Thời luận 05:10, 25/01/2024 GMT+7

BPO - Để đảm bảo hoạt động ngân hàng, nhất là hoạt động thanh toán diễn ra ổn định, thông suốt, phục vụ tốt nhu cầu của người dân và doanh nghiệp trong dịp tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có Công điện số 01/CĐ-NHNN yêu cầu các đơn vị thuộc NHNN, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán quán triệt thực hiện nghiêm chỉ đạo của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ và các chỉ đạo của NHNN về tăng cường biện pháp bảo đảm đón tết Nguyên đán lành mạnh, an toàn, tiết kiệm. Điểm đáng lưu ý là NHNN sẽ tăng cường kiểm tra đột xuất và xử lý nghiêm trường hợp phòng giao dịch, chi nhánh để ATM thiếu tiền, không hoạt động do lỗi chủ quan của ngân hàng…

Hiện nay, xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam đang ghi nhận những thay đổi tích cực khi các phương thức thanh toán mới được phủ sóng rộng rãi trong cuộc sống hằng ngày của người dân. Từ các trung tâm thương mại, cửa hàng, quán ăn, đến tiệm buôn bán nhỏ, chợ truyền thống đều áp dụng phương thức thanh toán điện tử. Khách hàng, người tiêu dùng có thể dễ dàng sử dụng thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, chuyển khoản, quét mã QR... giúp thanh toán nhanh chóng, an toàn mà không cần mang theo tiền mặt. 

Tuy nhiên, theo các chuyên gia nghiên cứu thị trường, tại Việt Nam, tiền mặt vẫn là phương thức thanh toán chủ đạo của người dân trong nước khi mua sắm trực tuyến với 80% số người được hỏi cho biết, họ thích sử dụng hình thức thanh toán trả tiền khi nhận hàng. Đáng chú ý là các ngân hàng tuy liên kết hệ thống rút tiền liên thông (thẻ ATM ngân hàng này có thể rút tiền từ máy ATM ngân hàng khác), nhưng số tiền rút được ít hơn và mức phí cao hơn nên tâm lý chung là người dân chỉ thích rút tiền của ngân hàng phát hành thẻ… Do đó, tới kỳ lương, vào giờ tan ca, thường có rất đông người xếp hàng chờ rút tiền tại trụ ATM của ngân hàng đăng ký thẻ. Nhất là những ngày cận tết, lượng giao dịch tại các ATM tăng gấp 4-5 lần, gây quá tải cục bộ khiến hệ thống ATM có thời điểm gần như tê liệt. Không ít trường hợp phải chờ đợi hàng giờ mới đến lượt thì ATM thông báo hết tiền hoặc nghẽn mạng, bắt buộc phải sang trụ ATM khác, khiến khách hàng mệt mỏi, chán nản. 

Để hoạt động thanh toán diễn ra ổn định, thông suốt trong dịp tết Nguyên đán, ngoài tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm sai phạm, bảo đảm duy trì thường xuyên lượng tiền trong máy ATM, đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng sử dụng thẻ, NHNN cần yêu cầu các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng bố trí lực lượng trực bảo vệ 24/24 giờ tại trụ ATM, kịp thời hướng dẫn khách hàng sử dụng thẻ. Đồng thời tăng cường tuyên truyền, khuyến cáo người dân tránh giao dịch vào giờ cao điểm, chủ động đến ngân hàng, phòng giao dịch rút tiền hoặc sử dụng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt; vận động doanh nghiệp chi trả lương, thưởng cho người lao động sớm hơn, không tập trung vào những ngày giáp tết…

Sự tăng trưởng mạnh mẽ của xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam đã và đang mở ra cơ hội mới cho người dùng và doanh nghiệp. Qua đó khẳng định, áp dụng công nghệ và chính sách linh hoạt không chỉ tạo ra môi trường thanh toán an toàn hơn mà còn thúc đẩy mạnh mẽ việc giao dịch không dùng tiền mặt trong hoạt động tài chính. Tuy nhiên, rào cản về chi phí đang khiến người sử dụng đắn đo khi lựa chọn hình thức thanh toán này. Vì vậy, việc giảm bớt áp lực về chi phí cho người dùng sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng giữ chân nhiều khách hàng cũ và thu hút nhiều khách hàng mới tham gia.