Tòa soạn và Bạn đọc 14:25, 26/02/2013 GMT+7

>> Rủ bạn học đi Sài Gòn bán cà phê - hiểm họa với nữ sinh trung học phổ thông

LTS: Báo Bình Phước số ra ngày 26-11-2012 có đăng bài: “Rủ bạn học đi Sài Gòn bán cà phê: Hiểm họa với nữ sinh trung học phổ thông”. Sau khi số báo được phát hành, Ban biên tập Báo Bình Phước đã nhận được công văn của trường THPT Phước Long và Báo cáo số 01/BC-UBND của UBND thị xã Phước Long. Trong công văn và báo cáo của hai đơn vị đều cho rằng nội dung bài báo có một số chi tiết không chính xác, làm ảnh hưởng đến uy tín của nhà trường và địa phương. Tuy nhiên, qua các thông tin và các tài liệu mà phóng viên thu thập, cũng như ý kiến của những nhân chứng thì sự việc cũng như ý kiến cảnh báo được nêu trong bài báo là hoàn toàn đúng. Dưới đây, Ban biên tập Báo Bình Phước xin thông tin phản hồi về những nội dung mà trường THPT và UBND thị xã Phước Long cho là chưa chính xác.

Thứ nhất: Trường THPT và UBND thị xã Phước Long cho rằng chưa có cơ quan điều tra nào khẳng định trường THPT Phước Long có một số học sinh bị dụ dỗ đi Sài Gòn bán cà phê. Không có cơ sở khẳng định Khang dụ dỗ Linh đi bán cà phê.

Báo Bình Phước cho rằng đây là chi tiết quan trọng nhất, mấu chốt của vụ việc. Rất tiếc UBND thị xã Phước Long và Ban giám hiệu trường THPT Phước Long đã có cái nhìn không đúng về nội dung và mục đích của bài báo, đồng thời không đọc hết hoặc không nhận thấy hết nội dung tường trình của hai em Khang và Linh. Ngay trong hồ sơ Ban giám hiệu nhà trường gửi Báo Bình Phước có kèm theo tường trình của các em (mỗi em phải làm tường trình nhiều lần) đều cho thấy Khang rủ Linh đi Sài Gòn, sau đó đưa đến quán cà phê và Linh được dụ phụ việc cho quán cà phê. Cụ thể, trong bản tường trình ngày 30-11-2012:

Khang viết: “... Nghe Linh nói vậy nên em mới nói là em có người thân dưới thành phố mày có xuống đó không. Linh đồng ý đi. Em nói là sẽ nhờ người tìm chỗ ăn chỗ ở cho Linh trốn mẹ vài hôm...”.

Linh viết: “... Bạn Khang có gợi ý là lên Sài Gòn bạn Khang sẽ lo chỗ ăn chỗ ở cho em. Sau đó em đồng ý lên Sài Gòn và đã trốn học vào tiết của cô Hoa”... “Khang hỏi em thế bây giờ tính sao (khi đã xuống tới TP. Hồ Chí Minh) nếu muốn ở đây thì phải có tiền hay tao giới thiệu mày đi làm ở công ty may hoặc quán cà phê thì em nói không rồi hai đứa đi ngủ...”.

Cả Khang và Linh cùng tường trình nội dung: Ngày 14-11-2012, bạn của anh trai Khang (đang ôn thi đại học tại TP. Hồ Chí Minh, hùn vốn mở quán cà phê) có kêu “hai đứa này chăm chỉ ở lại quán anh dọn dẹp cho anh”, Linh trả lời “để mai mốt học xong thất nghiệp thì em xuống”, Khang nói “Cho mày ở lại làm, bao ăn bao ở nha, chịu không?”.

Trong bản tường trình gửi Hiệu trưởng trường THPT Phước Long ngày 26-11-2012, cô giáo Trần Thị Phương - giáo viên chủ nhiệm của hai em Khang, Linh - cũng viết: “Trong khi trình bày trước thầy cô và phụ huynh, Linh có nói ở thành phố Linh muốn về thì Khang có nói ở lại rồi Khang tìm việc gì cho làm”... 

Qua tường trình của Khang, Linh và cô giáo chủ nhiệm của hai em, có lẽ đã rõ, Báo Bình Phước xin không bình luận thêm về việc Khang có rủ Linh đi hay không và ở lại TP. Hồ Chí Minh làm gì.

Thứ hai: Ban giám hiệu trường THPT Phước Long cho rằng không hề có dấu hiệu Khang đã dụ Tiến đi bán cà phê.

Báo Bình Phước cho rằng Ban giám hiệu trường THPT Phước Long đã không tôn trọng ý kiến của phụ huynh học sinh trong vụ việc này. Biên bản làm việc giữa nhà trường với phụ huynh em Tiến và phụ huynh em Khang ngày 4-12-2012, anh Nguyễn Văn Kiên - phụ huynh của em Tiến có ý kiến (trích nguyên văn nội dung đánh giá việc em Tiến bỏ đi): “Nghi ngờ sự việc có liên quan đến em Mai Thị Bình Khang, có khả năng bị dụ dỗ. Nếu em Tiến không về thì khả năng bị dụ dỗ em Tiến đi bán cà phê. Mà chỉ nghe bạn bè nói là em Tiến có ý định đi bán cà phê, còn đi bán ở đâu, với ai thì không rõ”. Qua đây cũng cho thấy phụ huynh và bạn bè đều biết Tiến có ý định đi bán cà phê, chỉ riêng thầy cô giáo và lãnh đạo trường THPT Phước Long không biết?

