Thời luận 16:27, 02/08/2022 GMT+7

Với kết quả thi có độ phân hóa khá cao, không còn tình trạng 3 môn được 30 điểm mà vẫn trượt, các trường đại học sẽ có một năm tuyển sinh thuận lợi, ngành giáo dục gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng bởi đại dịch nhưng vẫn có một năm học thành công. Thế nhưng, thời gian qua, cộng đồng giáo dục đã nóng lên với một thông tin rất không vui với ngành giáo dục và lại ở ngay trong một trường đại học có tiếng và trình độ cao. Đó là một tiến sĩ tại Đại học Đà Nẵng bị khui việc kê khai không trung thực để đạt tiêu chuẩn được phong hàm phó giáo sư. Đi đến tận cùng của sự việc, có lẽ còn nhiều điều chưa sáng tỏ. Thế nhưng, thời gian qua, với quá nhiều sự gian dối trong ngành giáo dục và trong xã hội, vị PGS.TS kia sẽ rất khó nhận lại được niềm tin của học trò và cộng đồng.

Trong môi trường giáo dục và đào tạo, nhiều sự kiện đã làm rúng động cả nước, như chuyện giáo viên tiếp tay cho chạy trường, chạy lớp, chạy bằng giả, chạy chức vụ, học hàm, học vị. Tại thành phố Đồng Xoài - một địa bàn có số trường học không nhiều song cũng từng “nổi tiếng” với câu chuyện tương tự, thậm chí có người rơi vào vòng lao lý vì cử tuyển học sinh đi học… Thầy như vậy, còn trò thì học hành đối phó, gian lận.

Những hạn chế này trong hệ thống giáo dục của nước ta hiện nay không phải khó thấy hay ít người nhận thấy, thậm chí phần lớn, hầu hết trong xã hội đều biết rõ, nhưng chưa có giải pháp xử lý triệt để.

Một hạn chế lớn khác là việc bắt chước, lắp ghép từ nền giáo dục, văn hóa nào đó không phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Ví như những nền giáo dục phát triển đào tạo phạm vi rộng, loại hình đào tạo phong phú, có chính quy, có tại chức, từ xa, trực tuyến… và đều được thừa nhận hết. Thế nhưng, ở những nền giáo dục ấy, bằng cấp với họ lại… không là gì, không nói lên điều gì.

“Học tập” những nền giáo dục phát triển, năm 2018 ngành giáo dục Việt Nam bất ngờ quy định bằng cấp tất cả các loại hình đào tạo chính quy, tại chức, từ xa, vừa học vừa làm… có giá trị tương đương nhau, mà không qua một lộ trình hay yêu cầu nào. Thế là, sau một đêm, sản phẩm của tất cả các loại hình đào tạo đều… như nhau!

Tuy nhiên, một thói quen đau đớn hơn, đó là không ít người cuống cuồng chạy theo bằng cấp. Họ chạy theo bằng cấp bởi nhiều lý do, trong đó lý do dễ nhìn thấy nhất là trang bị bằng cấp cho bằng anh em, bạn bè và để che đậy đi sự trống rỗng của mình. Điều đó đẩy họ đến một sự giả dối với chính họ, với người thân của họ, với những người xung quanh họ và rộng hơn là xã hội.

Cánh cửa đại học đã mở ra sau khi kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT được công bố và các trường đại học cũng thông báo điểm chuẩn tuyển sinh. Khi đặt chân vào một giảng đường đại học các em cần nhìn nhận rõ phải sống và học tập như thế nào cho xứng đáng, để ngày mai mình là chính mình chứ không phải núp bóng trong một vỏ bọc nào đó.