Thời luận 04:52, 01/03/2023 GMT+7

Một trong những vấn đề liên quan đến đất đai nóng nhiều năm qua và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, là những vụ đại án được đưa ra ánh sáng. Nhiều cán bộ các cấp, từ cấp cao đến cấp thấp và chủ doanh nghiệp rơi vào vòng lao lý vì đất đai. Kéo theo đó nhiều dự án phá sản, nhiều khoản đầu tư mất trắng. Có những sai phạm khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh màn trời chiếu đất, sống trong thấp thỏm lo âu hàng thập kỷ…

Ở góc độ khác, vì nhiều lý do khác nhau, một diện tích rất lớn đất vàng, đất dự án bị treo, bị bỏ hoang gây lãng phí hàng chục, thậm chí hàng trăm ngàn tỷ đồng khi không được sử dụng, phát huy giá trị. Điều này nhiều lần đã làm nóng nghị trường từ Trung ương đến các địa phương trong cả nước.

Một góc độ nóng từ đất đai khác nữa cũng được cả xã hội quan tâm. Đó là nhiều lỗ hổng, bất hợp lý hoặc vấn đề nảy sinh trong thực tiễn không kịp điều chỉnh, điều chỉnh không hiệu quả… trong chính sách về đất đai đã tạo ra kẽ hở cho không ít cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp lợi dụng, thao túng, thâu tóm. Một số trường hợp có dấu hiệu lợi ích nhóm trong thực thi chính sách đất đai…

Đất đai trong 2 năm qua còn nóng lên, có những thời điểm, ở một số nơi còn nóng lên từng tuần, từng ngày, thậm chí từng giờ khi "bong bóng" bất động sản được thổi lên ngày một phình to đến không tưởng. Và rồi điều gì đến phải đến, ít tháng trước, khi trái bong bóng ấy bể, kéo theo đó là hàng loạt vấn đề nảy sinh và sẽ còn kéo dài. Thị trường bất động sản trầm lắng kéo dài không chỉ gây lãng phí mà còn tác động tiêu cực đến hệ thống ngân hàng, hàng loạt doanh nghiệp, chủ đầu tư dự án hay những nhà đầu tư cá nhân.

Sự khập khiễng, bất hợp lý trong thị trường bất động sản không khó nhận thấy. Ví dụ như ngay tại thành phố Đồng Xoài, nhiều dự án bất động sản mở ra, không phải ở vị trí để kinh doanh thương mại, đơn thuần chỉ là dự án khu dân cư, so với các thành phố lớn chỉ ở bình dân, song được thổi lên thành "cao cấp", "đẳng cấp" hay nhiều mỹ từ khác để đẩy giá lên mức mà thu nhập cả năm không mua nổi 10m2, có khu dân cư thu nhập cả năm không mua nổi 1m2 (năm 2022, thu nhập bình quân của Bình Phước đạt 85 triệu đồng/người). Kết quả hôm nay, người có nhu cầu thực sự về nhà đất thì không mua nổi đất để làm nhà. Nhiều người đầu tư vào đất đai, giờ muốn bán không ai mua, bán quá rẻ thì thua lỗ quá nặng, giữ lại cũng héo hon vì trả lãi ngân hàng. Hình ảnh nhà đầu tư bất động sản ấy tựa như đang ôm trong tay lò than nóng, muốn buông ra cho khỏi bị bỏng nhưng lại lo sợ cái lạnh làm tê cóng trong đêm. Thế nên, thị trường bất động sản đang đóng băng, nhưng ở một góc độ khác, vấn đề bất động sản vẫn đang nóng bỏng không kém khi bong bóng phình lên...

Và bất động sản, còn nhiều vấn đề khác ở các góc độ về chính sách, cơ chế quản lý... đã được nêu lên thời gian qua. Đó cũng là lý do năm 2022 Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW về “Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao”. Và đó cũng là lý do việc lấy ý kiến đối với dự thảo Luật Đất đai sửa đổi đã, đang được triển khai rộng khắp trong cả nước và cũng đang được nhân dân, hệ thống chính trị trong cả nước đặc biệt quan tâm.