2023 GMT+7

BIỂN ĐẢO VIỆT NAM

Nâng tầm lễ hội Cầu ngư

Thứ 2, 26/06/2023 | 09:16:04

BPO - Lễ hội Cầu ngư xuất phát từ tín ngưỡng dân gian của những ngư dân miền biển, được duy trì, kế tục xuyên suốt trong nhiều đời qua và gắn liền với cuộc sống lao động, sinh hoạt của người dân. Hoạt động tái hiện lễ hội Cầu ngư đã trở thành nét văn hóa đặc trưng trong các kỳ festival biển Nha Trang - Khánh Hòa, thu hút sự quan tâm của đông người dân và du khách.

Màn hò bá trạo của các ngư dân phường Vĩnh Trường, tỉnh Khánh Hòa

Các làng biển ở tỉnh Khánh Hòa thường tổ chức lễ hội Cầu ngư từ 1-3 ngày với nhiều nghi lễ, trong đó, lễ nghinh ông được tổ chức bằng hình thức tế lễ với đám rước trên biển và trình diễn hò bá trạo, gồm những tác phẩm thơ ca, hò hát dân gian đặc sắc. Lễ nghinh ông chứa đựng nhiều yếu tố hội hè của cộng đồng, là cơ sở để thực hiện hoạt động tái hiện lễ hội Cầu ngư trong festival biển Nha Trang - Khánh Hòa.

Lễ hội Cầu ngư ở Khánh Hòa được đánh giá còn lưu giữ nhiều tập tục, lễ nghi mang tính tiêu biểu, nguyên vẹn, đặc sắc. Hằng năm, tại nhiều làng biển ở Khánh Hòa, người dân duy trì việc tổ chức lễ hội này với đầy đủ nghi thức truyền thống. Năm 2014, lễ hội Cầu ngư của ngư dân Khánh Hòa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Trong các kỳ festival biển đều có tiết mục hò bá trạo được lồng ghép vào chương trình biểu diễn nghệ thuật chính, đặc biệt là hoạt động tái hiện lễ hội Cầu ngư dưới hình thức diễu hành đường phố. Ở festival biển Nha Trang - Khánh Hòa 2023, một đoạn đường trở nên sôi động khi diễn ra lễ hội Cầu ngư. Hai đoàn rước, mỗi đoàn hơn 180 người với những bộ trang phục truyền thống nhiều màu sắc đẹp mắt và mang theo các loại đạo cụ đặc trưng cho từng vị trí. Các đoàn đi đến đâu, tiếng nhạc, tiếng trống, tiếng hò hát rộn ràng đến đó. Những màn biểu diễn múa lân - sư - rồng, múa lục cúng hoa đăng và đặc biệt là màn trình diễn những động tác trào chầu ngay trên đường phố đã thu hút đông đảo người dân, du khách.

Màn biểu diễn trạo chầu của các ngư dân phường Vĩnh Nguyên (Khánh Hòa)

Màn tái hiện lễ hội Cầu ngư trong festival biển đã để lại nhiều ấn tượng đẹp đối với công chúng, quảng bá hiệu quả hình ảnh một lễ hội truyền thống đặc trưng của vùng đất Khánh Hòa. Tuy nhiên, sau nhiều kỳ festival biển, hoạt động này vẫn chưa có sự phát triển về quy mô, thời gian, không gian tổ chức sự kiện.

Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Tứ Hải cho rằng, lễ hội Cầu ngư truyền thống ở các đình làng biển thường được tổ chức rất long trọng và mang đậm sắc màu văn hóa truyền thống đặc trưng, tín ngưỡng, tình cảm của ngư dân. Vì vậy, khi tái hiện trở thành lễ hội đường phố phải khéo léo để làm sao vừa giới thiệu được những nét chính trong lễ hội, nhưng cũng không mang nặng cảm giác sân khấu hóa lễ hội truyền thống. Mặc dù đã được diễn ra ở nhiều kỳ festival biển nhưng quy mô của hoạt động này vẫn còn rất chừng mực. Lễ hội Cầu ngư là sinh hoạt văn hóa mang tính cộng đồng cao nên hoàn toàn có thể nâng tầm để trở thành một sự kiện độc lập, một lễ hội đường phố đặc trưng của Nha Trang - Khánh Hòa.

Tại hội nghị tổng kết festival biển Nha Trang - Khánh Hòa 2023 vừa qua, lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa đã đề nghị ngành văn hóa nghiên cứu, tìm giải pháp để nâng tầm lễ hội Cầu ngư. Đây là hoạt động nhận được nhiều sự quan tâm của người dân, du khách và thể hiện được những nét văn hóa đặc trưng của người dân miền biển Khánh Hòa. Vì vậy, cần phải tổ chức lễ hội Cầu ngư thành một lễ hội thật quy mô để gia tăng tính quảng bá, trở thành một sản phẩm văn hóa, du lịch đặc trưng của Khánh Hòa.

Thanh Trà (t/h)