Thời luận 04:51, 26/05/2025 GMT+7

Không chỉ học sinh mà nhiều bậc phụ huynh rất lo lắng, tìm mọi cách để con em mình có được một chỗ tại các trường công lập. Nắm được khao khát ấy, kẻ gian đã tung ra vô vàn chiêu trò lừa đảo, phổ biến nhất là việc chào bán các bộ đề tuyển sinh vào lớp 10 với cam kết “trúng tủ 100%”.

Dù ngành giáo dục, ngành công an đã phát đi cảnh báo về tình trạng lừa đảo nở rộ vào mùa thi nhưng cứ vào khoảng tháng 5-6 hằng năm, trên các diễn đàn, hội, nhóm Zalo, Facebook, Telegram... thậm chí cả sàn giao dịch thương mại điện tử lại nhan nhản quảng cáo các bộ đề “siêu sát đề”, “đáp án chính xác 100%”... với giá dao động từ 200.000-500.000 đồng/bộ. Không chỉ rao bán bộ đề thi, những kẻ lừa đảo còn quảng cáo về các khóa luyện thi trực tuyến cấp tốc chất lượng cao với những lời chào mời hấp dẫn như “bao điểm sàn trường top”, “chuyên gia luyện thi hàng đầu”... với mức giá từ vài trăm ngàn đến hàng chục triệu đồng. Lại có kẻ giả danh cán bộ giáo dục, nhân viên các trường THPT hỗ trợ làm hồ sơ phúc khảo. Có kẻ gọi đến phụ huynh tự nhận có người nhà hoặc bản thân có thể can thiệp bằng cách nâng điểm hoặc “gửi” một suất vào trường A, B với chi phí lên tới hàng trăm triệu đồng... Do áp lực về tỷ lệ chọi cùng nỗi lo con em không đủ điều kiện học trường chính quy, không ít phụ huynh đã không ngần ngại chi tiền. Tuy nhiên, sau khi học sinh nộp “học phí” luyện thi, các đối tượng lừa đảo đã bặt vô âm tín hoặc gửi cho nạn nhân những tài liệu vô giá trị. 

Mùa thi năm nào báo chí cũng đưa tin về các vụ lừa đảo chạy trường, chạy điểm. Gần đây nhất, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Điện Biên đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam Nguyễn Tuấn Anh (SN 1983) ở tổ 3, phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội về tội mạo danh cán bộ Bộ Công an để chạy việc, chạy điểm bằng cách “xin” giấy khen, quyết định kết nạp Đảng để chiến sĩ nghĩa vụ được cộng điểm thi vào đại học. 

Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025-2026 là kỳ thi đầu tiên theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tuy nhiên, những bộ đề rao bán trên mạng với những lời lẽ “có cánh” lại là sản phẩm của những kẻ hoàn toàn không có chuyên môn giáo dục, không hiểu về chương trình sách giáo khoa mới. Theo đó, những bộ đề này sẽ không bám sát chương trình sách giáo khoa mới; kiến thức không phù hợp cấu trúc đề thi, thậm chí sao chép lại những bộ đề cũ. Nếu học sinh dựa vào đề thi mua trên mạng, sai format sẽ dẫn đến việc ôn lệch hướng, học tủ. Khi kết quả không như mong muốn, các em sẽ hoang mang, ảnh hưởng đến quá trình thi. 

Tình trạng gian lận trong thi cử, lợi dụng các kỳ thi để lừa đảo diễn ra ở nhiều nước chứ không riêng Việt Nam. Tháng 7-2024, cảnh sát quốc gia Hàn Quốc đã bắt giữ 69 người vì tội danh bán đề thi tuyển sinh đại học cho một trung tâm luyện thi tư thục với giá trị khoảng 250 triệu won, tương đương 180.151 USD. Ở Việt Nam, việc rao bán đề thi, đặc biệt là đề thi các kỳ thi quan trọng như THPT quốc gia hay các kỳ thi quốc tế là vi phạm pháp luật, tùy từng trường hợp cụ thể. 

“Có cầu thì ắt có cung”, muốn giải quyết tình trạng này, ngành chức năng không chỉ mạnh tay xử lý người “bán” mà phải xử lý nghiêm cả người “mua”.