Thứ ba: Nội dung Linh tự ý lấy xe nhà ở Phú Văn đi, không phải em Khang lấy xe máy của gia đình em Linh đưa cho nhóm thanh niên ngoài trường đi...

Theo tường trình của hai em Khang và Linh, sau khi về Phú Văn, không còn đủ xe trở ra cùng nhóm bạn, Linh phải về nhà lấy xe của gia đình ra Phước Long và đưa cho bạn đi. Sự thật là Khang không đưa xe của gia đình Linh cho nhóm thanh niên ngoài trường đi, mà định đem đi cầm đồ. Trong bản tường trình ngày 16-11-2012, em Linh viết: “... sợ quá không biết làm thế nào thì bạn Khang có nói với em là lên thành phố vì lo sợ nên em cũng nghe theo bạn rồi bạn Khang có ý định cầm xe nhưng em không cho...”.

Thứ tư: Về nội dung hai em Khang và Linh luôn ở bên nhau trong suốt thời gian ở Thành phố Hồ Chí Minh chứ không như Báo Bình Phước phản ánh “... Xuống tới TP. Hồ Chí Minh, Thanh được Bình đưa đến một khu chung cư gặp một thanh niên, nói là anh kết nghĩa, rồi Bình về nhà người thân, bỏ Thanh ở lại...”.

Về nội dung này, do nguồn thông tin cung cấp không chính xác, bài viết đã phản ánh chưa đúng, Báo Bình Phước đính chính lại là: Đêm đó cả hai em cùng ngủ lại nhà của người anh kết nghĩa với Khang.

Thứ năm: Nội dung chị Vân không đưa ra suy nghĩ con mình bị em Khang dụ dỗ đi bán cà phê... Báo Bình Phước cho rằng Ban giám hiệu nhà trường đã bỏ qua ý kiến của chị Vân, không xem xét tường trình của các em.

Sau khi làm việc và nhận thấy lãnh đạo nhà trường thiếu trách nhiệm, không nhận thức đúng mức độ, tính chất vụ việc, chị Vân đã thông tin đồng thời đề nghị phóng viên Báo Bình Phước phản ánh. Ngay trong buổi làm việc giữa phóng viên Báo Bình Phước với lãnh đạo nhà trường, có chị Vân tham gia, chị Vân cũng cho rằng con chị bị dụ dỗ đi bán cà phê và do chị theo sát, tạo áp lực mạnh lên em Khang nên con gái chị rất may mắn đã bình yên không có chuyện đáng tiếc xảy ra, đồng thời bày tỏ lo lắng cũng như mong muốn nhà trường cẩn trọng, có biện pháp hiệu quả tránh xảy ra tình trạng tương tự.

Về quan điểm giáo dục:

Ngay trong lời dẫn, bài viết đã nêu “đây là một bài học cảnh tỉnh cho tất cả phụ huynh và học sinh trước khi sự việc đáng tiếc xảy ra”, đồng thời ghi chú tên học sinh và phụ huynh học sinh đã được thay đổi nhằm bảo vệ học sinh. Qua đó có thể thấy mục đích của bài viết rất rõ ràng: Cảnh tỉnh trước khi sự việc đáng tiếc xảy ra, bảo vệ và đặt lợi ích của học sinh lên trên. Tuy nhiên, rất tiếc cách giải quyết của Ban giám hiệu trường THPT Phước Long đã vi phạm một trong những nguyên tắc cơ bản của giáo dục, đó là tôn trọng nhân cách và đòi hỏi học sinh một cách hợp lý. Có rất nhiều cách để giải quyết vụ việc, nhưng Ban giám hiệu nhà trường đã công khai danh tính trước lớp, trước toàn trường 4 nữ học sinh có liên quan đến bài viết, trong đó có 1 học sinh đã chuyển trường, 3 em phải làm kiểm điểm, 1 em bị cảnh cáo trước toàn trường, 1 em bị khiển trách trước hội đồng kỷ luật của lớp. Trường THPT Phước Long thiếu trách nhiệm, không ý thức được đầy đủ về vụ việc và đã “hy sinh” danh dự, uy tín của học sinh nhằm gỡ thể diện cho ban giám hiệu.

Ở phần cuối bản báo cáo UBND thị xã Phước Long đưa ra đề nghị không phù hợp với Luật Báo chí và chưa khách quan trong nhìn nhận, đánh giá sự việc.

Từ sự việc trên cho thấy, UBND thị xã Phước Long và Ban giám hiệu trường THPT Phước Long đã không đánh giá hết tính chất của sự việc, mục đích của bài báo, đồng thời khi giải quyết vụ việc đã không dũng cảm rút kinh nghiệm mà đem học sinh ra như “công cụ” để nhằm lấy lại danh dự cho nhà trường. Tường trình của các em đã cho thấy nhiều điều, nhưng ngay cả khi em Khang rủ bạn đi, giả sử không có mục đích xấu, cũng vô tình đưa bạn mình đến trước những nguy hiểm luôn rình rập ở quán cà phê hay một căn hộ chung cư. Và đây rõ ràng là một bài học cảnh tỉnh đối với phụ huynh học sinh - như mục đích bài viết đã nêu. Nhưng với Ban giám hiệu trường THPT Phước Long, có lẽ phải đến khi có hậu quả đáng tiếc xảy ra và phải chờ đến khi có kết luận của cơ quan điều tra thì mới là cảnh tỉnh?

BAN BIÊN TẬP