Thời luận 04:31, 13/02/2023 GMT+7

Xem lại đoạn clip người cảnh sát giao thông bị Cao Văn Lý “xúc” lên capo xe và tăng ga chạy với tốc độ hơn 70km/giờ rồi đâm trực diện vào 1 xe máy đang lưu thông, đủ thấy mức độ liều lĩnh, manh động của đối tượng. Chắc chắn người đàn ông này sẽ phải chịu mức án nghiêm khắc tại một phiên tòa cụ thể. Nhưng còn một tòa án khác, là dư luận xã hội, là con mắt người đời, trong đó có người thân, gồm vợ, con, cháu của đối tượng… thì dù có mãn hạn tù, vẫn còn thấy nợ!

Về cơ bản, hầu hết người cao tuổi Việt Nam đều phát huy vai trò “cây cao bóng cả”. Năm 2020, mạng xã hội chia sẻ rộng rãi hình ảnh Mẹ Việt Nam anh hùng Ngô Thị Quýt, ngụ phường 5, quận Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh. Ở tuổi 95, mẹ Quýt vẫn hằng ngày còng lưng thầm lặng may hàng trăm chiếc khẩu trang tặng người dân, chung tay phòng, chống dịch bệnh. Tấm lòng, hành động đẹp của mẹ đã tạo sức lan tỏa về tinh thần cống hiến cho xã hội, bất chấp hoàn cảnh và độ tuổi nào. 

Tại Bình Phước cũng có rất nhiều tấm gương người cao tuổi đáng để mọi người học tập, noi theo. Đó là vợ chồng cựu chiến binh Nguyễn Thị Hồng Tươi, Tổng Giám đốc Công ty B58 cùng chồng là cựu chiến binh Phạm Công Trường đã dồn tâm lực, tiền bạc chăm sóc, bảo vệ 512 ha rừng nguyên sinh. Hiện khu rừng này có 150 cây cổ thụ đã được công nhận Cây di sản Việt Nam. Thời gian cao điểm dịch Covid-19, Công ty B58 đã hỗ trợ 20 tỷ đồng cho hoạt động từ thiện và phòng, chống dịch của tỉnh. Đó còn là bà Dương Thị Tuyết (73 tuổi), nguyên Chủ tịch Hội Bảo trợ người khuyết tật - trẻ mồ côi và bệnh nhân nghèo tỉnh Bình Phước. Dù không còn là chủ tịch hội, bà vẫn tiếp tục các hoạt động thiện nguyện, kết nối, vận động giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh. Và còn rất nhiều tấm gương đáng nể trọng của những người cao tuổi trong tỉnh. 

Bên cạnh đó, vẫn có những trường hợp “già không nên nết” như đối tượng Cao Văn Lý và nhiều trường hợp khác. Năm 2016 đã xảy ra vụ án làm dậy sóng dư luận. Một người đàn ông sinh năm 1941 ở thành phố Vũng Tàu phạm tội dâm ô với bé gái 6 tuổi và phải chịu mức án 3 năm tù giam. Năm 2017, một bé gái 11 tuổi ở huyện Măng Thít, tỉnh Vĩnh Long bị chính cha ruột và ông nội xâm hại. Năm 2021, vào thời kỳ cao điểm của dịch Covid-19, một người đàn ông sinh năm 1942 ở TP. Hà Nội đã phang mũ cối vào 1 chiến sĩ công an khi bị nhắc phải đeo khẩu trang chống dịch… 

Theo Từ điển Tiếng Việt, nghĩa thực của “cây cao bóng cả” là cây lâu năm sẽ cao lớn, có bóng tỏa rộng và nghĩa bóng là ví những người cao tuổi có vị thế, uy tín, có thể làm tấm gương, làm chỗ dựa cho người khác. Người già còn được gọi là “túi khôn”, là vốn quý và đạo đức xã hội thường mặc định con, cháu phải hiếu đễ với ông bà, cha mẹ; cộng đồng xã hội phải quan tâm, kính trọng người già. Thế nhưng, những trường hợp cá biệt nêu trên nếu không được pháp luật xử lý nghiêm minh thì chỉ là những tấm gương xấu xí, làm mất uy tín, danh dự người cao tuổi mà thôi!