Những năm qua, hầu như năm nào cũng xảy ra chó cắn chết người, đặc biệt là với chó pitbull - một trong những loài chó cực kỳ hung dữ. Thế nhưng, ngay cả những cái chết đau lòng đó cảnh báo cũng không đủ mạnh với cả người nuôi chó và cơ quan chức năng có trách nhiệm quản lý động vật nuôi, khiến các vụ việc đau lòng vẫn tái diễn.
Không chỉ là chó hung dữ cắn chết người, rất nhiều trường hợp chó, mèo thả rông chạy ra đường khiến người đi xe không kịp xử lý đã té ngã bị thương, thậm chí có người còn mất mạng. Cũng có không ít vụ chó không rọ mõm cắn người khác, mà còn cắn cả chủ nuôi. Đó là chưa nói tới thú vui nuôi thú cưng gây mất vệ sinh ảnh hưởng đến nhiều người xung quanh. Hay không ít người có thú vui nuôi… chuột mang theo bao ẩn họa dịch bệnh lây sang người.
Theo thống kê của Bộ Y tế, trung bình mỗi năm có hơn 500.000 người bị vật nuôi cắn, trong đó chó cắn chiếm 84%, mèo cắn chiếm 14%, còn lại 2% là các vật nuôi khác. Song song đó, người dân cả nước cũng phải chi mỗi năm hơn 800 tỷ đồng cho điều trị dự phòng bệnh dại từ vật nuôi - nhiều hơn 40 tỷ đồng so với thu ngân sách của cả tỉnh Bắc Kạn năm 2021. Và đây cũng chỉ là những con số được thống kê sau khi người nuôi đem vật nuôi đi chích ngừa hoặc bị vật nuôi cắn tới các cơ quan y tế chữa trị. Con số thực tế có lẽ lớn hơn rất nhiều.
Chó, mèo là những vật nuôi phổ biến trong gia đình người Việt. Thế nhưng không phải ai cũng biết rõ những quy định của pháp luật để bảo vệ cộng đồng và bảo vệ chính họ khi nuôi những loài vật này. Đơn cử như quy định tiêm vắc xin phòng bệnh dại, nhiều người nuôi chó biết, nhưng người nuôi mèo gần như không ai để ý, mặc dù bệnh dại từ 2 con vật nuôi này, nếu mắc phải, nguy hiểm không hơn kém nhau là bao. Hay như quy định bắt buộc chủ nuôi phải đeo rọ mõm cho chó, phải xích giữ hay phải có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng, nhiều người biết, nhưng số người thực hiện lại không đáng kể. Nghị định số 90/2017/NĐ-CP của Chính phủ, nếu không thực hiện những quy định đó sẽ bị phạt từ 600-800 ngàn đồng/lần, thế nhưng hiếm người bị phạt, trong khi thực tế vi phạm gần như ở đâu cũng thấy.
Quy định mà không thực hiện không những không mang lại hiệu quả, thậm chí còn có tác dụng ngược khi tạo ra tâm lý xem thường luật pháp trong cộng đồng. Có câu luật pháp không nghiêm “luật rừng” sẽ phát triển. Luật pháp về phòng, chống bệnh dại cũng như các lĩnh vực khác, điều gì đã quy định đều phải thực hiện, vừa ngăn ngừa hậu quả đáng tiếc vừa giữ gìn sự tôn nghiêm của luật pháp. Xã hội pháp quyền, Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật, dựa vào hệ thống pháp luật để điều hành, quản lý xã hội. Lịch sử cho thấy, thời kỳ nào, quốc gia nào ý thức chấp hành pháp luật tốt thì xã hội thời kỳ đó, quốc gia đó sẽ phát triển và ngược lại. Ở các cơ quan, đơn vị, địa phương cũng vậy.
