2019 GMT+7

Để sáng tạo khoa học, công nghệ đi vào cuộc sống - Bài 1

Thứ 7, 16/11/2019 | 08:20:00

BP - Để sáng tạo khoa học, công nghệ (KH-CN) của tỉnh ngày càng đạt những kết quả tích cực, có nhiều sáng kiến áp dụng vào thực tiễn cuộc sống và sản xuất, rất cần những chủ trương, chính sách hỗ trợ từ nhiều phía để các sản phẩm sau nghiên cứu có “đầu ra”. Bởi, trong thực tế có không ít sáng kiến, cải tiến hoặc đề tài nghiên cứu khoa học đoạt giải thưởng cao tại các hội thi, cuộc thi nhưng rất khó được áp dụng vào thực tiễn.

ĐÒN BẨY CHO SÁNG TẠO KHOA HỌC, CÔNG NGHỆ

Nhằm thúc đẩy sáng tạo KH-CN, những năm qua cấp ủy, chính quyền các cấp cùng ngành khoa học tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ, khuyến khích, động viên như: Hỗ trợ đăng ký bảo hộ sáng chế; khuyến khích các doanh nghiệp tham gia, làm chủ đầu tư thương mại hóa sản phẩm; tổ chức các cuộc thi, hội thi và trao giải thưởng sáng tạo kỹ thuật. Qua đó thu hút đông các tầng lớp nhân dân tham gia nghiên cứu, sáng tạo KH-CN với những kết quả đáng khích lệ.

Động lực cho đam mê

Những năm qua, cùng với những chủ trương của Trung ương, Bình Phước có nhiều chính sách khuyến khích các tầng lớp nhân dân tham gia cải tiến, sáng tạo KH-CN phục vụ tích cực sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Ông Hà Anh Dũng, Phó trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy (nguyên Giám đốc Sở KH-CN) cho biết: Trong thời gian qua, Sở KH-CN đã tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành nhiều chính sách, chương trình nhằm hỗ trợ phát triển phong trào thi đua lao động sáng tạo, phát huy sáng kiến trong các tầng lớp nhân dân. Ví như quyết định của UBND tỉnh về quy định hỗ trợ doanh nghiệp tham gia chương trình nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực KH-CN. Trong đó, quy định cụ thể chính sách các cá nhân, doanh nghiệp đăng ký bảo hộ sáng chế, ưu tiên hỗ trợ các giải pháp đạt giải tại cuộc thi sáng tạo kỹ thuật hằng năm với mức hỗ trợ 100% kinh phí. Với cá nhân là công nhân, nông dân có sáng chế, giải pháp hữu ích nhưng khó khăn về kinh phí, ngoài các mức hỗ trợ nêu trên còn được xem xét hỗ trợ kinh phí chỉnh trang, hoàn thiện mô hình, sản phẩm. Đặc biệt, Tỉnh ủy cũng ban hành kế hoạch thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XI) về phát triển KH-CN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế trên địa bàn tỉnh. Trong đó, có chính sách lựa chọn các sản phẩm tiêu biểu, triển vọng tại cuộc thi sáng tạo kỹ thuật để thương mại hóa sản phẩm, đáp ứng yêu cầu xã hội.

Hội thi sáng tạo kỹ thuật Bình Phước ngày càng thu hút nhiều tầng lớp nhân dân tham gia (Ảnh: Sản phẩm tuabin thủy lực xanh đa năng của ông Ngô Văn Quýnh ở xã Đức Liễu, huyện Bù Đăng)

Để các sản phẩm sáng tạo của nông dân được áp dụng vào thực tiễn, tỉnh khuyến khích các doanh nghiệp tham gia làm chủ đầu tư thương mại hóa sản phẩm. Sở KH-CN giúp tác giả quảng bá sản phẩm thông qua các hội chợ thiết bị và công nghệ do Bộ KH-CN tổ chức. Tại các hội chợ nông nghiệp của tỉnh, Sở KH-CN hỗ trợ kinh phí tạo dựng gian trưng bày, triển lãm sản phẩm sáng tạo để thu hút các doanh nghiệp có nhu cầu đầu tư thương mại hóa. Ngoài ra, nhằm khơi dậy tiềm năng và phát huy tư duy sáng tạo trong thế hệ thanh thiếu niên, nhi đồng toàn tỉnh, đồng thời giúp các em trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng sáng tạo và hiện thực hóa ước mơ trở thành nhà sáng chế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp cơ quan chức năng tổ chức thành công 11 cuộc thi sáng tạo. Riêng năm 2019, tỉnh tổ chức thêm cuộc thi “Sáng tạo Robocon mini”.

