Thời luận 04:43, 17/10/2023 GMT+7

Hồ Ngọc

BPO - Hiện nay, cấp ủy các cấp trong cả nước đang quyết liệt triển khai thực hiện Quy định 114-QĐ/TW của Bộ Chính trị “về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ”. So với Quy định 205, Quy định 114 có nhiều điểm mới được dư luận quan tâm và đồng thuận cao. Vì ngoài kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền, quy định mới còn tập trung đến việc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ, với phạm vi rộng hơn.

Cụ thể, theo Quy định 205, đối tượng áp dụng là “tổ chức, cá nhân có liên quan trong công tác cán bộ” thì với Quy định 114, đối tượng áp dụng được bổ sung là “tổ chức, cá nhân có thẩm quyền, trách nhiệm và có liên quan trong công tác cán bộ”. Đồng thời, Quy định 114 còn đề cao thẩm quyền, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong công tác cán bộ. Về hành vi tham nhũng, trong Quy định 114 dành hẳn 1 chương (chương II) với 3 điều (điều 3, 4, 5) để giải thích, làm rõ các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ. Đặc biệt, Quy định 114 còn bổ sung một số hành vi mới, đó là: lồng ghép ý đồ cá nhân khi thực hiện các khâu trong công tác cán bộ vì động cơ, mục đích vụ lợi hoặc có lợi cho nhân sự trong quá trình thực hiện công tác cán bộ; chỉ đạo, tham mưu nhân sự không đủ điều kiện, tiêu chuẩn;....

Kế thừa Quy định 205, Quy định 114 bổ sung thêm các hành vi chạy chức, chạy quyền như: chạy tuổi, thâm niên công tác, danh hiệu thi đua, khen thưởng, bằng cấp, phân công, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, chỉ định, điều động, luân chuyển, biệt phái, phong, thăng quân hàm… nhằm mục đích đủ tiêu chuẩn, điều kiện, có được chức vụ, quyền lợi. Ngoài ra, Quy định 114 còn bổ sung thêm một số hành vi tiêu cực khác như: thiếu trách nhiệm hoặc vì động cơ cá nhân làm thất lạc, mất hồ sơ cán bộ thuộc thẩm quyền xử lý; làm giả, làm sai lệch hồ sơ, tài liệu để được xem xét, thực hiện quy định, quy trình, quy chế, quyết định về công tác cán bộ;...

Đối với việc kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ, Quy định 114 quy định rõ các khâu liên quan đến công tác cán bộ, gồm: tuyển dụng, đánh giá, lấy phiếu tín nhiệm, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, tuyển chọn, bố trí, phân công, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, giới thiệu ứng cử, tái cử, chỉ định, điều động, luân chuyển, biệt phái; phong, thăng, giáng, tước quân hàm; cho thôi giữ chức vụ, thôi làm nhiệm vụ đại biểu Quốc hội, HĐND; tạm đình chỉ, đình chỉ chức vụ, cho từ chức, miễn nhiệm, cách chức...

Về hành vi lợi dụng, lạm dụng chức vụ và quyền hạn, Quy định 114 nêu rõ: Dùng uy tín, ảnh hưởng của bản thân và người có quan hệ gia đình gợi ý, tác động, gây áp lực để người khác quyết định, chỉ đạo, tham mưu, đề xuất, nhận xét, đánh giá, biểu quyết, lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu giới thiệu nhân sự, bỏ phiếu bầu theo ý mình;... Đối với hành vi chạy chức, chạy quyền gồm: trực tiếp hoặc gián tiếp môi giới, đưa và nhận hối lộ nhằm giúp người khác có được vị trí, chức vụ, quyền lợi; tặng quà, tiền, bất động sản hoặc các lợi ích vật chất, phi vật chất khác, sắp xếp các hoạt động vui chơi, giải trí cho người có thẩm quyền, trách nhiệm nhằm có được sự ủng hộ, tín nhiệm, vị trí, chức vụ, quyền lợi; chạy tuổi, thâm niên công tác, danh hiệu thi đua, khen thưởng, bằng cấp, giới thiệu ứng cử,...

Từ những quy định cụ thể, rõ ràng như đã phân tích nêu trên cho thấy, Quy định 114 không những thể hiện sự quyết liệt với quyết tâm cao trong việc nhốt quyền lực trong “lồng cơ chế” mà còn đặt mục tiêu rõ ràng trong xây dựng hệ thống cán bộ đáng tin cậy và hiệu quả.