Thời luận 13:24, 01/06/2014 GMT+7

Cũng theo VAMA tại Indonesia, 5 năm trước, Chính phủ đã lên kế hoạch phát triển xe cỡ nhỏ, giá rẻ. Xe giá rẻ được quy định rõ có giá từ 4.400 USD đến 7.400 USD, tiêu thụ nhiên liệu tối đa 5 lít/100 km. Tỷ lệ nội địa hóa bắt buộc là 60%. Mục tiêu của Indonesia là để người dân có mức thu nhập từ trung bình có cơ hội sở hữu xe hơi, đồng thời tăng sản lượng, phát triển công nghiệp ôtô. Đón đầu cơ hội xuất khẩu xe sang thị trường Đông Nam Á, theo cam kết hiệp định thương mại tự do AFTA, Indonesia áp dụng hai mức thuế cơ bản là thuế nhập khẩu và thuế hàng xa xỉ như thuế tiêu thụ đặc biệt ở Việt Nam. Thuế nhập khẩu ở mức 40% dành cho xe nguyên chiếc. Nếu lắp ráp dạng CKD thuế nhập là 10% và lắp dưới dạng IKD có mức thuế là 7,5-8%.

Qua đó mới thấy, dân Thái Lan, Indonesia có cơ hội tiếp cận với ô tô dễ dàng biết chừng nào, còn với người Việt Nam vẫn chỉ là giấc mơ xa vời. Vì ở nước ta hiện nay, để nhập được một ô tô cá nhân, chủ xe phải chịu các loại thuế sau: Thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng (VAT). Tùy theo khu vực xuất khẩu của chiếc xe mà mức thuế nhập khẩu là 5% (khối ASEAN) hoặc 72% - 82% với xe nhập từ các khu vực khác.

Thuế tiêu thụ đặc biệt thì phụ thuộc vào giá trị chiếc xe, thường là ở mức 45% - 65%. Kế đến là thuế VAT là 10%. Nếu xe nhập linh kiện về lắp rắp, cũng phải chịu mức thuế trung bình 30%. Sau các loại thuế trên, chủ xe còn phải chịu các loại phí, lệ phí, như: Phí kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (do cơ quan Đăng kiểm thu), phí đăng ký, xin cấp biển số… và tương ứng với mỗi việc ấy thì phải đóng một loại phí, lệ phí khác nhau.

Và bắt đầ từ 1-1-2012, các chủ phương tiện lưu hành tại hai thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh còn phải đóng lệ phí trước bạ và lệ phí cấp giấy đăng ký và biển số cho ô tô cao hơn nhiều lần các địa phương khác. Cụ thể, phí cấp giấy đăng ký, biển số của ô tô con tăng đến 10 lần từ 2 triệu lên 20 triệu cho lần đăng ký đầu. Ngoài ra, chủ sử dụng xe còn phải đóng thuế bảo vệ mội trường theo nhiên liệu là 1.000 đồng/lít xăng dầu. Đó là chưa kể đến việc đóng phí cho Quỹ bão trì đường bộ (khoảng 180 ngàn đồng/xe/tháng với xe 9 chỗ trở xuống; còn xe máy khoảng 100 ngàn đồng/xe)…

Bên cạnh đó, người sử dụng xe ô tô còn phải đóng phí đường khi lưu thông trên tuyến BOT, phí đường cao tốc…, tùy theo loại xe… Và với quá nhiều các loại phí và thuế như vậy, thực sự ước mơ sử dụng một chiếc xe ô tô cá nhân đối với nhiều người Việt Nam ngày càng xa xỉ. Điều này đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến chiến lược phát triển ngành công nghiệp sản xuất ô tô tại Việt Nam trong thời gian qua.

Minh Nhật