Ông Hà Anh Dũng cho biết thêm: Để tạo phong trào thi đua lao động sáng tạo, phát huy sáng kiến trong các tầng lớp nhân dân, Sở KH-CN tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 19/2019/QĐ-UBND ngày 21-6-2019 quy định về quản lý hoạt động sáng kiến trên địa bàn tỉnh Bình Phước. Quyết định quy định rõ trình tự thủ tục, điều kiện xét, công nhận sáng kiến cho mọi tầng lớp nhân dân. Đồng thời, quy định cụ thể chính sách chi trả thù lao cho các tác giả sáng kiến cũng như chính sách nhân rộng, áp dụng sáng kiến trên địa bàn tỉnh. Sở cũng đang trình UBND tỉnh xem xét kế hoạch của chương trình “Phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2019-2020”. Một trong những mục tiêu quan trọng của chương trình này là hỗ trợ bảo hộ, ứng dụng nhân rộng và phát triển các tài sản trí tuệ từ phong trào thi đua lao động sáng tạo, phát huy sáng kiến, khởi nghiệp sáng tạo trong mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Lan tỏa sáng tạo khoa học, công nghệ

Những chính sách khuyến khích cải tiến kỹ thuật, sáng tạo KH-CN của tỉnh đã tạo động lực lớn cho mọi tầng lớp nhân dân phát huy trí tuệ, niềm đam mê đối với KH-CN. Chỉ trong 5 năm gần đây, hội thi sáng tạo kỹ thuật (do tỉnh tổ chức 2 năm/lần) đã thu hút 749 sản phẩm, mô hình, giải pháp dự thi. Trong đó có 103 sản phẩm, mô hình, giải pháp đoạt giải cấp tỉnh; 7 sáng tạo đoạt giải quốc gia.

Em Đào Hữu Thắng (ngồi), học sinh Trường THCS Bình Thắng (Bù Gia Mập) tham gia cuộc thi sáng tạo nhanh do Tỉnh đoàn phối hợp các đơn vị tổ chức với sản phẩm “Máy bắt vít”

Một số sáng tạo kỹ thuật đoạt giải cao và được ứng dụng vào thực tiễn rất hiệu quả, như: Quy trình tái chế rác cao su, nhựa dầu FO-R bằng công nghệ nhiệt phân liên tục; bẫy sinh học diệt ruồi hại hoa quả; phần mềm quản lý lập địa tỉnh Bình Phước. Đặc biệt, nhóm tác giả: Lê Thanh Tú, Nguyễn Văn Minh và Nguyễn Quốc Toàn (Công ty TNHH MTV cao su Phú Riềng) đã nghiên cứu thành công đề tài “Giải pháp công nghệ xử lý nước thải cao su thiên nhiên bằng phương pháp sinh học không sử dụng hóa chất và tái sử dụng nước thải cho sản xuất”. Đề tài đang áp dụng hiệu quả tại Nhà máy chế biến cao su Trung Tâm (huyện Phú Riềng). Bên cạnh đó, cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng được tổ chức hằng năm và trở thành phong trào thi đua sôi nổi về sáng tạo KH-CN trong giới trẻ. Sau 12 lần tổ chức, cuộc thi đã thu hút 15.509 mô hình, sản phẩm tham gia cấp huyện và hơn 1.700 mô hình, sản phẩm dự thi cấp tỉnh. Ban tổ chức đã trao giải cho 494 mô hình, sản phẩm ở cuộc thi cấp tỉnh và có 26 giải cấp toàn quốc, 3 giải bạc tại triển lãm sáng tạo trẻ quốc tế.

Bà Nguyễn Thị Lan Hương, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật, Phó trưởng ban Thường trực hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh cho biết: Sản phẩm sáng tạo khoa học, kỹ thuật chủ yếu ở các lĩnh vực: công nghệ thông tin, cơ khí, tự động hóa; giao thông vận tải; nông, lâm, ngư nghiệp và tài nguyên, môi trường. Còn sản phẩm cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng, gồm các lĩnh vực như: dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em; các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế. Tiêu biểu như em Đậu Bá Kiên ở huyện Bù Đăng với các sản phẩm đạt nhiều giải cao ở cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Bình Phước như: Phần mềm English 6 đoạt giải nhất năm 2009; giải nhì năm 2010 với phần mềm Browser CYO; giải nhất năm 2012 với phần mềm KFMouse... Đặc biệt, trong 2 năm 2013, 2014, Đậu Bá Kiên đoạt 2 huy chương bạc với phần mềm “KFMouse - Giải pháp công nghệ dành cho người khuyết tật” và phần mềm “Ứng dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt để bảo vệ máy tính và tìm người thất lạc” tại triển lãm sáng tạo KH-CN trẻ châu Á tổ chức ở Malaysia.

Thùy Hương