>> Bài 1: Nỗi mong chờ của người dân xã Đường 10
CẦN ĐỒNG BỘ VÀ TRÁCH NHIỆM
BP - Sau khi quy hoạch 3 loại rừng, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 52/2009/QĐ-UBND ngày 4-11-2009 quy định về chính sách đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần sau quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh. Sau đó, UBND tỉnh tiếp tục ban hành Quyết định số 21/2013/QĐ-UBND ngày 6-5-2013 quy định cụ thể về chính sách đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần sau quy hoạch 3 loại rừng. Ngày 9-12-2017, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND quy định chính sách đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần theo quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh thay thế Quyết định số 21/2013/QĐ-UBND.
Sau 9 năm triển khai thực hiện chính sách đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần sau quy hoạch 3 loại rừng giao về cấp huyện quản lý, tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) hiện chỉ đạt 30,75%. Để làm rõ nguyên nhân dẫn đến tiến độ chậm, phóng viên Báo Bình Phước đã có cuộc phỏng vấn ông Lê Hoàng Lâm, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường về vấn đề này.
PV: Tiến độ cấp GCNQSDĐ đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần sau quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh hiện nay như thế nào, thưa ông?
Ông Lê Hoàng Lâm: Tổng diện tích đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần giao về cấp huyện theo các quyết định là 162.275 ha nhưng diện tích thực tế sau khi các huyện, thị xã rà soát là 159.440,2 ha. Trong đó, diện tích cần cấp GCNQSDĐ là 120.065,2 ha, đã cấp GCNQSDĐ 36.922,6 ha, đạt 30,75% tổng diện tích cần cấp.
Ngoài ra, một số huyện, thị xã đang thực hiện xét duyệt hồ sơ đăng ký cấp theo các dự án đo vẽ bản đồ địa chính, đo chỉnh lý bản đồ địa chính, đăng ký cấp (đo đạc chính quy) với tổng diện tích khoảng 35.801,2 ha. Trong đó, thị xã Đồng Xoài 2.850,2 ha, huyện Bù Gia Mập 16.082,6 ha, huyện Phú Riềng 16.868,4 ha. Dựa trên số liệu các huyện, thị xã đang xét duyệt hồ sơ đăng ký và in GCNQSDĐ, dự kiến đến cuối năm 2018 tỷ lệ cấp GCNQSDĐ sẽ đạt 55% tổng diện tích cần cấp.
Những trang trại ở huyện Đồng Phú đang chờ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để tiếp cận vốn vay ngân hàng đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp
PV: Tiến độ cấp GCNQSDĐ đối với quỹ đất sau quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh còn chậm, ông có thể cho biết nguyên nhân cũng như những khó khăn trong công tác này?
Ông Lê Hoàng Lâm: Sau khi UBND tỉnh ban hành Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND thay thế Quyết định số 21/2013/QĐ-UBND, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp các sở, ngành liên quan như tài chính, nông nghiệp và phát triển nông thôn, tư pháp, thuế... tích cực tham mưu UBND tỉnh hướng dẫn tháo gỡ một số khó khăn trong quá trình cấp GCNQSDĐ. Qua đó, UBND tỉnh đã ban hành 4 thông báo (số 165/TB-UBND ngày 13-7-2017, số 82/TB-UBND ngày 11-4-2018, số 146/TB-UBND ngày 31-5-2018 và số 167/TB-UBND ngày 31-5-2018) về kết luận của Phó chủ tịch UBND tỉnh Huỳnh Anh Minh tại các cuộc họp xem xét giải quyết vướng mắc trong quá trình thực hiện Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND. Tuy nhiên, kết quả thực hiện Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND thời gian qua còn chậm so với kế hoạch chung của tỉnh, tỷ lệ cấp còn rất thấp, chưa đáp ứng nhu cầu cấp GCNQSDĐ của nhân dân.
Nguyên nhân chủ yếu do chính quyền cơ sở ở một số huyện, thị xã còn chủ quan, chưa làm tốt tuyên truyền, vận động, giải thích cho nhân dân trong việc thực hiện Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND. Người dân chưa hiểu rõ chính sách giao đất, cho thuê đất nên chưa đến liên hệ với cơ quan chuyên môn để làm thủ tục giao đất, cho thuê đất và cấp GCNQSDĐ. Một số UBND xã chưa chú trọng xét duyệt hồ sơ địa chính, đặc biệt là trong các khu đo chính quy do số lượng hồ sơ cần xét duyệt đồng loạt rất lớn, dẫn đến chậm tiến độ.
