, nhiều địa phương, nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn. Đáng quan tâm là tham nhũng xảy ra ngay trong các cơ quan nắm quyền lực, tiềm ẩn nguy cơ “lợi ích nhóm”, “sân sau”, có sự móc nối, liên kết tinh vi giữa một số tổ chức, cá nhân với người có chức vụ, quyền hạn trong bộ máy nhà nước ngay từ cấp cơ sở để trục lợi, tham nhũng. Mặc dù cấp ủy đã tăng cường giám sát công tác PCTN và hoạt động của các cơ quan trên tất cả phương diện nhưng hiệu lực, hiệu quả giám sát công tác PCTN chưa cao, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân đặt ra đối với công tác PCTN hiện nay.

 Mặc dù PCTN là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, phát huy sức mạnh tổng hợp của các ngành, các cấp và nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu nhưng đối với cấp xã, phường, thị trấn, việc phát huy vai trò của quần chúng nhân dân và các tổ chức xã hội trong công tác PCTN thông qua các phương tiện truyền thông còn gặp nhiều khó khăn, hiệu quả chưa cao. Mặc dù công dân đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc chiến chống tham nhũng nhưng thực tế việc thực hiện chức năng giám sát, phản biện đối với hoạt động của bộ máy nhà nước nói chung và trong công tác PCTN nói riêng mới chỉ dừng ở mức độ thông qua vai trò và trách nhiệm của MTTQVN và các tổ chức thành viên, ban thanh tra nhân dân, do đó còn rất nhiều hạn chế chưa phát huy hết khả năng và vai trò của toàn xã hội trong công tác PCTN.

Đồng bộ các giải pháp

Để nâng cao vai trò của toàn dân trong PCTN, đảng bộ cấp xã cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:

Tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của đảng bộ, các tổ chức cơ sở đảng nhằm phát huy vai trò của toàn xã hội trong PCTN. Khuyến khích vai trò của nhân dân trong việc giám sát, kiểm tra các hoạt động của cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp, tham gia xây dựng Đảng và các đoàn thể; nâng cao ý thức chính trị của nhân dân, khơi dậy tiềm năng, trí tuệ của nhân dân trong PCTN. Xây dựng, hoàn thiện cơ chế tiếp nhận, xử lý tố cáo về tham nhũng, tránh bỏ lọt thông tin. Đồng thời có biện pháp, chế tài xử lý nghiêm minh các hành vi lợi dụng quyền tố cáo để gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân ngay từ cơ sở để bảo đảm quyền được thông tin của người dân trong PCTN.

Phát huy vai trò, trách nhiệm của MTTQVN và các tổ chức thành viên tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện pháp luật về PCTN; phản biện xã hội, động viên nhân dân tham gia tích cực vào việc phát hiện, phản ánh, tố cáo, cung cấp thông tin về các hành vi tham nhũng cho cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền trong việc phát hiện, xử lý hành vi tham nhũng. Yêu cầu cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền áp dụng các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, xác minh vụ việc tham nhũng, xử lý người có hành vi tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng, kiến nghị việc bảo vệ, khen thưởng người có công phát hiện, tố cáo hành vi tham nhũng trả lời cho nhân dân theo quy định của pháp luật.

Phát huy trách nhiệm của công dân, Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng ở xã, phường, thị trấn khi phát hiện có dấu hiệu của hành vi tham nhũng thì thông báo ngay đến các cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền xử lý. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo; quan tâm đúng mức đến công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về PCTN, lãng phí cho mọi cán bộ, đảng viên thuộc quyền quản lý, giúp mỗi người nhận thức rõ tác hại của tham nhũng, lãng phí là “căn bệnh” nguy hiểm, là “kẻ thù” trực tiếp đe dọa đến sự sống còn của Đảng, sự tồn vong của cơ quan, đơn vị, địa phương. Tập trung gắn chặt giữa công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về PCTN, lãng phí với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; biểu dương, nhân rộng những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, dũng cảm trong đấu tranh, PCTN, lãng phí; có những định hướng dư luận tích cực để tạo sự đồng thuận trong nhận thức của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân.

Tiếp tục thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong xây dựng chủ trương, đường lối, chính sách, thể chế, luật pháp và giám sát cán bộ, công chức, các cơ quan, tổ chức, đơn vị để phát hiện, đấu tranh với các hiện tượng tham nhũng, lãng phí; khuyến khích cơ chế bảo vệ, khen thưởng, tôn vinh những người tố cáo, phát hiện hành vi tham nhũng, lãng phí; phối hợp các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ngăn chặn và phát hiện kịp thời hành vi nhũng nhiễu, nhận hối lộ của cán bộ, công chức; kiên quyết xử lý kỷ luật những tổ chức, cá nhân cố tình bao che, tiếp tay, dung túng, ngăn cản việc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí ngay từ cơ sở, xã, phường, thị trấn và cộng đồng dân cư.

(còn nữa)