Với chủ đề “Khả năng mới của mối quan hệ Việt Nam và Nhật Bản hướng tới tương lai”, hội thảo do Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Đại sứ quán Nhật Bản và Liên đoàn các tổ chức kinh tế Nhật Bản đồng tổ chức, đã thu hút sự quan tâm theo dõi của hàng ngàn doanh nghiệp tại xứ sở mặt trời mọc. Trong bài phát biểu, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh đến sự tin cậy trên nền tảng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, tiềm năng hợp tác... vì lợi ích của nhân dân 2 nước, đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
Theo dòng lịch sử, mối quan hệ giữa 2 nước Việt Nam - Nhật Bản vốn đã có từ lâu đời. Ngay từ thế kỷ XVI, mối quan hệ giao thương 2 nước Việt - Nhật đã phát triển rất rõ nét, minh chứng điển hình nhất là việc hình thành của đô thị Hội An, một thương cảng sầm uất nhất khu vực Đông Nam Á. Đầu thế kỷ XX, nhiều nhà chí sĩ yêu nước như Phan Bội Châu đã thực hiện phong trào Đông Du khi chọn con đường cải cách “Minh Trị” của Nhật Bản nhằm chấn hưng đất nước, hướng tới việc giải phóng dân tộc... Đảng Cộng sản Nhật Bản cũng đã ủng hộ mạnh mẽ cách mạng Việt Nam trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm và bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Trên tất cả nền tảng đó, Việt Nam và Nhật Bản đã chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1973.
Những năm qua, Việt Nam luôn có vị trí quan trọng trong quan hệ đối ngoại của Nhật Bản. Lãnh đạo của 2 nước cũng có các cuộc gặp gỡ, trao đổi rất thường xuyên. Việt Nam coi Nhật Bản là một điển hình về phát triển kinh tế thời hậu chiến để học tập vì 2 nước có hoàn cảnh tương đồng. Nhật Bản cũng chia sẻ kinh nghiệm của mình cho Việt Nam và hợp tác rất hiệu quả trên tất cả lĩnh vực. Đặc biệt, trong quan hệ hợp tác kinh tế, Nhật Bản là nước trong top 3 nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Hiện đã có hơn 4.978 dự án, với tổng vốn trên 69 tỷ USD từ Nhật Bản đầu tư vào 57/63 tỉnh, thành của Việt Nam. Việt Nam cũng đã có 104 dự án đầu tư sang Nhật Bản với vốn trên 19,2 triệu USD. Về thương mại, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 2 nước năm 2022 đạt gần 50 tỷ USD, đưa Nhật Bản trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam. Nhật Bản trở thành quốc gia viện trợ ODA, hỗ trợ chuyển giao công nghệ tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực hàng đầu cho Việt Nam và nước ta đang trở thành quốc gia rất hấp dẫn để mở rộng ngành dịch vụ, khởi nghiệp với doanh nghiệp Nhật Bản. Việt Nam luôn tạo mọi thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư đến từ Nhật Bản.
Nhìn lại chiều dài lịch sử, nhất là chặng đường 50 năm qua cho thấy, quan hệ giữa 2 nước Việt Nam - Nhật Bản ngày càng gắn bó, chân thành và tin cậy lẫn nhau, là tấm gương điển hình về hợp tác quốc tế trong giai đoạn hiện nay. Những thành tựu nêu trên đã xây dựng nền móng vững chắc cho quan hệ giữa 2 nước, cho lợi ích của 2 dân tộc, cho sự phát triển của 2 quốc gia và đóng góp tích cực vào nền hòa bình của nhân loại. Vì vậy, để đưa quan hệ Việt Nam - Nhật Bản vững vàng tiến vào kỷ nguyên mới thì 2 nước đang còn rất nhiều việc phải làm. Trong đó, tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương, đa phương; đẩy mạnh quan hệ trên các kênh, các cấp và Nhật Bản tiếp tục đồng hành, hỗ trợ Việt Nam thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tăng cường kết nối 2 nền kinh tế, thúc đẩy hợp tác đầu tư, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ứng phó với những thách thức phi truyền thống.
