Cải cách hành chính, đầy đủ phải gọi là cải cách hành chính nhà nước. Thêm “nhà nước” là để phân biệt với cải cách hành chính không chỉ diễn ra ở khu vực nhà nước mà còn ở các tổ chức, doanh nghiệp khu vực tư nhân. Việc quản trị hành chính khu vực tư nhân cũng có vai trò rất quan trọng trong hoạt động của các tổ chức, doanh nghiệp. Nếu không thường xuyên đổi mới, cải cách sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp.
Cải cách hành chính nhà nước được triển khai trên nhiều mặt, như cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy hành chính, cải cách thủ tục hành chính… Trong đó, thủ tục hành chính ảnh hưởng thường xuyên hằng ngày đến đời sống xã hội, đến hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống nhân dân. Thủ tục hành chính không chỉ liên quan đến công việc nội bộ của một cơ quan, các cấp chính quyền mà còn với các tổ chức và công dân trong mối quan hệ với Nhà nước. Cải cách thủ tục hành chính nhà nước là nhằm bảo đảm tính pháp lý, hiệu quả, minh bạch, công bằng trong giải quyết công việc hành chính; lược bớt những rườm rà, chồng chéo dễ bị lợi dụng để gây khó khăn cho nhân dân, trục lợi chính sách.
Chính vì vậy, nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước là yêu cầu đặt ra với mọi quốc gia, trong mọi thời điểm. Trong công cuộc đổi mới của nước ta hiện nay, những bất cập còn tồn tại khá nhiều trên các mặt, như hệ thống hành chính chưa đồng bộ, còn chồng chéo; thủ tục hành chính trên nhiều lĩnh vực còn rườm rà, phức tạp; trật tự, kỷ cương chưa nghiêm; tổ chức bộ máy còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc; phương thức quản lý hành chính quan liêu, chưa thông suốt…
Đặc biệt, trong hệ thống hành chính của Nhà nước hiện nay còn khá nhiều thủ tục mang tính hình thức, không sát với thực tiễn, không hiệu quả. Nhiều thủ tục trở thành công cụ cho người lãnh đạo lộng quyền hoặc ngược lại là kẽ hở cho người thực thi nhiệm vụ né tránh trách nhiệm, là “bảo bối” cho một số người gây khó khăn để trục lợi.
Cố Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh từng trả lời trước cử tri: Đua xe, đề nghị tịch thu hết phương tiện, bán đấu giá lấy tiền xây nhà tình thương. Ra nghị trường Quốc hội, đại biểu từng đặt câu hỏi, việc tịch thu bán đấu giá này thực hiện theo quy định nào, thì tôi trả lời vậy đua xe gây nguy hiểm, gây tai nạn thì theo quy định nào? Bác Hồ đã nói điều gì có lợi cho dân thì làm.
Trả lời này của cố Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh đã nhận được sự đồng thuận, nhất trí rất cao của cử tri Đà Nẵng và cử tri cả nước. Điều đó cũng cho thấy quy định do con người đặt ra và nếu có lợi cho dân thì sự thay đổi nào cũng đều được chấp nhận.
Ngày nay, sự phát triển của khoa học - công nghệ đã ảnh hưởng tới mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó cũng tác động mạnh tới hoạt động quản lý nhà nước, quản lý xã hội. Những thay đổi này đặt ra đối với nền hành chính truyền thống cả thách thức mới và cũng mở ra cơ hội mới. Thế nhưng, có thể thấy, cốt lõi nhất trong tất cả những vấn đề đặt ra, vẫn là lương tâm, trách nhiệm, đạo đức từ người lãnh đạo, quản lý đến từng cá nhân thực thi nhiệm vụ và sự công khai, minh bạch trong lãnh đạo, quản lý ấy.
