Thời luận 04:45, 27/05/2022 GMT+7

Tội phạm về tín dụng đen đang là vấn đề nóng trong đời sống xã hội ở nước ta hiện nay. Mặc dù Bộ luật Hình sự đã quy định rất rõ về các hành vi phạm tội, chế tài xử lý đối với loại tội phạm này, đặc biệt ngày 25-4-2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 12/CT-TTg về tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tín dụng đen; tuy nhiên, tình hình tội phạm liên quan đến tín dụng đen đang xảy ra rất tinh vi, thủ đoạn phức tạp kéo theo nhiều hệ lụy. Tội phạm như những cái vòi bạch tuộc, len lỏi khắp mọi nơi, từ thành thị đến nông thôn, vùng sâu, xa, vùng khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số. Từ hộ dân "khát" vốn đến những học sinh bậc THCS, THPT, người buôn bán nhỏ, công nhân viên chức… đều là những "con mồi" béo bở của chúng. Hậu quả của vay tiền qua tín dụng đen là nhiều hộ dân phải khuynh gia bại sản vì lãi suất "cắt cổ". Không ít gia đình ly tán, người thân bị khủng bố, con nợ bị đánh đập, hành hung, xâm hại đến nhân phẩm, danh dự, sức khỏe và tính mạng. An ninh trật tự, an toàn xã hội ở khu dân cư bị đe dọa nghiêm trọng, gây ra nhiều bức xúc trong đời sống của nhân dân.

Vậy vì sao tín dụng đen vẫn có đất lộng hành? Nguyên nhân của tình trạng nêu trên xuất phát từ một bộ phận người dân "khát" vốn nhưng không có tài sản thế chấp. Vì vậy, họ không đáp ứng được điều kiện vay vốn tại các kênh cung cấp tín dụng chính thức, buộc phải tìm đến đường dây tín dụng đen để vay tiền. Một bộ phận khác ngại khi phải mất thời gian thực hiện rất nhiều thủ tục hành chính vay vốn ở ngân hàng nhưng mức vay còn thấp so với giá trị thực tế của tài sản thế chấp. Trong khi đó, với tín dụng đen, chỉ cần biết nơi ở, nơi làm việc, không cần tài sản thế chấp, không thủ tục rườm rà, chỉ cần căn cước công dân và gọi điện thoại là được vay tiền ngay. Bên cạnh người thiếu vốn, một bộ phận không nhỏ thanh, thiếu niên, học sinh hư hỏng và dính vào các tệ nạn xã hội như cờ bạc, cá độ, ma túy... phải tìm đến tín dụng đen. Ngoài ra, nhận thức của một bộ phận người dân về hành vi phạm tội của tín dụng đen còn mơ hồ nên dính bẫy mà “bọn cướp ngày” giăng ra.  

Để chặt đứt “vòi bạch tuộc” của tín dụng đen, các cấp chính quyền cần nghiêm túc quán triệt, thực hiện Chỉ thị số 12 của Thủ tướng Chính phủ và tăng cường phổ biến pháp luật về loại tội phạm này. Các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng sớm cắt giảm các thủ tục cho vay để người dân, các cơ sở sản xuất vừa và nhỏ được tiếp cận nguồn vốn. Lực lượng công an tăng cường kiểm tra, giám sát các công ty tài chính và trấn áp ngay khi mới manh nha xuất hiện hành vi phạm tội qua những tờ rơi, quảng cáo, số điện thoại cho vay tiền dán nơi công cộng. Đặc biệt, người dân, các nạn nhân đã dính bẫy tín dụng đen cần mạnh dạn tố giác hành vi phạm tội với cơ quan chức năng để có đủ tang chứng, vật chứng xử lý... để tội phạm này không còn đất sống.