2022 GMT+7

Khẳng định vị thế công đoàn trong doanh nghiệp

Lâm Phương

Thứ 5, 16/06/2022 | 04:50:00

BPO - Việc thực hiện dân chủ ở doanh nghiệp (DN) cần được quan tâm đúng mức hơn nữa, cần thiết phải nghiên cứu, rà soát, xây dựng các quy định để khắc phục kịp thời những hạn chế, bất cập trong thực tiễn và các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ tại DN.

Đây là ý kiến của đại biểu Trần Nhật Minh (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An) tại phiên thảo luận của Quốc hội về dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Theo số liệu của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, năm 2021, cả nước có 105 cuộc tranh chấp lao động dẫn đến ngừng việc tập thể. Nguyên nhân chủ yếu là do người lao động chưa đồng tình với cơ chế trả lương của DN. Nhiều DN chậm lương, chậm thưởng hoặc chi trả lương, thưởng chưa hợp lý; cung cấp bữa ăn ca chưa đảm bảo chất lượng hoặc tăng thời gian làm việc, nhưng không thông qua ý kiến của người lao động…

Mới đây, ngày 12-6, tại chương trình Thủ tướng Chính phủ gặp gỡ, đối thoại với công nhân lao động năm 2022, một trong 10 nhóm vấn đề lớn được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổng hợp có vấn đề được người lao động cả nước quan tâm kiến nghị, đề xuất là tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát, xử lý nghiêm tình trạng vi phạm pháp luật của người sử dụng lao động đối với người lao động.

Thực tế thời gian qua, việc thực hiện dân chủ tại DN, nhất là DN ngoài nhà nước chưa hiệu quả. Trong đó có nhiều DN khu vực ngoài nhà nước chưa xây dựng quy chế dân chủ; tỷ lệ DN có tổ chức công đoàn khu vực ngoài nhà nước, DN có vốn đầu tư nước ngoài tổ chức hội nghị người lao động còn thấp. Không ít DN tổ chức hội nghị theo kiểu hình thức, không đảm bảo nội dung theo quy định, việc công khai tài chính các loại quỹ không minh bạch, thậm chí có DN không tổ chức hội nghị người lao động theo quy định.

Mặt khác, số lượng DN có thỏa ước lao động tập thể cũng còn rất hạn chế và những nội dung có lợi cho người lao động trong thỏa ước cũng không nhiều. Trong đó, không ít DN không tổ chức lấy ý kiến của đa số người lao động, nhưng vẫn ký thỏa ước lao động tập thể. Thậm chí không công khai các nội dung của thỏa ước lao động tập thể cho người lao động biết trước khi ký kết.

Thực tế nêu trên đòi hỏi các quy định về quyền của người lao động về dân chủ cần được nghiên cứu xây dựng theo hướng thực chất. Những gì liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động phải được pháp luật bảo vệ mà không làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của DN. Để tránh việc người đứng đầu tổ chức hội nghị người lao động một cách hình thức, không thực chất, cần có quy định về địa vị pháp lý và trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong DN. Theo đó, người đại diện cho tổ chức công đoàn ở DN phải giữ tư cách là người cùng người đứng đầu cơ quan đồng chủ trì, qua đó mới đảm bảo thực chất vai trò, vị trí, chức năng của tổ chức công đoàn trong phát huy và thực hiện quyền dân chủ của người lao động.

Tại nghị trường, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã khẳng định, dân chủ thì phải gắn với sinh kế, dân trí, dân sinh để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh, đồng thời gắn với việc xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, cơ quan, đơn vị trong sạch, vững mạnh và đảm bảo được sự ổn định, phát triển của DN. Hy vọng, với vai trò, trách nhiệm của mình, Bộ Nội vụ sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội, đồng thời nghiên cứu, phối hợp chặt chẽ với cơ quan chuyên môn, các tổ chức chính trị - xã hội, các chuyên gia, nhà khoa học… tiếp tục hoàn thiện dự án luật đạt chất lượng cao, đáp ứng sự kỳ vọng của người lao động cả nước.