Thời luận 10:07, 23/06/2014 GMT+7

BPO - Mỗi lần đi khám chữa bệnh, sau khi được chỉ định làm các xét nghiệm và dĩ nhiên khoa xét nghiệm phải làm rồi cung cấp các kết quả xét nghiệm y học của bệnh nhân cho các bác sĩ. Từ kết quả này, các bác sĩ chẩn đoán và tiến hành điều trị bệnh nhân. Và từ thực tế trong công tác khám chữa bệnh lâu nay đang có vấn đề gây bất lợi cho người bệnh. Đó là chỉ định khám nghiệm tràn lan, xét nghiệm nào cũng làm, các kết quả xét nghiệm sai lệch nhau rất lớn nên các bệnh viện không tin vào kết quả xét nghiệm của nhau. Trong khi giá mà người bệnh trả cho kết quả xét nghiệm là không hề rẻ.

Nhận xét về vấn đề này, một bác sĩ lâu năm ở Bệnh viên đa khoa tỉnh nói: Xét nghiệm nơi này không được nơi khác chấp nhận là điều mà bệnh nhân khổ nhất, tốn tiền nhất, kêu ca nhất. Mỗi lần đi khám bệnh lại phải làm xét nghiệm mới, vừa tốn thời gian, vừa tăng thêm chi phí của người bệnh. Theo vị bác sĩ này, chuyện các bệnh viện không công nhận kết quả xét nghiệm của nhau trước đây thường được giải thích vì thiếu niềm tin, vì sự chênh lệch trình độ của bác sĩ, kỹ thuật viên, nhất là ở các bệnh viện tuyến trên đối với tuyến dưới.

Tuy nhiên, qua tìm hiểu thực tế tại các cơ sở khám chữa bệnh trong tỉnh và ở thành phố Hồ Chí Minh, người viết bài này thấy còn một nguyên nhân nữa quan trọng hơn khiến các bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân làm các xét nghiệm không cần thiết, đó là nhu cầu tận dụng tối đa các dịch vụ xã hội hóa từ liên kết giữa các đối tác và các bệnh viện để tăng nguồn thu, nhanh khấu hao máy móc. Điều đáng nói là không chỉ có bệnh viện truyến trung ương hạn chế không sử dụng kết quả xét nghiệm của tuyến huyện, tuyến tỉnh, mà ngay cả các bệnh viện lớn thuộc tuyến trung ương cũng không chấp nận kết quả xét nghiệm của nhau. Cụ thể là bệnh viện Chỡ Rẫy không bao giờ sử dụng kết quả xét nghiệm của bệnh viện chuyên ngày - Bệnh viện ung bứu thành phố Hồ Chí Minh và ngược lại… Cứ như thế, mỗi lần thay đổi nơi điều trị là người bệnh lại phải mất tiền, tốn thời gian chờ đợi kết quả xét nghiệm.

Và điều này càng được thấy rõ qua các đợt kiểm tra của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, đó là hầu hết các bệnh viện khi được kiểm tra đều có tình trạng chỉ định sử dụng các dịch vụ rộng rãi, bất hợp lý, nhất là các dịch vụ đắt tiền hoặc được xã hội hóa. Bên cạnh đó, chất lượng kiểm định chuẩn thiết bị xét nghiệm cũng cần phải bàn. Bởi hầu hết các trung tâm xét nghiệm trên cả nước, việc kiểm định chất lượng chủ yếu kiểm định về kết quả xét nghiệm và vấn đề đào tạo. Còn vấn đề máy móc, trang thiết bị… đều không được kiểm định. Vì thế cho nên đã nhiều nơi xảy ra tình trạng như: thiết bị xét nghiệm đó do nước nào sản xuất, chất lượng thế nào đều không được biết rõ. Thậm chí có tình trạng không ít phòng khám đa khoa đã “đối phó”, “chạy chọt” để được cấp phép bằng cách đi thuê máy, thuê nhân viên kỹ thuật xét nghiệm, mượn trang thiết bị xét nghiệm để vào đó, hoặc mua những máy cũ rẻ tiền, tân trang lại, một thời gian ngắn đã xuống cấp, hỏng, bỏ xó…

Trước những thực trạng trên, đã đến lúc ngành y tế có những biện pháp quyết liệt hơn về kiểm tra quy trình xét nghiệm, chất lượng máy móc, chất lượng kỹ thuật viên để làm tăng độ chính xác của kết quả xét nghiệm. Bên cạnh đó, Bộ Y tế cần nghiên cứu để có giải pháp hữu hiệu trong việc sử dụng kết quả xét nghiệm. Cụ thể là sớm ban hành quy chế về quy trình xét nghiệm chuẩn theo bộ tiêu chí quốc tế, đảm bảo chất lượng xét nghiệm cho phép các bệnh viện có cơ sở hơn khi thừa nhận các kết quả xét nghiệm của nhau. Có như vậy thì chất lượng khám chữa bệnh mới được nâng lên và người bệnh sẽ đỡ phải chi phí tốn kém, mất thời gian cho việc xét nghiệm.

Quang Minh