2023 GMT+7

“Ép” mua bảo hiểm - cần có chế tài nghiêm khắc

Lâm Phương

Thứ 5, 23/02/2023 | 04:44:00

BPO - Thời gian gần đây, các phương tiện thông tin đại chúng liên tục phản ánh một số ngân hàng, tổ chức tín dụng (TCTD) ép khách hàng mua bảo hiểm khi vay vốn, tăng lãi suất hoặc ép khách hàng tất toán khoản vay nếu hủy hợp đồng; cung cấp thông tin chưa đầy đủ, chưa rõ ràng về sản phẩm bảo hiểm; chuyển từ tiền tiết kiệm tại ngân hàng của khách hàng sang mua bảo hiểm nhân thọ... Nhiều khách hàng bị ép vào đường cùng khi điều kiện cần để giải ngân là mua gói bảo hiểm tương đương 3-4% giá trị khoản vay. Vì cần vốn, các khách hàng phải “cắn răng” ký hợp đồng mua bảo hiểm để được giải ngân. Thậm chí một số trường hợp đáo hạn khoản vay cũng bị yêu cầu mua kèm bảo hiểm mới được giải ngân.

Trước phản ánh của báo chí, Bộ Tài chính đã có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp bảo hiểm rà soát, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện hợp đồng đại lý bảo hiểm đã ký với các ngân hàng, TCTD, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định pháp luật khác có liên quan. Ngay sau đó, ngày 21-2, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng cho biết, thời gian qua, đơn vị này thường xuyên ban hành các văn bản chỉ đạo, cảnh báo các TCTD về hoạt động cung ứng dịch vụ liên quan đến bảo hiểm. Cụ thể, ngày 15-2-2023, NHNN ban hành Công văn số 506/NHNN-TTGSNH về hoạt động cung ứng dịch vụ liên quan đến bảo hiểm. Trong đó, tiếp tục chỉ đạo các TCTD nghiêm túc chấp hành các quy định pháp luật và chỉ đạo của NHNN về hoạt động kinh doanh, đại lý bảo hiểm; khẩn trương rà soát, nghiêm túc chấn chỉnh hoạt động cung ứng dịch vụ liên quan đến bảo hiểm trên toàn hệ thống, không để xảy ra tình trạng “ép” khách hàng mua bảo hiểm dưới mọi hình thức. Đồng thời, xử lý nghiêm trường hợp vi phạm quy định nội bộ, quy định pháp luật liên quan đến lĩnh vực bảo hiểm. Tuy nhiên, qua tìm hiểu thực tế, tình trạng này vẫn chưa có dấu hiệu giảm nhiệt, gây bức xúc dư luận.

Thực tế, pháp luật về kinh doanh bảo hiểm đã có các quy định bảo đảm việc tham gia bảo hiểm là tự nguyện, trên cơ sở nhu cầu và khả năng tài chính của khách hàng; nghiêm cấm việc lợi dụng chức vụ, quyền hạn để ép khách hàng giao kết hợp đồng bảo hiểm. Cụ thể, khoản 4 Điều 10 Luật Kinh doanh bảo hiểm nghiêm cấm hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn chỉ định, yêu cầu, ép buộc, ngăn cản tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm. Hay khoản 2 Điều 3 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP quy định không tổ chức, cá nhân nào được phép can thiệp trái pháp luật đến quyền lựa chọn doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài của bên mua bảo hiểm. Tại khoản 3 Điều 38 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP cũng quy định, doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài không được ép buộc các tổ chức, cá nhân mua bảo hiểm dưới mọi hình thức.

Các chế tài, quy định trong việc kiểm soát các ngân hàng, TCTD ép khách hàng mua bảo hiểm đã có, vấn đề quan trọng là NHNN có quyết tâm thực hiện hay không? Bởi chỉ cần thực hiện nghiêm công tác thanh - kiểm tra, giám sát thì mọi bất cập, vướng mắc sẽ được tháo gỡ. Qua đó, khách hàng khó khăn sẽ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn, tạo thuận lợi cho đầu tư phát triển sản xuất - kinh doanh, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Do vậy, bên cạnh tăng cường thanh - kiểm tra hoạt động phân phối bảo hiểm qua ngân hàng và xử lý nghiêm khi phát hiện vi phạm, các ngành chức năng cần tiếp tục xây dựng cơ chế, chính sách đủ mạnh, bảo đảm tính răn đe cao để hoạt động bán bảo hiểm qua ngân hàng, TCTD phải tuân thủ quyền tự do lựa chọn doanh nghiệp bảo hiểm, sản phẩm bảo hiểm phù hợp nhu cầu của khách hàng.