Thời luận 04:48, 17/02/2023 GMT+7

Việt Nam - Trung Quốc có lịch sử giao thương hàng hóa rất lâu đời và là đối tác thương mại lớn của nhau. Tuy nhiên, trước đây do hình thức xuất khẩu chủ yếu qua đường tiểu ngạch là chủ yếu nên giá trị kinh tế còn thấp và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đặc biệt, từ khi bùng phát đại dịch Covid-19, hoạt động giao thương giữa 2 nước đã chững lại. Bên cạnh đó, vẫn còn tồn tại một số rào cản về thủ tục... nên quan hệ thương mại của 2 quốc gia chưa phát huy được những tiềm năng vốn có. Ví như trong năm 2022, tổng giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của nước ta hơn 53 tỷ USD, nhưng tổng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc chỉ đạt 14,2 tỷ USD. Trong khi đó, Việt Nam có rất nhiều sản phẩm đặc thù được thị trường Trung Quốc ưa chuộng như gạo, rau, củ, trái cây có múi, hàng thủy sản...

Từ ngày 8-1-2023, Trung Quốc chính thức mở cửa trở lại sau thời gian dài chống dịch Covid-19. Trước đó, 2 nước đã ký nhiều nghị định thư xuất khẩu chính ngạch là điểm sáng cho hoạt động xuất khẩu nông, thủy sản, thực phẩm nước ta sang thị trường Trung Quốc trong năm 2023 cũng như những năm tiếp theo. Bởi sự chuyển mình đúng hướng sang xuất khẩu chính ngạch của Việt Nam không chỉ mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường Trung Quốc mà còn từng bước khẳng định vững chắc giá trị nông sản Việt. Tuy nhiên, Trung Quốc hiện không còn là thị trường dễ tính so với trước. Các tiêu chuẩn về hàng hóa nhập khẩu vào thị trường trên 1,4 tỷ dân này ngày càng khó hơn, nhất là có những quy định, điều chỉnh rất khắt khe đối với thủy sản nhập khẩu. Đây là thách thức nhưng đồng thời cũng là cơ hội để doanh nghiệp chuẩn hóa điều kiện xuất khẩu nhằm thâm nhập thuận lợi vào thị trường rộng lớn này.

Để đưa hàng nông sản Việt Nam sang Trung Quốc “chinh phục vững chắc miền đất hứa”, ngành nông nghiệp và doanh nghiệp nước ta còn rất nhiều việc phải làm. Trước hết là nhanh chóng thay đổi để thích ứng trên cơ sở nâng cao chất lượng, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm và tiến sâu hơn nữa vào con đường xuất khẩu chính ngạch sang thị trường này. Thiết lập hệ thống quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc; đẩy mạnh quy hoạch vùng trồng, cấp mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói. Nắm chắc quy định về các tiêu chuẩn sản xuất, xuất khẩu nông sản, tâm lý tiêu dùng của người dân nước sở tại để xâm nhập sâu rộng và bền vững vào thị trường đầy tiềm năng này.

Đặc biệt, cần có sự vào cuộc đồng bộ giữa "4 nhà": Nhà nước, nhà tư vấn, nhà doanh nghiệp và nhà nông. Trong đó, cần nhất quán về chính sách với những quy định xuyên suốt giữa các bộ, ngành, hỗ trợ chi phí đào tạo về tiêu chuẩn, quản lý chất lượng nông sản; tháo gỡ các rào cản kỹ thuật xuất khẩu; tiếp tục đẩy mạnh tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, xuất khẩu... Doanh nghiệp giải quyết đầu ra, phân phối đến các thị trường; đảm bảo thực thi nghiêm các quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn của thị trường Trung Quốc. Còn nhà nông phải minh bạch các tiêu chuẩn để tạo ra vùng nguyên liệu sản xuất sạch, đảm bảo an toàn về nguồn gốc sản phẩm... Sự vào cuộc đồng bộ và liên kết chặt chẽ giữa "4 nhà" nêu trên là động lực, thời cơ để “Liên kết đưa giao thương với Trung Quốc gấp 10, gấp 100 lần” như Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan phát biểu tại hội nghị ngày 14-2 vừa qua.