Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam 06:56, 12/05/2025 GMT+7

Cụ thể, ở vế thứ hai của khoản 1, Điều 9 trong dự thảo Hiến pháp sửa đổi đã bổ sung nội dung: “là bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo” vào trước cụm từ “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”. Trước hết, tôi hoàn toàn đồng ý với nội dung mới bổ sung này. Vì với quy định này, lần đầu tiên Hiến pháp khẳng định rõ vị trí của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị và do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Tuy nhiên, ở nội dung này tôi đề nghị thay từ “của” ở cụm từ “của hệ thống chính trị” bằng từ “trong”.

Lý do vì ngay sau cụm từ “của hệ thống chính trị” đã có từ “của” trong cụm từ “của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Và nếu không thay thì giữa hai từ “của” cách nhau chỉ có 4 từ, nên câu viết có phần lủng củng, không rõ nghĩa. Hơn nữa, xét về góc độ ngữ pháp và cú pháp trong trường hợp cụ thể này thì từ “trong” hay từ “thuộc” đều có thể thay thế từ “của”, mà không làm ảnh hưởng đến ngữ nghĩa cũng như nội hàm của câu. Vì vậy, câu trên sẽ được viết lại là: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận trong hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo”.

Cũng trong vế thứ hai của khoản 1, Điều 9, dự thảo Hiến pháp sửa đổi còn bổ sung nội dung thứ hai về vị trí, vai trò và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là: “tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; thể hiện ý chí, nguyện vọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân”. Đồng thời, dự thảo Hiến pháp sửa đổi cũng đã bổ sung nội dung thứ ba là: “phản ánh ý kiến, kiến nghị của Nhân dân đến các cơ quan nhà nước”. Với việc bổ sung các nội dung nêu trên, dự thảo Hiến pháp sửa đổi đã làm rõ hơn vai trò cốt lõi của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và nhấn mạnh vị trí của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức trung tâm của khối đại đoàn kết toàn dân. Những nội dung nêu trên cũng đã được đề cập đến trong Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên nội dung nêu trên được quy định cụ thể trong Hiến pháp - văn bản pháp luật có hiệu lực pháp lý cao nhất.

Như vậy, vế thứ hai trong khoản 1 của Điều 9 sau khi được chỉnh sửa, bổ sung sẽ được viết lại là: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận trong hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo; là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; thể hiện ý chí, nguyện vọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; phản ánh ý kiến, kiến nghị của Nhân dân đến các cơ quan nhà nước; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Tiếp đến tại khoản 3, Điều 9 trong Hiến pháp hiện hành có quy định: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của mặt trận và các tổ chức xã hội khác hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật”. Và đoạn này vẫn được dự thảo Hiến pháp sửa đổi giữ nguyên, nhưng ngay sau đó đã thay dấu chấm (.) bằng dấu phẩy (,) và bổ sung nội dung: “điều lệ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, điều lệ của mỗi tổ chức”. Như vậy, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của mặt trận và các tổ chức xã hội khác không chỉ hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật mà còn phải tuân thủ điều lệ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và điều lệ của tổ chức mình.

Hiến pháp là nền tảng cho hệ thống các văn bản pháp luật để tạo lập một thể chế chính trị dân chủ và một Nhà nước minh bạch, quản lý xã hội hiệu quả, bảo vệ tốt các quyền lợi của người dân. Từ đó, tạo cơ sở và động lực phát triển bền vững cho một quốc gia. Tuy nhiên, pháp luật sinh ra từ thực tế cuộc sống, nhưng các sự vật và hiện tượng trong xã hội luôn luôn vận động và biến đổi, chuyển hóa lẫn nhau, cái cũ mất đi, cái mới ra đời. Vì vậy, tư duy con người cũng phải luôn luôn đổi mới để theo kịp sự vận động, biến đổi đó và pháp luật nói chung, Hiến pháp nói riêng cũng không nằm ngoài quy luật này. Hơn nữa, đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, nên việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp là điều cần thiết, phù hợp với yêu cầu phát triển mới của đất nước, nhất là những nội dung liên quan đến sửa đổi mô hình chính quyền địa phương và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng các tổ chức chính trị - xã hội thành viên.