Thời luận 04:41, 14/12/2023 GMT+7

Trong những năm qua, nền kinh tế của Việt Nam nói chung, tình hình sản xuất, kinh doanh của DN nói riêng gặp nhiều khó khăn, thách thức do tình hình chính trị thế giới có nhiều biến động, làm ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu, dẫn đến DN mất đơn hàng, kéo theo người lao động phải ngưng, nghỉ, giãn việc hoặc mất việc làm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình phát triển kinh tế đất nước. Hiện nay, ngoài những yếu tố cơ bản như không kiếm được khách hàng, không tiếp cận được nguồn vốn sản xuất, biến động thị trường nên khó tìm kiếm đối tác kinh doanh… thì hầu hết DN đang chịu áp lực rất lớn từ việc nộp thuế, tiền thuê đất và nhiều loại phí, lệ phí khác, gây khó khăn trong việc duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Từ thực tiễn hoạt động của DN hiện nay cho thấy, mong muốn của DN là hoàn toàn chính đáng, bởi trong thời điểm vô cùng khó khăn này, việc miễn, giảm, gia hạn nộp thuế, tiền thuê đất và miễn, giảm các loại phí, lệ phí… sẽ giảm áp lực rất lớn cho DN. Tuy nhiên, để thực hiện tốt giải pháp này cũng đòi hỏi cấp có thẩm quyền và ngành chức năng phải quyết tâm, nỗ lực cải cách thủ tục hành chính; chủ động đồng hành hỗ trợ DN duy trì và khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho DN, ngày 10-4-2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 238/CĐ-TTg về thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, đầu tư xây dựng và xuất nhập khẩu. Theo đó, người đứng đầu Chính phủ đã yêu cầu các cấp, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo quyết liệt, hướng dẫn xử lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc theo thẩm quyền về pháp lý, thủ tục hành chính; về tiếp cận vốn, điều kiện kinh doanh; về nợ và thuế, phí, lệ phí... Kế đến là Nghị định số 12/2023/NĐ-CP của Chính phủ ban hành quy định gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất năm 2023, có hiệu lực từ ngày 14-4-2023… được đánh giá là những giải pháp hỗ trợ kịp thời trong bối cảnh hoạt động sản xuất, kinh doanh đang hết sức khó khăn.

Việc hỗ trợ DN duy trì sản xuất, kinh doanh luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo bằng nhiều giải pháp quyết liệt và đồng bộ. Tuy nhiên, theo khảo sát của VCCI, với lĩnh vực thuế, phần lớn DN gặp khó trong thực hiện thủ tục hoàn thuế VAT, sử dụng hóa đơn điện tử, quy định nộp thuế tại địa phương đối với DN hoạt động trên địa bàn,... Về lĩnh vực hải quan, DN phản ánh nhiều vấn đề gây bất lợi cho DN, như thời gian giải quyết thủ tục điện tử, việc hoàn thuế xuất nhập khẩu kéo dài… Đồng thời đề nghị giảm thời gian hoàn thuế nhập khẩu, quy định rõ số lần soi chiếu hàng hóa, cơ chế hoàn thuế VAT cho DN chế xuất… Nhất là phải đảm bảo công bằng trong áp dụng chính sách thuế giữa các DN thuộc các thành phần kinh tế.

Từ những vướng mắc của DN cho thấy, việc kiến nghị Bộ Tài chính xem xét kéo dài các chính sách miễn, giảm, gia hạn nộp thuế, tiền thuê đất và miễn, giảm các loại phí, lệ phí đến hết năm 2024 là hoàn toàn phù hợp. Tuy nhiên, ngành tài chính và các cơ quan chuyên môn cũng phải đơn giản hóa thủ tục hành chính, kiểm soát có hiệu quả các quy trình với phương châm lấy mức độ hài lòng của DN làm thước đo đánh giá năng lực, hiệu lực, hiệu quả của cơ quan, tạo cơ sở giúp DN giảm chi phí, nhưng vẫn bảo đảm thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước. Ngoài ra, các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn, đối thoại chính sách cũng phải triển khai với nhiều hình thức phong phú, đa dạng… thể hiện sự cầu thị và tư duy đổi mới trong hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước.