Thời luận 04:31, 21/12/2022 GMT+7

Hội nghị dự báo năm 2023 tình hình thế giới, khu vực còn diễn biến phức tạp; có những vấn đề, sự việc xảy ra ngoài dự báo. Xu hướng chiến tranh sử dụng vũ khí công nghệ cao, chiến tranh từ xa là phổ biến, đặt ra những yêu cầu mới, cấp thiết về quốc phòng. Vì vậy, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu đổi mới, cải tiến chất lượng huấn luyện, diễn tập, đáp ứng điều kiện tác chiến mới; đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học, phát triển công nghiệp quốc phòng hiện đại, lưỡng dụng, gắn kết chặt chẽ và trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia. Tại hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã chỉ đạo nhiều vấn đề quan trọng khác trong lĩnh vực quốc phòng và bảo vệ chủ quyền Tổ quốc. Song từ chỉ đạo này của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, một lần nữa cho thấy không chỉ vấn đề về quân sự - quốc phòng, mà còn nhiều vấn đề khác.

Chiến tranh công nghệ cao là vấn đề đã được nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, đặt ra nhiều năm qua như một xu hướng tất yếu của thời đại. Và công nghệ cao đã và đang ngày một chiếm vị trí quan trọng hơn không chỉ trong lĩnh vực quốc phòng, mà trong mọi mặt của đời sống, đặc biệt là trong phát triển kinh tế - xã hội. 

Tại Đại hội XIII tháng 1-2021, Đảng ta tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu phát triển khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là một trong những đột phá chiến lược của đất nước trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay. Và không phải đến Đại hội XIII, trong 36 năm đổi mới đã qua, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn đặt ra các mục tiêu chiến lược công nghiệp hóa phù hợp với thực tiễn đất nước. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra đã tạo tiền đề cho sự hình thành đột phá tư duy trong đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Việt Nam đã chuyển đổi tư duy từ phát triển công nghiệp gia công, lắp ráp sang chủ động sáng tạo, vươn lên làm chủ công nghệ. Chuyển đổi mạnh mẽ nền kinh tế công nghiệp sang nền kinh tế số dựa trên nền tảng tri thức.  

Hiện nay, nền kinh tế nước ta chưa đạt trình độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa như các nước tiên tiến trên thế giới. Thế nhưng, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã mở ra cơ hội vô cùng lớn để Việt Nam bắt kịp bạn bè trong một số lĩnh vực mũi nhọn, với một số lĩnh vực có thế mạnh có thể đặt mục tiêu vượt lên phía trước so với mặt bằng chung, thậm chí vượt lên so với một số nước tiên tiến.

Thời cơ với kinh tế - xã hội, thậm chí với cả lĩnh vực quốc phòng vốn ít khi đề cập, cũng đã được người đứng đầu Đảng, đứng đầu Quân ủy Trung ương khẳng định, cho thấy công nghệ cao đang có vai trò lớn lao như thế nào. Không chỉ vấn đề tầm vĩ mô, tầm quốc gia, tầm Trung ương, còn là vấn đề rất gần gũi, với tất cả các cấp ở địa phương, từ cấp tỉnh, đến cấp huyện, cấp xã và từng cán bộ, từng người dân cần thấm nhuần tư tưởng, tư duy đó. Không chỉ là khả năng sử dụng, quản lý thiết bị 4.0, mà còn là trình độ 4.0, tư duy của kỷ nguyên 4.0, sự vận hành đầu óc của thời đại 4.0.

Ở chiều ngược lại, thời đại 4.0 hôm nay không còn chỗ cho những trường hợp trình độ, năng lực, tư duy, đầu óc 3.0, 2.0, 1.0. Một địa phương, tổ chức, cơ quan, đơn vị, bộ máy, cá nhân nào trình độ, năng lực, tư duy không đáp ứng được yêu cầu của thời đại 4.0, chắc chắn sẽ bị tụt lại phía sau, bị loại bỏ. Đó là sự phát triển tất yếu, giống như vũ khí chiến tranh phát triển dần từ cung tên, đến giáo mác, súng đạn… và giờ có thể là những chiếc máy tính.