Tổ quốc trong trái tim tôi 09:17, 25/07/2022 GMT+7

Đảo lớn nhất là Hòn Lao, nơi tập trung dân cư sinh sống, đảo nhỏ nhất là Hòn Khô Con. Trên đảo có nhiều ngọn núi, ngọn cao nhất 517m. Hệ thực vật tương đối phong phú, còn nhiều cánh rừng nguyên sinh với những loại gỗ quý như: gõ đỏ, kiền kiền, chò, xoan núi, mây, song… Động vật hoang dã có khỉ, chồn, thỏ, trăn, rắn. Có nhiều loại chim, trong đó có các loại chim biển cư trú. Đặc biệt là loại chim yến. Theo các tài liệu lịch sử, yến sào ở đây được con người tổ chức khai thác từ thế kỷ XVII. Trên đảo còn có miếu thờ ông tổ nghề khai thác yến sào. Hiện nay, yến sào Cù Lao Chàm được xếp vào loại tốt nhất ở Việt Nam và mỗi năm mang về cho ngân sách Hội An một khoản ngoại tệ đáng kể.

Trên đảo có lăng Ngư Ông được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX, là nơi thờ Ông Ngư (cá Ông) với các hòm xương cá Ông ở bên trong. Ngư dân Cù Lao Chàm tôn thờ cá Ông vì họ tin rằng, khi gặp hoạn nạn trên biển sẽ được cá Ông cứu giúp. Năm 2006, lăng Ông Ngư được Bộ Văn hóa, Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích cấp quốc gia.

Một góc Cù Lao Chàm - Ảnh internet

Bãi Ông là bãi tắm thu hút đông du khách khi đặt chân đến đảo để thưởng thức các món ăn và nhiều trò chơi giải trí thú vị. Khi đến đây, du khách được hướng dẫn viên giới thiệu về các loại cây thuốc, hoa lá vùng đảo và hướng dẫn đường leo suối, thưởng thức trà lá lao miễn phí. Đến với đảo, mọi người còn được chiêm ngưỡng hàng cây ngô đồng đỏ, một loại cây đặc hữu nơi đây, được ghi vào danh mục Cây di sản Việt Nam.

Giếng cổ trên đảo nằm ngay ở ngã ba trên Hòn Lao. Được biết, giếng này có từ 600 năm trước, mang kiến trúc của người Chăm Pa xưa. Giếng có một mạch nước ngọt, dường như chưa bao giờ cạn và cũng là giếng nước ngọt duy nhất trên đảo.

Cù Lao Chàm được mệnh danh là “hòn đảo không túi ni-lon”. Từ năm 2009, chính quyền địa phương đã phát động nhân dân và du khách không sử dụng túi ni-lon. Đến nay, người dân đều có ý thức hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng túi ni-lon trong sinh hoạt hằng ngày. Mỗi hộ gia đình hay nơi công cộng đều có thùng rác chia làm 3 ngăn: rác hữu cơ, rác vô cơ, rác tái chế.

Năm 2021, Ban quản lý Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An phối hợp với UNESCO tổ chức thành công chương trình Tìm kiếm ý tưởng sáng tạo vì một đại dương không rác thải nhựa, trong đó đã triển khai áp dụng thực tế cho 3 sản phẩm. Cũng trong năm 2021, Ban quản lý Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An xây dựng phương án thành lập Trung tâm kết nối du lịch học tập cộng đồng; xúc tiến xây dựng đề án thành lập Khu bảo vệ cảnh quan rừng dừa nước vùng hạ lưu sông Thu Bồn; tham mưu UBND thành phố Hội An xúc tiến xây dựng hồ sơ dự án thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm...

Nằm cạnh đường hàng hải quốc tế nên Cù Lao Chàm được các nhà hàng hải, thương nhân phương Đông và phương Tây biết đến rất sớm. Là điểm dừng thuận lợi của tàu thuyền qua lại để lấy nước ngọt, củi đốt, lương thực hoặc để tránh gió bão và trở thành bến chợ của thương thuyền nhiều nước nằm cách phố cổ Hội An không xa.

Thanh Trà (t/h)