Về khách quan, Luật đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn dưới luật chưa rõ ràng, chậm ban hành đối với việc xác định đối tượng trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Mặc dù Thông tư số 33 đã quy định khá rõ việc xác định đối tượng trực tiếp sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên đến nay vẫn còn vướng mắc trong xem xét đối tượng trực tiếp sản xuất nông nghiệp quy định tại Điều 3, Thông tư số 33. Vấn đề này sở đã tham mưu UBND tỉnh có Công văn số 1386/UBND-KT ngày 23-5-2018 gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường xin ý kiến hướng dẫn đối với một số trường hợp cụ thể. Việc xem xét, xử lý số tiền thuê đất đã nộp hoặc chưa nộp đối với trường hợp đã được cấp GCNQSDĐ bằng hình thức cho thuê đất có thu tiền thuê hằng năm theo các quyết định số 52/2009/QĐ-UBND, số 21/2013/QĐ-UBND, nay thuộc đối tượng được giao đất không thu tiền sử dụng đất kéo dài. Việc thanh lý hợp đồng giao khoán còn gặp nhiều khó khăn do người dân mất hợp đồng hoặc chuyển nhượng bằng giấy tay qua nhiều chủ và phải xử lý tài chính liên quan đến hợp đồng giao khoán. Bên cạnh đó là tình trạng các hộ dân sử dụng đất không ở tại địa bàn, chỉ đến thu hoạch theo thời vụ dẫn đến khó khăn trong liên hệ để tuyên truyền vận động đăng ký cấp GCNQSDĐ.
Nhiều diện tích đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần theo quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh đang chờ cấp GCNQSDĐ
PV: Đẩy mạnh tiến độ cấp GCNQSDĐ cho người dân sau quy hoạch 3 loại rừng trong thời gian tới, sở có giải pháp gì thưa ông?
Ông Lê Hoàng Lâm: Thời gian tới, chúng tôi sẽ tham mưu UBND tỉnh lấy ý kiến hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường đối với những vướng mắc trong quy định pháp luật đất đai, điều chỉnh những quy định, nội dung không còn phù hợp trong các quyết định, thông báo, kết luận của UBND tỉnh trước đây. Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tích cực phối hợp các cơ quan liên quan đề xuất UBND tỉnh giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc do UBND cấp huyện kiến nghị.
Đồng thời, chúng tôi sẽ xây dựng phương án kinh tế - kỹ thuật đo đạc lập hồ sơ địa chính chính quy đối với phần diện tích tách ra khỏi lâm phần tại các khu vực chưa đo vẽ bản đồ chính quy để làm cơ sở pháp lý cho việc cấp GCNQSDĐ chính xác, minh bạch hơn. Các đơn vị phối hợp như Cục Thuế, Sở Tài chính hướng dẫn cụ thể trình tự thủ tục về tiền thuê đất, về miễn giảm tiền thuê đất, tiền sử dụng đất. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn cụ thể thủ tục thanh lý các hình thức giao khoán đất lâm nghiệp.
Theo tôi, một trong những giải pháp mang lại hiệu quả cao nhất là UBND các huyện, thị xã cần đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ theo Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND của UBND tỉnh. Để làm được điều đó phải tăng cường tuyên truyền, vận động, giải thích cho nhân dân hiểu rõ về nội dung, chính sách của Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND. Từ đó, người dân sẽ chủ động liên hệ với cơ quan chuyên môn để thực hiện thủ tục giao đất, cho thuê đất và cấp GCNQSDĐ. Mặt khác, các phòng, ban chuyên môn của huyện cần nâng cao trách nhiệm trong công tác giao đất, cho thuê đất, cấp GCNQSDĐ cho người dân. Đặc biệt là cán bộ cấp xã quan tâm đẩy mạnh xét duyệt hồ sơ đăng ký đất đai. Đối với các huyện Phú Riềng, Bù Gia Mập và thị xã Đồng Xoài đang thực hiện dự án đo đạc địa chính, đo chỉnh lý địa chính cần đẩy nhanh tiến độ ưu tiên xét cấp GCNQSDĐ trước đối với các xã có đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần đã giao về cấp huyện quản lý.
Có như vậy mới tháo gỡ được điểm nghẽn trong quá trình triển khai thực hiện Quyết định số 08/2017/QĐ-UBND về chính sách đối với quỹ đất nông nghiệp tách ra khỏi lâm phần theo quy hoạch 3 loại rừng trên địa bàn tỉnh.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
Đông Kiểm (thực hiện)